Emekli Sandığından yurtdışı borçlanmasıyla emeklilik

Emekli Sandığı’ndan yurtdışı borçlanmasıyla emeklilik

Yurtdışında geçen çalışma sürelerini borçlanarak emekliliğe hak kazanılması, emekli aylığının bağlanması ve borçlanma için ödenecek prim tutarı, kişinin yurtdışında çalışmaya başlamadan önce Türkiye’de çalışması olup olmamasına, varsa çalışmasının sigortalılık statüsü ve dönemine göre farklılık gösteriyor.

Bugünkü yazımda konuyu yurtdışı borçlanmasıyla Emekli Sandığından emekliliğe hak kazanma şartları ve borçlanma karşılığı ödenecek tutarın hesabı açısından,1 Ekim 1992’den 14 Mayıs 1999 tarihine kadar 6 yıl 7 ay 13 gün öğretim görevlisi olarak üniversitede çalıştıktan sonra ABD’ye giden ve halen orada çalışmakta olan kadın okurumun, örnek sorusu üzerinden açıklayacağım.

BORÇLANMA TUTARI

8 Mayıs 2008 tarihinden önce Türkiye’de Emekli Sandığına tabi iştirakçi olanların 8 Mayıs 2008 tarihinden önce veya sonra yurtdışında geçen hizmetlerini borçlanmalarında; borçlanılan süreler Emekli Sandığı hizmetine sayılıyor, borç tutarı emekli keseneğine esas unsurlar üzerinden kesenek ve karşılık oranlarına göre hesaplanıyor.

Bu bağlamda okurumun ödeyeceği borçlanma tutarı, Türkiye’den ayrılmadan önce Emekli Sandığına tabi hizmetinden ayrıldığı tarihte en son bıraktığı derece ve kademesine yurtdışında geçirdiği ve borçlanmak istediği sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumu itibarıyla yükselebileceği dereceyi geçmemek üzere tespit edilecek derece, kademe ve ek göstergesi ile emekli keseneğine esas aylığı hesabına ait tüm unsurların toplamının, borçlanma başvuru tarihinde yürürlükte olan memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar esas alınarak yine o tarihteki kesenek ve karşılık oranlarına göre hesaplanacak. Bu nedenle günlük borçlanma tutarı her kişinin durumuna göre farklılık gösterecektir.

Ayrıca borçlanılacak gün sayısı, tercih edilecek emeklilik seçeneğine göre değişeceğinden, ödenmesi gereken toplam tutar da borçlanılacak gün sayısına göre değişecektir. Örneğin, okurumuzun 20 yıl fiili hizmet süresiyle normal emekliliği için 13,5 yıl, 15 yıl hizmet süresiyle 61 yaşında yaştan emekliliği için ise 8,5 yıl borçlanması gerekecek.

BORÇLANMANIN EMEKLİLİK YAŞINA ETKİSİ

8 Eylül 1999 tarihinden önce memuriyete başlayanların emeklilik şartlarını, 23 Mayıs 2002 tarihindeki hizmet süreleri belirliyor. Bu bağlamda, 23 Mayıs 2002 tarihinden önceki sürelerin borçlanılması halinde, emeklilik yaşı da değişebiliyor.

Bu nokta da okurumuzun durumuna dönersek, mevcut hizmet süresine göre normal emeklilik için 52 yaş şartına tabi. Ancak borçlanacağı sürenin en az 6 ayı 23 Mayıs 2002 tarihinden önceki döneme ait olursa emeklilik yaşı 51’e inecek. 23 Mayıs 2002 öncesine ait borçlanabileceği süre 1,5 yıl olursa 50, 2,5 yıl olursa 49 yaşını doldurduğunda, 20 yıllık hizmet süresini tamamlayacak kadar süreyi de borçlanmış olmak koşuluyla emekli olmaya hak kazanabilecek.

KESİN DÖNÜŞ ŞARTI

Yurtdışı borçlanmasıyla emeklilik için yurda kesin dönüş yapmak zorunlu değil. Emeklilik için gereken hizmet süresi/prim günü ve yaş şartları sağlandığında emekli olmaya hak kazanılıyor. Ancak emekli aylığının bağlanması için yurtdışındaki çalışmanın sona ermiş olması ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almıyor olmak gerekiyor.

Bu bağlamda, yurtdışı borçlanmasıyla emekliliğe hak kazanan kişinin emekli aylığının bağlanabilmesi için yurda fiilen kesin dönüş yapması gerekmiyor. Ancak yurtdışında çalışmaması gerekiyor. Çalışıyor olması halinde, emekli aylığı çalışması sona erdiğinde bağlanıyor. Emekli aylığı bağlandıktan sonra tekrar çalışmaya başlaması halinde aylığı kesiliyor. Çalışmasının sona ermesi halinde aylığı yeniden bağlanıyor.

Bu yazı 1,195 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.