'İthalatta 7 milyar dolar açığı ikame edebiliriz'

Medikal sektörü, tıbbi cihaz alanında yüzde 90'lara ulaşan ithalata yerli üretimle dur demek istiyor. Sektör temsilcileri Samsun'da bir an önce medikal OSB kurulması gerektiğini düşünüyor.

 Medikal sektörü, Türkiye'de 8 milyar dolara ulaşan medikal pazarının yüzde 90 oranında dışa bağımlı olduğunu belirterek, devlet desteği ile ithalatın yükünü üstlenmek istiyor. Tıbbi cihazların en büyük alıcısının devlet olduğunu vurgulayan sektör temsilcileri, savunma sanayinde olduğu gibi medikal sektöründe de  yerli üretimin teşvik edilmesine ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Ekonomi Bakanlığı bünyesinde  2.5 yıldır sürdürülen KOBİ İşbirliği ve Kümelenme Projesi'nin streteji belirleme toplantısında tıbbi cihazlar sektörü ele alındı. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası'nın ev sahipliği yaptığı toplantıya DÜNYA Gazetesi Yazarı Dr. Rüştü Bozkurt ile DÜNYA Gazetesi Genel Yayın Yönetmen Yardımcısı Talip Aktaş'ın yanısıra Samsun Medikal Kümelenme Derneği (MEDİKÜM) üyeleri ile STK temsilcileri katıldı. Toplantıda söz alan sektör temsilcileri dünya çapında 400 milyar dolarlık pazara sahip olan medikal sektöründe devlet desteği olmadığı için rekabette zorlandıklarını  ifade ederek,  güçlü bir markalaşma için Ar-Ge altyapısı konusunda ortak kaynakların kullanılmasına ihtiyaç olduğunu kaydetti. Kamu hastane ve laboratuvarlarının ne kadar malı,  hangi alanda satın alacağını öngöremediklerini belirten medikal firmaları, devletin ihalelerde şeffaf olması gerektiğni düşünüyor. Kalifiye eleman açığının kapatılması için eğitim açılımı isteyen sektör temsilcileri, sektörün yüzde yüzde 10'luk  vergi yüküne de bir çözüm bulunması gerektiğini dile getirdi.

Aydemir: Samsun'dan 2023'te 1 milyar dolar ihracat yapabiliriz

MEDİKÜM  Başkanı Ahmet Aydemir: Medikal sektörü ticaret hacmi 400 milyar dolar. Türkiye'nin buradaki payı yok denecek kadar az. Türkiye'nin sağlık alanındaki cerrahi dışa bağımlılığı yüzde 90 oranında. Desteklendiği takdirde 2023 yılında Samsun'dan 1 milyar dolar ihracat yapabiliriz. Bizim hedefimiz kenti cazibe merkezi haline getirmek. Bedelsiz arsa vererek hem Türkiyeli hem de uluslararası yatırımcıyı çekelim. Usta çırak ilişkisinin eğitim sitemine entegre edilmesi gerekiyor. Yaygın eğitimde bu böyle aslında. Yurtdışındaki bir kişi önce duvar ustası olup, sonrasında mimar oluyor. Biz de böyle değil. Biz de öğrenci daha sahaya inmeden 'ben mimarım' diyor. Sahaya inmeden sonuç alamazsınız.

Özfırat: Kesinlikle bir marka yaratmak zorundayız

İmalatçıoğlu Yönetim Kurulu üyesi ve MEDİKÜM Genel Sekreteri Turan Özfırat: Medikali 4 ana başlık altında konuşmamız gerekir. Birincisi bütçe açığı. İkincisi istihdam. Üçüncüsü emek yoğun işgücü ve dördüncüsü de stratejik bir sektör olmasıdır. Sektörü geliştirmek, dünyadaki bu pastadan pay alabilmek için öncelikle insan kaynağını doğru bir şekilde yönlendirerek tıbbi cihaz kültürünü topluma indirgememiz gerekir. Sektör algısını geliştirmek,  üniversitelerdeki Ar-Ge altyapısını oluşturmak lazım.  Öğretim görevlerinin seçiminde sözleşmelerin buna göre hazırlanması gerekiyor. Hedeflerimizi revize etmeliyiz. Sektörün pozitif ayrımcılığa ihtiyacı var. Sektörün sadece kredi desteği ile büyümesi mümkün değil. İnsan kaynağını ele alarak meslek liseleriniz bu sektöre odaklamalı.  Offset uygulamaları ile yönlendirmeler yapılmalı. Ar-Ge altyapısı konusunda ortak kaynaklar kullanılmalıdır. Kesinlikle bir marka yaratmak zorundayız.

