Dr. Resul KURT
twitter/resulkurt34
Yıllık izinde önemli bilgiler
Her
çalışanın, emekçinin iş yasalarından doğan en temel ve önemli haklarından
birisidir yıllık izin. Esasen çalışanların yılın yorgunluğu atlatabilmeleri
için dinlenmeleri, bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumaları, motivasyonlarını
ve iş verimliliğini artırmaları amacıyla yıllık izin kullandırılmaktadır. İş Kanununa
göre, işçinin işyerine girdiği günden başlayarak, deneme süresi de içinde olmak
üzere en az bir yıl çalışmış olması durumunda işyerindeki kıdemine ve yaşına
göre 14-20 ve 26 günden az olmamak yıllık
ücretli izin hakkı doğmaktadır.
***
İzin hakkından
vazgeçilemez
İşçinin işyerine giriş
tarihinden itibaren deneme süresi de dahil olmak üzere, her çalışma yılını
tamamlaması halinde o yıla ilişkin ücretli izne hak kazanır. Bir yıldan az süre
için orantılı olarak yıllık ücretli izin hakkı doğmaz, ancak buna rağmen bir
yılını doldurmayan çalışanlara yıllık izin kullandırılmasını engelleyen bir
husus da yoktur. Yıllık ücretli izin hakkı için mutlaka bir yılın dolması
gerekmekte olup, bir yıldan az süreler için kıst izin hakkının doğması söz
konusu değildir. Tarafların rızası olsa
bile, yıllık izin hakkı ortadan kaldırılamaz ve yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Bu
hüküm çalışanların korunması amacıyla getirilmiştir.
İş arama izinleri, yıllık ücretli izin süreleri
ile iç içe girmez. Kanundaki bu düzenleme karşısında işçi tarafından ihbar
önelli fesih halinde bildirim öneli ile yıllık izin süresinin iç içe girebileceği
kabul edilmektedir.
Yıllık
ücretli izne hak kazanılması için gerekli şartlardan birisi de işçinin sürekli
bir işte çalışmasıdır. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya
kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin
hükümleri uygulanmaz.
***
İşten
ayrılanların izin ücreti
Yıllık ücretli izine hak
kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya
çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 54. maddesinde, yıllık ücretli
izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir
veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları sürelerin birleştirilerek göz önüne
alınacağı hükme bağlanmıştır. Bu durumda işçinin daha önce aynı işverenin bir
ya da değişik işyerlerinde geçen hizmetlerinin yıllık izne hak kazanma ve izin
süreleri hesabı yönlerinden dikkate alınması gerekir. Kamu kurum ve
kuruluşlarında geçen hizmetlerin de aynı gerekçeyle izin hesabı yönünden
birleştirilmesi gerekir.
Bununla birlikte, işçiye önceki feshe bağlı olarak
kullanmadığı izin ücretleri tam olarak ödenmişse, bu dönemin somaki çalışma
sürelerine eklenerek izin hesabı mümkün olmaz. Ancak, önceki çalışma döneminde
izin kullandırılmak veya fesihte karşılığı ödenmek suretiyle tasfiye edilmeyen
çalışma süreleri de aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerindeki çalışmalara
eklenir.
İşçinin aralıklı olarak aynı işverene ait işyerinde
çalışması halinde önceki dönemin kıdem tazminatı ödenerek
feshedilmiş olması, izin yönünden sürelerin birleştirilmesine engel oluşturmaz.
Yine, önceki çalışılan sürede bir yılı doldurmadığı için izne hak kazanılmayan
arta kalan süreler de, işçinin aynı işverene ait işyeri ya da işyerlerindeki
sonraki çalışmalarına eklenerek yıllık izin hakkı belirlenir. Yıllık izin, özde
bir dinlenme hakkı olup, aralıklı çalışmalarda önceki dönem zamanaşımına
uğramaz.
Yargıtay
emekli olup kıdem tazminatı aldıktan sonra aynı işyerinde çalışmasını sürdüren,
işçilik hakları ödenmek suretiyle tamamen
tasfiye edilen işçinin yıllık ücretli izin hesabında kıdem tazminatını
aldığı önceki sürelerin dikkate alınmayacağı görüşündedir.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin,
herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin
sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu
noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi
bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü
işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığı imzalı izin defteri
veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.
İş sözleşmesinin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin
sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş
sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına
dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye
başlar.
******
Bugün bayram, tüm okurlarımızın ve dostlarımızın Ramazan
bayramlarını tebrik eder, mutlu, sağlıklı bayramlar dilerim.
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle