"Yeni Özbekistan Türkiye’nin stratejik ortağı olacak"

9 Eylül 2019 10:34 tsi

Özbekistan Ankara Büyükelçisi Alişer Agzamhodjayev, iki ülke arasında zarar gören ilişkilerin ardından ticarette Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in başkanlığında yeni bir sayfa açıldığını belirterek, “Ticaret hacminde hedef; 5 milyar dolar. Türkiye, strat

"Yeni Özbekistan Türkiye’nin stratejik ortağı olacak"

DÜNYA

Özbekistan ile Türkiye arasında yeni ve beyaz bir sayfanın açıldığına vurgu yapan Özbekistan Ankara Büyükelçisi Alişer Agzamhodjayev, “Kan kardeşlerimiz olan Türk yatırımcılar, Özbekistan’da enerji ve inşaat başta olmak üzere yatırımlara başladı. Özbekistan’daki Türk şirketi sayısı, son iki yılda hızlanarak bini aştı. Ticaret hacmimiz de her geçen gün artıyor ve kısa vadede 5 milyar dolara çıkacağız” dedi. Agzamhodjayev, Ankara Temsilcimiz Ferit Parlak’ın sorularını yanıtladı.

Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in başkanlığında, Özbekistan’ın ciddi bir değişim, dönüşüm sürecine girdiğini biliyoruz. Nasıl bir strateji izleniyor?

Özbekistan gelişiminin yeni aşamasına geçmiş durumda. Sayın Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in başkanlığında Özbekistan'ın yeni kalkınma yolu oluşturuluyor. Eylem planları, strateji belirlendi. Özbek halkının arzu ettiği günler başlamış oldu. Halkın devlete değil, devletin halka hizmet edeceği sisteme geçildi. Aralık ayında parlamento ve yerel meclis seçimleri gerçekleştirilecek.

AGİT / ODIHR misyonundan yaklaşık 30 gözlemci ile yapılan önceki seçimlerin aksine, gelecek seçimlerde yaklaşık 300 temsilci bekleniyor. Seçimlerde bu kadar geniş çaplı bir gözlemin uygulanması, halkın ifade özgürlüğünü güvence altına almak, seçim sürecinin demokratik ilkelere uygunluğunu adil bir şekilde değerlendirmek için bir fırsat yaratacak, Özbekistan Cumhuriyeti'nin demokratik bir devlet olarak saygınlığını daha da güçlendirecektir.

Ekonomideki değişim nasıl olacak?

Sayın Cumhurbaşkanımızın reformları çerçevesinde, Özbekistan'da piyasa/pazar ekonomisine geçiş için devlet ve kamu yönetiminin ve yargı sisteminin daha da geliştirilmesi konusunda önemli reformlar gerçekleştiriliyor. Özel emlak ve girişimcilik için çok güzel koşullar, imkanlar sağlanmaya başlandı. Özellikle yurtdışı yatırımcıları Özbekistan'a çekmek için yeni bir sistem kuruldu. Cumhuriyetimiz, yurtdışından gelen yatırımcılar için, iş adamları için, girişimciler için, özellikle Türk yatırımcılar için çok cazip bir ülkeye dönüşmüş bulunuyor. Devlet Başkanımızın, devlet kurumları yetkililerine, “Sorunları yerinde, anında çözün” diye talimatı var. Her bir devlet kurumu yetkilisinin, yurtdışından gelen yatırımcılara yardımcı olması yönünde açık talimatı da var.

Büyükelçiliklerin de başlıca görevi bu. Özbekistan'da çalışmak isteyen Türk kardeşlerimiz varsa, büyükelçilik olarak her zaman onların yanlarında olduğumuzu buradan ifade etmek isteriz.

Özbekistan ile Türkiye siyasi ilişkilerde sıkıntılı bir dönem geçirdi. İlişkilerin normale döndüğü gözleniyor. Hedef nedir?

Memnuniyetle altını çizmek isterim ki Özbekistan ve Türkiye arasında yeni ve beyaz bir sayfa açılmıştır. İlişkilerimiz stratejik ortaklık düzeyine ulaşmıştır. Yüksek düzeyde karşılıklı çabalar sayesinde halklarımız arasında gidiş gelişler daha da artmıştır. Bu gelişmelerde Cumhurbaşkanlarımızın siyasi iradesi, kararlılıkları çok önemliydi. İki ülke Cumhurbaşkanı arasındaki samimi ilişkiler, çok içten diyalog, karşılıklı iş birliğinin gelişmesine vesile oldu. İkili yeni bir zirvenin gerçekleştirilmesi söz konusu. Yüksek Düzey Stratejik Ortaklık Konseyi'nin ilk toplantısını Ankara'da düzenlenecek. Bu çerçevede birinci zirvemizde hazırlıklar için 5-6 ağustos iki ülke dışişleri bakanları başkanlığında strateji planlama ortak komisyonunun toplantısı düzenlendi. 22-23 Temmuz’da da hükümetler arası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) toplantısı gerçekleştirildi.

KEK toplantısı sırasında iş dünyası arasında yapılan ikili görüşmelerde somut iş imzalarının atıldığı doğru mudur?

Doğru. İş Forumu'na 400’den fazla Türk işadamı katıldı. 60'dan fazla ileri gelen şirketlerle anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmaların toplam tutarı 400 milyon doları aşıyor. Başlangıç için çok önemliydi.

