5 Ocak 2021

Ekonomik yaşamın geleceği

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 2021 yılı “Para ve Kur Politikası” konusunda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere başta döviz kuru olmak üzere birikimli maliyet etkileri, uluslararası emtia fiyatlarındaki yukarı yönlü seyir ve enflasyon beklentilerindeki yükseliş kaynaklı riskler, fiyatlama davranışları ve enflasyon görünümü üzerindeki önemini korumaktadır.

Enflasyona ilişkin yukarı yönlü riskler 2021yılında para politikasının sıkı ve kararlı bir duruş sergilemesini zorunlu kılmaktadır. Para politikası duruşu enflasyondaki riskler dikkate alınarak enflasyonun düşürülmesi ve orta vadede fiyat istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenerek uygulanacaktır.

2021 yılında parasal duruşun sıkılığı, enflasyonu etkileyen tüm unsurlar dikkate alınarak enflasyonda düşüşe ve fiyat istikrarına işaret eden güçlü göstergeler oluşana kadar uygulama kararlıkla sürdürülecektir.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2021 yılında enflasyon hedeflemesi rejimini tüm unsurlarıyla kararlı bir şekilde uygular hale gelecektir.

Hükümetle birlikte belirlenen orta vadeli yüzde 5 (beş) enflasyon hedefi korunmuştur. Türkiye TCMB bu hedefe varmada üzerine düşen sorumluluğun bilincinde olarak, hedefufku içerisinde kararlı ve azimli bir tutum izleyecektir.

Para politikası kararları fiyat istikrarı önceliği korunarak alınacaktır.

TCMB’nin temel politika aracı bir hafta vadeli repo ihale faiz oranıdır.

Gecelik faizlerde gün içi oynaklıkların sınırlanması amacıyla kullanılan faiz koridoru ile TCMB’nin nihai kredi mercii işlevini gören Geç Likidite Penceresi (GLP) söz konusu fonksiyonları dışında para politikası aracı olarak kullanılmayacaktır.

Parasal aktarım mekanizmasının sağlıklı işleyişini sağlamak ve makro finansal istikrara ilişkin risklerin sınırlanması amacıyla zorunlu karşılıklar ile diğer TL ve döviz likidite araçları etkin olarak kullanılması öngörülmektedir.

Dalgalı döviz kuru rejimi devam edecek, kurlar serbest piyasa koşullarında arz ve talep dengesine göre oluşacaktır. TCMB’nin nominal ya da reel bir kur hedefi bulunmamaktadır. TCMB’nin kurların düzeyini ya da yönünü belirleme amaçlı döviz alım ya da satım işlemi yapması öngörülmemektedir.

Para politikasının etkinliği ve finansal istikrar açısından TCMB döviz rezervlerinin güçlendirilmesi amaçlanacak ve buna yönelik araçlar şeffafbir şekilde belirli bir plan dahilinde uygun koşullarda kullanılacaktır.

TCMB fiyat istikrarını, finansal istikrar için bir ön koşul, finansal istikrarı da fiyat istikrarı için en önemli unsurlardan biri olarak görmektedir. 2021 yılında fiyat istikrarına odaklı para politikasının makrofinansal risklerin sınırlanması için de kritik önemde olduğu değerlendirilmektedir.

TCMB 2021 yılında şeffaflık, öngörülebilirlik ve hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda politika iletişimini ve veri paylaşımını güçlendirecektir.

Bilindiği üzere merkez bankaları toplumsal refah artışına en büyük katkıyı fiyat istikrarını sağlayarak yapmaktadır. Uzun vadeli faizlerin düşük düzeylerde oluşması için fiyat istikrarının kalıcı olarak tesis edilmesi bu bağlamda zorunlu olmaktadır. Fiyat istikrarı yerli paranın değerini koruyarak değişim ve değer saklama aracı olma özelliğini desteklemekte ve para ikamesi ihtiyacını azaltmaktadır. Bu bağlamda da düşük enflasyon ortamının kalıcı olarak tesis edilmesi halinde, ülke risk priminin düşmesi, dolarizasyon eğiliminin tersine dönmesi, finansman maliyetlerinin gerilemesi ve vadelerin uzaması yoluyla makroekonomik ve finansal istikrar sağlanabilir hale gelecektir.

Enflasyonun yüksek ve oynak olması, iktisadi birimlerin yatırım ve tüketim kararlarını alırken göreli fiyat değişimlerinin taşıdığı bilgi değerini azaltarak sağlıklı karar alabilmelerini güçleştirmektedir.

Fiyat istikrarı sağlanmadıkça kaynaklar uzun vadede büyüme potansiyelini artıracak verimli oranlardan uzaklaşmaktadır. Enflasyon kaynaklı finansal oynaklık ve belirsizlik, firmaları sabit sermaye yatırımlarından daha çok finansal yatırımlara, hane halklarının ise enflasyondan koruma amacıyla dolarizasyona ve daha fazla tüketime teşvik etmektedir. Bu bağlamda da yüksek enflasyon hane halklarının reel gelirlerinde düşüşe yol açacak satın alma güçlerini azaltmakta, gelir ve servet dağılımını bozarak refah kaybına neden olmaktadır.

TCMB 2021 yılında enflasyon hedeflemesi rejimini tüm unsurlarıyla kararlı bir şekilde uygulamayı taahhüt etmektedir. Bu bağlamda da enflasyon hedeflemesi uygulayan TCMB’nin araç bağımsızlığına sahip olması, uyguladığı para politikasının inandırıcılığı ve dolayısıyla başarısı için bir önkoşuldur. Bununla birlikte araç bağımsızlığı hesap verme yükümlülüğünü de beraberinde getirmektedir.

Enflasyonda kalıcı düşüşün sağlanabilmesi için maliye politikası duruşu ve para politikasıyla eşgüdümü büyük önem arz etmektedir. Bu bağlamda mali disiplinin kararlılıkla sürdürülmesi en önemli öncelik özelliğini korumaktadır. Maliye politikası, kamu harcamaları, yönetilen/yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamaları, gelirler politikası ve kamu borçlanma stratejisi olmak üzere enflasyonu temelde dört kanaldan etkilemektedir.

Yönetilen/yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamaları ile gelirler politikasında geçmiş enflasyona endeksleme davranışının kırılması, enflasyon hedefleriyle uyumun gözetilmesi ve öngörülebilirliğin artırılması enflasyonla mücadelenin başarısı için anahtar bileşenlerdir.

Nice mutlu yıllar dileği ile.

Bu yazı 7,663 defa okundu.