En Sıcak Konular

Yeni vergi, değer artış payı

22 Eylül 2020 10:35 tsi
Yeni vergi, değer artış payı Ada bazında kat maliklerinin talebiyle imar planında değişikliğe gidilebilecek, imar planı değişikliği sonucunda değerinde artış olan arsanın, artan değerinin tamamı üzerinden değer artış payı alınmasına yönelik bir düzenleme yapıldı.

Yeni vergi, değer artış payı

DÜNYA

Geçtiğimiz Şubat ayında İmar Kanunu’nda yapılan bir değişiklik ile taşınmaz maliklerinin tamamının talebi üzerine ada bazında yapılacak imar planı değişikliği sonucunda değerinde artış olan arsanın artan değerinin tamamı üzerinden değer artış payı alınmasına yönelik bir düzenleme yapıldı. Bu bir anlamda değer artış kazancı vergisi olarak da tanımlanabilir. Ancak düzenlemeye göre değer artışının belirli bir oranı değil tamamı ilgili kamu kurum ya da kuruluşlarına ödenmektedir.

Bu değişikliğe ilişkin olarak 15 Eylül 2020 tarihli Resmi Gazete’de İmar Planı Değişikliğine Dair Değer Artış Payı Hakkında Yönetmelik yayımlanarak değer artış payının uygulamasının usul ve esasları belirlendi. Yönetmelikte değer artış payının kapsamı, tespiti, kesinleşmesi, ödenmesi ve dağıtımına ilişkin açıklamalarda bulunuldu.

Değer artışına konu olan plan değişiklikleri; plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmayacak şekilde ve teknik gerekçeleri sağlamak şartıyla yerleşmenin özelliğine uygun olarak; en az bin metrekare ve üzeri yüzölçümüne sahip olan imar adalarında; ada bazında nüfusu, yapı yoğunluğunu, kat adedini, bina yüksekliğini artıran veya fonksiyon değişikliği getiren plan değişikliklerinde ihtiyaç duyulan kültürel tesis, sosyal ve teknik altyapı kullanımları; adanın merkezine en fazla 500 metre yarıçaplı alanda karşılanmak ve parsel bazında fonksiyon değişikliği suretiyle yapılacaktır.

Buna göre imar planı değişikliği teklifi, plan değişikliğine konu alan sınırları içinde yer alan taşınmaz sahiplerinin tamamının veya vekillerinin noter onaylı vekâlet bilgilerini içeren bir dilekçeyle idareye verilerek yapılacaktır.

İmar planı değişikliği ile taşınmazda meydana gelecek değer artışının tespiti idarece oluşturulan kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenecektir. İmar planı değişikliği ile taşınmazda meydana gelecek değer artış payının kıymet takdir komisyonunca tespitinde kullanılmak üzere, idare tarafından en az iki yetkili gayrimenkul değerleme kuruluşuna değerleme yaptırılacaktır. İmar planı değişikliğinin neden olabileceği taşınmaz değer artış payının tespiti, kıymet takdir komisyonu tarafından, en az iki yetkili kuruluş tarafından hazırlanan değerleme raporlarında belirtilen değerlerin aritmetik ortalama değerinden az olmamak üzere yapılacaktır.

Kıymet takdir komisyonunca belirlenen değer artış payı, idarece plan değişikliği talebinde bulunanlara beş gün içinde tebliğ edilecek ve tebliğ tarihinden itibaren beş gün içinde itiraz edilmeyen bedel kesinleşmiş sayılacak.

Değer artış payı, en geç taşınmazın ilk satışında veya inşaat ruhsatının alımı aşamasından önce Bakanlığın muhasebe birimi hesabına ödenecek. Değer artış payının ödenmemesi halinde, imar planı değişikliği yapılan taşınmaz için hiçbir koşulda satış izni verilmeyecek, yapı ruhsatı düzenlenmeyecek.

Değer artış payı, belirlendiği yılı izleyen yıldan itibaren ödeme tarihinde her takvim yılı için, bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanununa göre tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak.

Peki bu yatırılan değer artış payı nereye gidecek? Başvuru sahibi tarafından yatırılan değer artış payının;

a) Büyükşehir belediyesinin olduğu illerde; yüzde 25’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 25’i ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 25’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına,

b) Büyükşehir belediyesi olmayan illerde ise; yüzde 40’ı imar planı değişikliğini onaylayan idarede açılacak ilgili hesaba, yüzde 30’u Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına,

c) Bakanlıkça onaylanan imar planı değişikliğinden kaynaklanan değer artışının yüzde 75’i Bakanlığın Dönüşüm Projeleri Özel Hesabına, kalan değer artış payının; büyükşehir belediyesinin olduğu illerde yüzde 15’i büyükşehir belediyesinin ilgili hesabına, yüzde 10’u ilgili ilçe belediyesinin ilgili hesabına; büyükşehir belediyesi olmayan yerlerde ise Bakanlık payının dışındaki kalan değer artış payının tamamı plan değişikliğinin yapıldığı yerdeki ilgili idarenin açılacak ilgili hesabına,

ç) (a) bendine göre kalan değer artış payının yüzde 25’i, (b) bendine göre kalan değer artış payının yüzde 30’u ile imar planı değişikliğinin diğer genel bütçeli idareler tarafından onaylanması durumunda değer artış payının tamamı genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Hazine hesabına,

Bakanlık muhasebe birimi tarafından 5 iş günü içerisinde aktarılacaktır.

Şunu özellikle belirtelim ki Yasanın yürürlüğe girdiği 20 Şubat 2020 tarihinden önce belediye, il özel idaresi veya ilgili idarelere başvuru yapılarak resmi kayıt numarası almış uygulama imar planı değişiklik tekliflerine bu Yönetmelik hükümleri uygulanmayacaktır. Yani bu taşınmazlar için değer artış payı hesaplanmayacaktır.

Buna göre imar planı öncesi yapılan satın almalarla ilgili değer artışları veya kişilerden talep gelmeden ilgili idare tarafından re’sen yapılan imar planı değişiklikleri bu Yönetmelikte konu edilen değer artışlarının dışında kalacaktır. Ayrıca ödenen değer artışları, değer artış kazançları gibi vergi uygulamalarında maliyet unsuru olarak dikkate alınabilecektir.

İmar planlarında yapılan değişiklikler ile elde edilen rantların vergilendirilmesi son derece doğru bir düzenlemedir; ancak yeterli değildir. Ayrıca ülkemizde elde edilen rantların çoğu imar plan değişikliklerinden çok önce zaten gerçekleşmektedir. Kanal İstanbul güzergâhındaki satın almalardan doğan değer artışları örneğin bu durumda bu düzenleme kapsamı dışında olacaktır. Dolayısıyla yapılan düzenleme ihtiyacı tam olarak karşılamamaktadır. Öte yandan belediyelere aktarılacak kaynağın tutarını artırmak için belediyelerce çok katlı binaların yapımına izin verileceği endişeleri de mevcuttur. Ülkemizin bir deprem ülkesi olduğu unutulmamalıdır. Dolayısıyla belediyelerin imar planı değişikliği onayları ve kıymet takdir komisyonunun kararları sıkı bir şekilde denetlenmeli ve düzenleme imar planı değişikliği öncesi elde edilen kazançların da vergilendirilmesini sağlayacak şekilde revize edilmelidir.

 



Bu haber 1,508 defa okundu.


Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.








    BİZE ULAŞIN: info@resulkurt.com
    TWİTTER/resulkurt34

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,972 µs