Türkiye Özbekistan'ın çok önemli ticaret ortağıdır. Özbekistan Başbakan Yardımcısı, Türkiye ile ilişkilerde doğrudan yatırımlar, turist sayısının artması ve yenilikçi teknolojinin bizim ülkemize celp edilmesinde ve karşılıklı ticaretin artırılmasında çok önemli çalışmaların olduğunu KEK toplantısında vurguladı. Bu arada ikili ilişkilerimizle ilgili rakamlarda son yıllarda Özbek Türk ilişkilerinde güzel başarılar elde edildiğine işaret etmektedir. Özbekistan ve Türkiye arasında karşılıklı ticaret hacmi gittikçe yükseliyor. 2016 yılında ticaret hacmimiz 1.2 milyar dolar iken 2017'de yüzde 30’luk artışla 1.5 milyar dolara, 2018’de ise 2.2 milyar dolara ulaştı. 2019’un ilk yarısında 1.2 milyar dolara yükseldi. Özbekistan'ın Türkiye ile ticaretinin çeşitlendirilmesi gerekiyor. Türkiye ile ticaretimiz Avrupa ülkeleri, Arap ve Müslüman devletler arasında birinci sırada yer almaktadır. Komşu ülkelerimiz Rusya, Kazakistan, Çin’i katarsak Türkiye 4. sırada.

Özbekistan’da Türk yatırımlarının arttığını biliyoruz. Hangi alanlarda yatırım bekliyorsunuz?

Özbekistan'da yatırım konusunda, Türkiye öne çıkan devletlerden biri. Özbekistan bağımsızlığa kavuştuğundan 2017 yılına kadar Türkiye'den Özbekistan'a yatırım 1 milyar ABD doları olmuştu. Günümüzde imalat alanında yeni yatırım projeleri bulunuyor. Bu yatırım projelerinin hacmi 3.5 milyar dolardan daha fazladır. Son 2 yıl içerisinde Özbekistan'da neredeyse yılın her günü Türk sermayeli yeni bir şirket kuruldu. 2018 yılında memleketimizde Türk sermayesi katılımıyla 300'e yakın yeni şirket, bu yılın ilk yarısında ise 231 yeni şirket kuruldu. Özbekistan'da 2016'ya kadar kurulan Türk sermayeli şirketlerin sayısı 441 idi. Günümüzde binden fazla Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Özbekistan'da şirket kurma konusunda Türk kardeşlerimiz Çin ve Rusya’nın ardından 3. sırada yer aldı.

İki devlet arasındaki işbirliğini daha da geliştirebiliriz. Bunun için potansiyel var. Türk işadamları Özbekistan ile işbirliğinin potansiyelini iyi değerlendireceklerdir. Özbekistan pazarında kendi yerlerini elbette bulacaklardır. İnşaat ve enerji alanlarında Türk firmalarının büyük yatırımları başladı. Önümüzdeki dönemde ikili ticaret hacmimizin 5 milyar doları bulacağına içten inanıyorum.

TURİZMDE SEMERKANT VE TAŞKENT UÇUŞLARI İÇİN PLANLAMA

Turizmde de ciddi potansiyel var. Vize serbestisiyle hedefiniz yükseldi mi?

2017’de Türkiye’den ülkemize gelen turist sayısı 18 bin civarında iken 2018 yılında 78 bin oldu. 2019 ilk yarısında ise 30 bin civarında. Özbekistan ve Türk Hava Yolları milli hava yolları şirketlerimiz Taşkent-İstanbul-Semerkant-İstanbul seferleri konusunda doğrudan uçuşlar gerçekleştiriyor. Uçuş sayısı yeterli değil. Bununla ilgili planlama yapıyoruz. Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in iktidara gelmesini müteakip dini-manevi alanlarda çok yönlü çalışmalar yapılmıştır. Birleşmiş Milletlerce 8 Aralık 2018 tarihinde kabul edilen Bilgi ve Dinî Hoşgörü kararı doğrudan Özbekistan’ın girişimlerinin bir başarısı olarak nitelendirilebilir. Semerkant'ta İmam Buhari Uluslararası Hadis Okulu da bizzat Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla kurulduğunu anmak isterim. Burada fırsattan istifade, bütün alanlarda dönüşüm süreci yaşayan ve Türkiye’nin Stratejik ortağı olan ülkeme DÜNYA Gazetesi’nin tüm okurlarını davet ediyorum.

Yeni dönemde, Türkiye’nin önemi…

Ferit PARLAK

Türkiye ve Özbekistan ilişkileri, siyasi olarak oldukça sıkıntılı bir dönem atlattı…

Son 2 yılda ise siyasette yeni bir sayfa açıldı ve ticari ilişkiler canlandı…

Yakın geçmişe kadar ekonomide kapalı bir toplum olduklarına ve bundan sonraki süreçte, atıl bırakılan tüm potansiyeli harekete geçirip, dünyanın sayılı ekonomileri arasına girmeyi planladıklarına dikkat çekiyor Özbekistan Büyükelçisi Alişer Azamhocayev…

“Bu hedefe ulaşmak için, Türkiye’nin uygulamalarını rehber edinmek istiyoruz”, “Kamuda çalışanlarımızın Türkiye’de eğitim almasını istiyoruz”, “Altından pamuğa, turizmden kimyaya, enerjiden ulaşıma kadar tüm sektörlerde girdi avantajımız var. Türk iş dünyası bu imkanları kullanarak maliyet avantajı sağlayabilir” cümleleriyle de, Özbekistan Türkiye ilişkilerinde yeni dönemde ortaya çıkan/çıkacak birlikteliğin gücüne ve getirisine ışık tutuyor.

Bu haber 1,027 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.