Azerbaycan’da üretim yap, BDT pazarlarına sat

16 Temmuz 2019 08:08 tsi

Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, Azerbaycan’da değişen şartların bu ülkedeki Türk şirketlerini rekabet açısından zorlayacağını belirtti.

Azerbaycan’da üretim yap, BDT pazarlarına sat

DÜNYA

Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, Azerbaycan’da değişen şartların bu ülkedeki Türk şirketlerini rekabet açısından zorlayacağını belirtti. Özoral, girişimcilere müteahhitlik ve ticaretten çok üretime dönük yatırım yapmalarını tavsiye etti.

Geçmişte Türk iş insanlarının önemli bir pazar olarak değerlendirdiği kardeş ülke Azerbaycan, son yıllarda Türkiye’nin en önemli ticari partnerlerinden biri konumunda. Bu gelişme, Azerbaycan’da ya da Azerbaycan ile iş yapan ve/veya yapacak Türk iş insanlarının geleceğe daha farklı bakmalarını gerekli kılıyor. Çünkü yeni şartlar, bugüne kadar devrede olan hakim iş yapma kültürünü ve biçimini değiştirmeyi zorunlu kılıyor. Türkiye’nin Azerbaycan Büyükelçisi Erkan Özoral, Bakü’deki Büyükelçilik Binası’nda DÜNYA’nın sorularını cevapladı. Özoral’a göre Azerbaycan’da üretim yapan Türk sanayici Bağımsız Devletler Topluluğu’na (BDT) satış yapabilir.

- Azerbaycan’ın son dönemdeki durumunu ve gelişimini değerlendirebilir misiniz?

Bakü şehir merkezini havalimanına bağlayan yol 2005 yılında tek gidiş, tek gelişli idi. Ulaşım iki saat sürüyordu. Havalimanının şimdiki yeni terminali yoktu. Azerbaycan’ın o dönemiyle bugünü arasında muazzam bir fark var. Ülke tanınmayacak ölçüde değişti. 2005’e kadar bir adet beş yıldızlı otel vardı ikincisi o yıl açıldı. Azerbaycan’da şuan 50’den fazla 5 yıldızlı otel var. Yakın döneme kadar AVM’ler de yoktu. Ülke geliştikçe gelir dağılımı da düzeliyor. Emeklilik müessesesi ilk kez vücut bulmaya başlıyor. Maaşlar yükseltildi. Ekonomide belli sektörlerin desteklenmesi politikası izleniyor. Azerbaycan’ın dünyası, vizyonu değişmiş durumda.

- Ekonomik modelde, iş hayatında neler nasıl değişti?

Azerbaycan’da 2005’ten bu yana değişen en temel şey kendi hidrokarbon kaynaklarını dünya piyasalarına ulaştırması oldu. Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı’nın (BTC) devreye girmesinden sonra ülkenin petrol gelirleri yükseldi. Daha sonra Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı devreye girdi. Bunlar Azerbaycan için çok ciddi bir ekonomik kaynak ortaya çıkarmış oldu.

- Azerbaycan ekonomisi bundan sonra nereye doğru gider?

Azerbaycan’da daha güzel bir geleceğe doğru gidiş görüyorum. 2015 yılında petrol fiyatları düşünce sadece petrole bağımlı olmanın zararlarını da gördü bu ülke. Sadece petrol ve doğalgaz gelirine bağımlılıktan kurtulabilmek için de ekonominin çeşitlendirilmesi politikası izleniyor. Pek çok sahada reformlar yapılıyor. Avrupa standartlarına ulaşma kararlılığı görünüyor. Daha güçlü bir ekonomiye doğru yol alıyor ve inanıyorum ki Azerbaycan gelecekte bugünkünden çok daha güçlü bir ekonomiye sahip olacak.

- Bu gelişmeler Türkiye ile ilişkileri nasıl etkiliyor?

Azerbaycan’da yaşanan gelişmeler Türkiye ile ilişkileri de olumlu etkiledi. Bağımsızlık ilanından sonra ana amaç ülkenin güçlendirilmesi ve Azerbaycan’ın kendi ayakları üzerinde durabilen ülke haline gelmesiydi. O aşamalar geride kaldı. Azerbaycan güçlü bir devlet haline geldi. Türkiye ile ilişkilerde de bunu görüyoruz. Sadece Azerbaycan’a güç veren ülke konumundan çıktık. Artık Azerbaycan ve Türkiye birbirine güç veren iki kardeş ülke konumuna geldiler.

- Bunun somut yansımaları neler?

Kardeş ülke bugün en büyük yatırımı Türkiye’ye yapıyor. Yani biz de Azerbaycan’dan güç alıyoruz. Star Rafinerisi ve polimer tesislerinin tamamlanmasıyla birlikte Azerbaycan 20 milyar dolarlık yatırım hacmiyle Türkiye’deki en büyük yabancı yatırımcı konumuna ulaştı. Üstelik bu tesisler, yıllık cari açığımızın en az 1.5 milyar dolar azalmasını sağlayacak. Bu çok açık bir katkı. Dolayısıyla birbirimizi destekleyen iki ülke haline geldik.

