Ekonomim.com
Bumin Doğrusöz
12 Kasım 2019
Yazara-çizere vergi
Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülerek kabul edilen ve Meclis gündemine gelmek üzere sıra bekleyen “Dijital Hizmet Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi”nin 11. (Komisyonda kabul edilen metnin 10.) maddesi ile telif kazançları istisnasına çizilmek istenen sınır bu günkü konumuzu oluşturmaktadır.
Bilindiği gibi Gelir Vergisi Kanunu’nun “Telif Kazançları İstisnası” başlıklı 18. maddesi ile “müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale, bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesna” kılınmış ve ayrıca “eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan bedel ve ücretler istisnaya dahil” olduğu da düzenlemede vurgulanmıştır.
Mevcut düzenlemede bu istisnanın anılan kanunun 94. maddesi uyarınca uygulanan vergi kesintisini kapsamaması dolayısıyla, söz konusu istisna kapsamında elde edilen gelirlerin, anılan madde uyarınca vergi kesintisi yapmak zorunda olanlardan sağlandığı hallerde %17 oranında vergi kesintisine tabi tutulması öngörülmüştür.
Bahsettiğimiz kanun teklifinde Gelir Vergisi Kanunu’nun 18. maddesine aşağıdaki fıkranın eklenmesi öngörülmektedir.
“Bu madde kapsamındaki kazançları toplamı, 103 maddede yazılı tarifenin dördüncü diliminde yer alan tutarı aşanlar bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların kanunun 94’üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.”
Bu fıkra ile telif kazançları istisnası kapsamında kazanç elde edenlerin kazançlarının 500.000 TL’yi aştığı andan itibaren istisna haklarını kaybetmeleri ve mükellef olmaları öngörülmektedir.
Bu değişikliğin yerinde olup olmadığı tartışması, sanatsal ve kültürel faaliyetlerin gelişmesine engel olup olmayacağı benim konum dışındadır. Takdir hakkı, elbette ki, yasama organındadır. Ancak burada ilgimi çekenin, komisyon görüşmeleri sırasında Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcisinin bu değişikliği “verginin tabana yayılması ve vergi adaleti açısından” uygun bulmasıdır. Anlaşılan o ki, Kültür Bakanlığı, Maliye Bakanlığı’nın görev alanını kendi görev alanından daha önemli görmektedir.
Neyse, ben konuya vergi hukuku açısından yaklaşacağım.
Önce burada adaleti sağlamak için, sınıra kadar olan kazançların her durumda istisna kapsamında kabul etmek adaletin gereğidir. 500.000 liraya kadar kazanç elde eden sıfır (kazancını vergi kesintisi yapmak zorunda olanlar %17) oranında vergi öderken 500.001 TL kazanç elde edenler % 35 oranında vergi ödeyeceklerdir. Burada olması gereken sınırı aşan kısmın vergiye tabi tutulmasıydı. Buradaki eşitsizliğin Anayasal açıdan da tartışılması gerekiyor.
Bu getirilmek istenen fıkra uygulamada çok sorunlara yol açacak niteliktedir. Bir örnekle açıklayalım. Bir roman yazarının eserinden elde ettiği kazancın ekim ayında 500.000 TL’yi aştığını düşünelim. Ne yapacaktır. Artık kazancı istisna kapsamında olmadığından mükellefiyet tesis ettirecektir. Defter-beyan sistemine dahi olacaktır. Aylık KDV beyannamesi ve geçici vergi beyannamesi verecektir. Bu beyannameleri verebilmek için bir SMMM ile anlaşarak ona ücret ödeyecektir. [Veya yayıncısına 500.000 TL’yi aşan kısmı ertesi yıl 1 Ocak’ta bana ödeyin diyecek ve sınırın altında kalacaktır]
Ancak ertesi yıl, yani yılbaşında sınır sıfırlandığından kazancı yeniden istisna kapsamında olacağı için mükellefiyetini kapattıracaktır. Sadece mart ayında –sınırı aştığı önceki yıl için- yıllık beyanname verecektir. Bu defa ertesi yıl sınırı aşarsa yeniden mükellefiyet tesis edecek, yeniden aynı yükümlülükleri yerine getirecektir.
Oysa burada bu istisnadan yararlananların, istisna sınırını aşan kazanç kısmını serbest meslek ile ilgili diğer yükümlülüklere tabi olmaksızın yıllık beyanname ile beyan edecekleri ve yıllık beyannameden doğan vergiden daha önce yapılmış vergi kesintilerinin istisna dışı kazanca tekâbül eden tutarının mahsup edileceği şeklinde bir düzenleme öngörülebilirdi.
Anlaşılan teklifi hazırlayanlar, sanatçı ve buluşçulara vergi getiren bu düzenlemeyi kaleme alırken, sporcu ücretlerine ilişkin öngörülen düzenlemeyi (Teklif md. 22) kaleme alırken gösterdikleri özeni göstermemişler.
Teklifin konuya ilişkin maddesi Genel Kurul’da görüşülürken mutlaka yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
Bu yazı 1,010 defa okundu.
Diğer köşe yazıları
Tüm Yazılar
-
25 Nisan 2024
Kurumlarda örtülü sermaye
-
18 Nisan 2024
Emisyon primleri istisnası ve sorunları
-
16 Nisan 2024
Kurumlar vergisinin oranının saptanması
-
4 Nisan 2024
Avans kar payları ne zaman beyan edilir?
-
28 Mart 2024
2023 yılında elde edilen kar payları ve beyan yükümlülüğü
-
26 Mart 2024
Arabulucuya başvuru ve şüpheli alacak karşılığı
-
21 Mart 2024
Vergi incelemelerinin pişmanlığa etkisi
-
19 Mart 2024
Binek otomobillerin giderleri ve elektrikli araçlar
-
14 Mart 2024
Yıllık beyanda eğitim ve sağlık harcamaları indirimi
-
12 Mart 2024
Kiraların gerçek gider yöntemi ile beyanında idari yaklaşımlar
-
7 Mart 2024
Kira gelirlerinin gerçek gider yöntemi ile beyanı
-
5 Mart 2024
Kiraların vergilendirilmesi ve emsal kira bedeli esası
-
29 Şubat 2024
Vergi suçları ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması
-
27 Şubat 2024
Özelgeler ve yanıl(t)ma
-
22 Şubat 2024
Nakdi sermaye artırımını teşvikte 2023 indirim oranı revizesi
-
20 Şubat 2024
İşletmelerde gider özgürlüğü
-
15 Şubat 2024
Konut kira gelirlerinde istisna
-
13 Şubat 2024
Değerli Konutlar Vergisinde muafiyetler
-
8 Şubat 2024
Değerli konutlar vergisinin 2024 uygulaması
-
7 Şubat 2024
Afet hukukunun dağınıklığı
Yorumlar
+ Yorum Ekle