Kunt:  İşbirliği ortamının sürekli paylaşarak geliştirilmesi gerekiyor  

KOBİ Kümelenme Projesi Koordinatörü Vedat Kunt: İşbirliği ortamının sürekli paylaşarak geliştirilmesi gerekiyor.  Ödün vermeden zenginleştirilmeli. Eğitim vazgeçilmez bir sorun. Ve bence de en büyük sorun bu. Samsun'un bir cazibe merkezi olması lazım. İnsanları buraya çekmek gerekiyor. Kent, havasıyla, suyuyla, özgür düşünce mantığıyla, sosyal etkinlikleriyle cazibe merkezi olmalı. Burada tabi valilik başta olmak üzere, belediye ve sivil toplum örgütlerine çok büyük görevler düşüyor. 

Gürkan: Genele baktığımızda  medikal sektörü geriye gidiyor

Makine Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Kadir Gürkan: Yerelde MEDİKÜM'ün büyük bir atılımı var ancak genele baktığımızda sektör geriye gidiyor. 2004 yılında bakanlığın sektör ile ilgili yayınladığı bir genelge var ama bu genelge olduğu yerde duruyor. Genel sorunlar aynen devam ediyor. MEDİKÜM ile birlikte yerelde bir güç birliği var ancak memnun etmiyor. Bu sektörün en az savunma sanayi kadar önemli bir sektör olduğunu biz daha önce de dile getirmiştik. Bu alanda işler kamu eliyle yürüyor. Öncelikle bu konu Başbakanlık tarafından ele alınmalıdır. Türkiye 2000 yılında yaşadığı kriz ile birlikte orta gelir tuzağına girdi. Bu durumdan çıkması için katma değeri yüksek ürünler ve inovasyona yönelmesi gerekiyor. Bu masadaki herkes bunun böyle olduğunu biliyor. Ancak herkes halinden memnun.

Aydın: Kar marjındaki yükseklik handikap!

Samsun Büyükşehir Belediyesi AR-GE Şube Müdürü Ramazan Aydın: Burada herkes sektöre devlet tarafından baktı ancak kimse sanayici penceresinden bakmıyor. Acaba sanayici kendisine nasıl bakıyor? Sanayicinin ürettiği ürünün kar marjındaki yükseklik, kendi kararlarındaki en büyük handikap. Bu kusurdan dolayı da üretici sektörün küçülmesine, daha az pay almasına yönelik kararlar veriyor. Benim algıladığım bu. Ayrıca, konular ve konuşulanlar hep Türkiye üzerinden yapılıyor. Dünyada birçok  rekabet edilecek alan varken sadece cerrahi el aletleri alanında konuşularak bu alanın daraltılmasına gerek var mı diye soruyorum.

Bozkurt: Türkiye gerçekten kritik bir eşikten geçiyor

DÜNYA Gazetesi yazarı Dr. Rüştü Bozkurt: Türkiye gerçekten kritik bir eşikten geçiyor.  Bizim ülkemize özgü değil, gelişmekte olan ülkeler gelişmelerin ardından duraksama dönemine girdi. Eğer Türkiye bu dönemi kendi avantajlarıyla atlatabilirse, 25 milyon dolarlık gelire ulaşabiliriz. Eğer atlatamazsa 16 milyon dolarlık bir aralıkta kısılıp kalma ihtimalimiz var. Bu eşiği aşmamız için üretim tabanındaki hususları iyi konuşmamız ve bu konuda devlet, girişimci ve sivil toplum örgütlerinin iyi iletişim kurması gerekir.

Medikal sektörü ne bekliyor?

- İthalatın azaltılması için yerli ürün kullanımı teşvik edilmeli

- Kamu alımlarında devlet uygulamaları şeffaf olmalı 

- Samsun'da medikal alanda bir organize sanayi bölgesi kurulmalı

- Sektörün nitelikli işgücü açığı yeni eğitim kurumları ile giderilmeli

- Kamu hastanelerinin ödemeleri daha kısa sürelere çekilmeli

- Ar-Ge altyapısı konusunda ortak kaynaklar kullanılmalı