Üretim dibe vurdu, resesyon kapıda

6 Aralık 2008 09:38 tsi
Sanayi üretimi, beklentileri altüst etti. Analistler sanayi üretimindeki gerilemenin yüzde 7,5 ile sınırlı kalmasını beklerken ekimde üretimde yüzde 8,5'lik daralma yaşandı.

Üretim dibe vurdu, resesyon kapıda
06.12.2008 | Referans

 Sanayi üretimi, beklentileri altüst etti. Analistler sanayi üretimindeki gerilemenin yüzde 7,5 ile sınırlı kalmasını beklerken ekimde üretimde yüzde 8,5'lik daralma yaşandı. İmalat sanayiinde ise daralma yüzde 10,3'e çıkarken imalatta sadece 5 sektörde üretim artışı oldu. Gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 30'unu oluşturan sanayi sektöründeki bu daralma büyüme oranlarını da negatif etkileyecek.
Küresel krizin reel sektör üzerindeki etkileri ağırlaşarak devam ediyor. Sanayi üretiminin yüzde 80'ini oluşturan imalat sanayiinde ise daralma yüzde 10,3'e ulaştı. İmalat sanayiinde en yüksek düşüş ise yüzde 29,4'le metal eşya sanayiinde görüldü. Siparişlerin gerilediğinin kanıtı olarak ana metal sanayiinde üretim daralması yüzde 21,8'e çıktı. Ekimde daralan iç ve dış pazar nedeniyle sık sık üretim araları verilen ihracatın lokomotifi otomotiv sektöründe ise üretim düşüşü yüzde 15,9 oldu. Avrupa'daki resesyon yüzünden otomotivde hızlı bir toparlanma süreci beklenmiyor.
Kur sıkıntılarıyla uğraşırken küresel krizin fırtınasına yakalanan tekstil sektöründe ise aylardır süren daralma ekimde de sürdü. Tekstilde yüzde 18,1 gerileyen üretim, giyim eşyasında yüzde 14,4'le rekor kırdı. Küresel kriz nedeniyle gerileyen dış talep ihracatçı sektörlerde zor yaralar açmaya devam etti. İhracatın kalelerinden radyo-tv sektöründe ise üretim gerilemesi yüzde 16,9 oldu.
Üçüncü çeyrekte büyümenin negatif olmasını bekleyen analistler ise ekim ayı sanayi üretimi verileriyle 2008 yılı büyümesinin ise ancak yüzde 1,2'lerde olacağını öngörüyor. Bu oranlar dördüncü çeyrekte de negatif büyüme gerçekleşmesine neden olabilir. Kasım ayında birçok işletmede üretim araları devam ettiği gibi üretiminde azalmaya giden ve faaliyetine son veren birçok işletme bulunuyor. Aralıkta bayram tatiliyle birlikte 8 gün çalışmayı planlayan birçok işletmenin bulunduğu belirtiliyor. Bu durun dördüncü çeyrek büyüme oranlarının de negatif gelebileceğine işaret ediyor. Eğer üçüncü ve dördüncü çeyrek büyüme oranları negatif gelirse Türkiye'yi resesyon tehlikesi bekliyor.
 
İMALATTA SADECE 5 SEKTÖRDE ÜRETİM ARTTI
Türkiye İstatistik Kurumu, Aylık Sanayi Üretim Endeksi'nin ekim ayı sonuçlarını cuma günü açıkladı. Verilere göre aylık sanayi üretim endeksi, ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8,5 azalış gösterdi. Madencilik sektörü endeksi yüzde 15,4 artarken imalat sanayii sektörü endeksi yüzde 10,3, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 1,5 azalış gösterdi.
2008 yılının on aylık ortalaması yine bir önceki yılın on aylık ortalaması ile karşılaştırıldığında toplam sanayi sektörü endeksi yüzde 1,4 artış göstererek 144.3'ten 146.3'e, madencilik sektörü endeksi yüzde 7,9 artarak 109.6'dan 118.3'e, imalat sanayii sektörü endeksi yüzde 0,7 artarak 142.4'ten 143.4'e, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 5,4 artarak 184.3'ten 194.3'e yükseldi.
İmalat sanayii üretim endeksinin ekimde 2007'nin aynı ayına göre değişim oranları incelendiğinde, en yüksek düşüş oranının yüzde 29,4'le metal eşya sanayii imalatında gerçekleştiği görüldü. Bunu, yüzde 23,8 düşüşle ağaç ve mantar ürünleri ve yüzde 21,8 düşüşle ana metal sanayii izledi. Tekstilde yüzde 18,1, radyo, TV ve haberleşme cihazlarında yüzde 16,9, tıbbi, optik, hassas cihazlarda yüzde 16,7, motorlu kara taşıtlarında yüzde 15,9, giyim eşyasında yüzde 14,4 üretim düşüşleri kaydedildi.

SANAYİ ÜRETİM ARTIŞI
2007
Ocak	15,0
Şubat	8,1
Mart	3,7
Nisan	2,8
Mayıs	5,9
Haziran	2,9
Temmuz	4,5
Ağustos	6,3
Eylül	2,5
Ekim	8,4
Kasım	8,1
Aralık	-1,0
2008
Ocak	11,4
Şubat	7,5
Mart	2,5
Nisan	6,3
Mayıs	2,4
Haziran	0,8
Temmuz	3,4
Ağustos	-4,1
Eylül	-5,2
Ekim	-8,5

İMALAT SANAYİNDE DEĞİŞİM (%)
.	2008
Gıda ve içecek	-1,2
Tütün ürünleri	14,7
Tekstil ürünleri	-18,1
Giyim eşyası imalatı	-14,4
Derinin işlenmesi	11,5
Ağaç ve mantar ürünleri	-23,8
Kağıt ve kağıt ürünleri	1,8
Basım ve yayım imalatı	1,5
Kok kömürü, petrol ürün.	-0,2
Kimyasal madde ve ürün.	-12,6
Plastik-kauçuk ürün.	-7,9
Metalik olmayan mineral ürün.	-2,5
Ana metal sanayi	-21,8
Metal eşya sanayi	-29,4
Makine ve teçhizat	-8,0
Büro, muhasebe ve bil.	-8,8
Elektrikli makine ve cihaz.	-8,3
Radyo,TV, haberleşme	-16,9
Tıbbi,hassas ve optik al.	-16,7
Otomotiv	-15,9
Diğer ulaşım araçları	46,5
Mobilya imalatı	-7,9

On aylık ortalamaya göre üretim artışı (%)
.	2008		2007
.	Endeks	(%)	Endeks	(%)
Toplam sanayi	146.3	1,4	144.3	5,8
Madencilik	118.3	7,9	109.6	12,0
İmalat sanayi	143.4	0,7	142.4	5,0
Elektrik, gaz ve su	194.3	5,4	184.3	9,6

 

Bu haber 1,609 defa okundu.