- Türk şirketleri burada ne yapıyor, yapabilir ya da yapmalı?

Bugün itibariyle 5600 kadar Türk sermayeli şirket kayıtlı. Bunların büyük kısmı iş modellerini müteahhitlik ya da ticari faaliyetler, yani ithalat ve ihracat üzerine kurmuş durumdalar. Ancak Azerbaycan da geride kalan sürede kendi iş insanlarını yetiştirdi, kendi müteahhitlik firmalarını çıkardı, kendi fabrikalarını kurdu. Bu yüzden artık ilişkilerimizde yeni bir safhaya geçme zamanı geldi. Türk işadamlarının burada üretime dönük, istihdamı arttırıcı yatırımları arttırmasının, üretimi ve istihdamı hedefleyen yeni yatırımlar yapmasının vakti geldi.

- Türk şirketleri mevcut iş yapma modelini tamamen terk mi etmeli?

Bugüne kadar Türk işadamları için Azerbaycan’da nispeten olumlu sayılabilecek bir ortam vardı ve bu daha da iyileşiyor. Ancak gelişmeler iş adamlarımız açısından yeni fırsatlar yarattığı kadar yeni rekabet şartları da ortaya çıkarıyor. Son dönemde gerçekleştirilen ekonomik reformlar ve AB ile müzakereleri yürütülen ortaklık anlaşması, yabancı yatırımcıları daha fazla cezbedecek. Dolayısıyla bizim işadamlarımız Avrupalı ya da üçüncü ülkelerden gelenlerle daha fazla rekabet etmek zorunda kalacaklar. Bu rekabetten başarıyla çıkmak için ülkede şimdiden başka yatırımlarla yer almak gerekiyor.

- Türk girişimciler hangi sektörlere yatırım yapabilir?

Azerbaycan hükümeti son dönemde petrol dışı sektörlerin geliştirilmesi politikası konusunda önemli kararlar aldı. Bunlar arasında teknoparklar kurulması ve Azerbaycan’ın en büyük limanı Elat’da bir serbest bölge oluşturulması da söz konusu. Buralarda yatırım yapacak şirketler, sosyal güvenlik ve vergi mevzuatları açısından bazı avantajlara sahip olacaklar.

- Ne gibi imkanlar sunulacak yatırımcılara?

Altyapısı hazır arsalar bedelsiz tahsis ediliyor. Ciddi teşvikler var. Türk yatırımcılarının çoğalması, Türkiye’den buraya yarı mamul malların gelmesi açısından da önemli. Bu konularda atılacak adımlar, Türk girişimciler için iş olanaklarını da arttıracak. Zira burayı sadece Azerbaycan pazarı olarak görmek doğru değil. Azerbaycan, BDT üyesi. Bu ülkeler arasında gümrük birliği var. BDT ülkelerine yapılacak ihracat açısından da Azerbaycan ciddi üs olma imkanına sahip. Yani Türkiye’den buraya yarı mamul getirilip, burada işlenerek nihai ürüne dönüştürülüp, hem Azerbaycan, hem de diğer BDT pazarlarına sunabilirler.

TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASI YOLDA

Azerbaycan’daki ciddi reform sürecinin, Türk mallarının rekabet edebilirliği konusunda bazı endişeler ortaya çıkardığını belirten Büyükelçi Erkan Özoral, “Bu endişelere cevap verebilmek için ilgili makamlarımız ticaret ve ekonomi bakanlıklarımız arasında tercihli ticaret anlaşması imzalanmasını bekliyoruz. Anlaşma taslakları, dinamik bir anlayışla kaleme alındı. Günün ihtiyaçlarına göre güncellenebilecek listelerin bağlı olduğu bir anlaşma olacak. Bunların Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ticarete katkı yapmasını bekliyoruz” diye konuştu.

AZERBAYCAN ENERJİ GÜVENLİĞİMİZE KATKI YAPIYOR

Büyükelçi Erkan Özoral, Azerbaycan’n Türkiye’nin enerji güvenliğine katkı yapan bir ülke olduğunun altını çizdi. Özoral, “Azerbaycan’ın sağladığı tedarikçi ve güzergah çeşitlendirmesi çok önemli. Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz hattının yanına, TANAP eklendi. Bakü Tiflis Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattı’da var. Bu arada TPAO’nun yurt dışında yaptığı en büyük yatırım Azerbaycan’da, Azeri Çırak-Güneşli sahası. BTC’den geçen petrol, BTE’den geçen gaz, Şahdeniz 1, Şahdeniz II sahaları ve bu sahalardan Türkiye ve Türkiye üzerinden de Avrupa’ya gaz taşınması önemli” dedi.

BDT ÜLKELERİNDE KİMLER VAR?

Azerbaycan, Belarus, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Özbekistan, Rusya, Tacikistan ve Türkmenistan.

Bu haber 1,283 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.