Fındık'ta neler oluyor?

23 Ağustos 2008 09:19 tsi
Hükümetin hâlâ fiyat açıklamadığı fındıkta sinirler gerildi: İhracatçı sorunun kaynağının ziraat odaları olduğunu söylerken, TZOB, ihracatçıyı fiyatı baskılamaya çalışmakla suçladı

TZOB: 400 bin ailenin kaderi 10 firmanın elinde
Milliyet

Hükümetin hâlâ fiyat açıklamadığı fındıkta sinirler gerildi: İhracatçı sorunun kaynağının ziraat odaları olduğunu söylerken, TZOB, ihracatçıyı fiyatı baskılamaya çalışmakla suçladı

Dünya fındık üretiminin yüzde 75’ini, ihracatının ise yüzde 80’ini gerçekleştiren Türkiye’nin bu üründe istikrarlı bir politika ortaya koyamaması üreticinin tepkisine neden oluyor. Her yıl hasat başlarken hem üretici hem de tüccar, hükümetin fiyat açıklamasını gerginlikle bekliyor.
Açıklama bir süre geciktiğinde nakit sıkıntısına dayanamayan üretici, ürününü maliyetine ya da maliyetinin altına da olsa pazara indiriyor. Üretici birlikleri bu duruma tepki gösteriyor ve fiyatları tüccarın baskıladığını öne sürüyor. Tüccar ya da ihracatçı da çözümün serbest piyasada olduğunu savunuyor.
Ağustosun son günlerine yaklaşılmış, fındık hasadı başlamış olmasına karşın hükümetin fiyat açıklamaması fındıkta alışılmış tablonun bu yıl da yaşanmasına neden oldu. Üreticilerin düşük fiyat tepkisi üzerine, “Adaletsiz ve tamamen popülist ve siyasal gerekçelerle uygulanan doğrudan ürüne destek politikaları fındık sektöründeki problemleri kangrenleştirmiştir. Fındıkta yaşanan hiçbir sorunun kaynağının ihracatçı değildir.

‘5 YTL’nin üzerinde olmalı’
Problemin temel kaynağı fındık konusunda arz ve talep dengesini gözetmeyen popülist politikalar ve bu politikaların destekçisi başta ziraat odaları olmak üzere işbirliği içinde oldukları yerel politikacılardır” açıklamasını yapan ihracatçılara Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) yanıtı gecikmedi. TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, dün yaptığı açıklamada şöyle dedi:
“Fındığı serbest piyasa şartlarına bırakmak bugünkü piyasa yapısı itibariyle mümkün değildir. Fındık ticareti ve ihracatının yüzde 70’i 10 firmanın elindedir. Bu da fındık ticaretinde rekabetin olmadığını göstermektedir. Dolayısıyla 400 bin fındık üretici ailenin kadere 10 firmanın eline bırakılamaz. Biz bu oyunu bozmaya çalışınca ihracatçı bize sataşmaya başladı.”
Geçen yıl temmuzda fındık fiyatı açıklayan hükümetin bu yıl geç kaldığını ve fiyatın 2.5 YTL’ye düştüğünü kaydeden Bayraktar, açıklanacak fiyatın 5 YTL’nin üzerinde olması gerektiğini vurguladı. Bu yıl fındık rekoltesinin yüksek olacağını ilişkin tahminlerin de fiyat üzerinde baskı oluşturduğunu belirten Bayraktar şöyle devam etti:
“Rekoltenin yüksek olması Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) piyasaya girmesini gerektiriyor. Ancak TMO mevcut yapısıyla müdahale kurumu olmaktan çıktı. Kredi bulamazsa alım yapamıyor. Piyasayı düzenleme, krediyle olmaz, Hazine desteği gerekir. İhracatçı ‘Müdahale kurumu kaldırılsın, çiftçiye prim verilsin’ diyor. Biz de soruyoruz, ‘TMO alım yapmazsa 300 bin tonluk üretim fazlasını alacak mısınız?’ O zaman fındık fiyatı 1 YTL’ye düşer.”

‘Almanya’dan fiyat tespit’
Fındık ihracatının yüzde 90’ının Avrupa’ya yapıldığına dikkat çeken Bayraktar, “Neden başka pazarlar araştırmıyorlar?” diye sorarak şunları söyledi:
“Fındık fiyatını Almanya’dan tespit etmeye çalışıyorlar. Dış alıcılar alivrecilere destek veriyor. Onlar da fiyatı düşük tutmaya çalışıyor.”
Fındığa yüksek fiyat verildiğinde ihracatın düşeceği savının doğru olmadığını da kaydeden Bayraktar, “2005-2006 yılında verilen 7 YTL’lik fiyat ihracatımızda miktar olarak düşüşe neden olmadı” dedi.

Bu haber 1,493 defa okundu.