Torba yasa gurbetçiyi sevindirecek

Soru: Almanya'da ikamet etmekteyim. Alman hükümetinin dayatması nedeniyle Türk vatandaşlığından çıkmak zorunda kaldım. Mavi kartlıyım. Yurt dışı borçlanmasına müracaat ettim, Türk vatandaşı olmadığım gerekçesiyle borçlanmamı kabul etmediler. SGK?ya dava açanlar kazanıyormuş, dava açmak için bir avukata vekâlet versem davayı kazanır mıyım? Tülay H./Mitte

MAVİ KARTLI GURBETÇİLER DE BORÇLANMA YAPABİLECEK

Yakın bir zamanda ülkemizi ziyaret eden ve bizlere demokrasi dersi vermeye kalkan Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck?un öncelikle kendi ülkesindeki demokrasi dışı uygulamalara bakmasında yarar var. Almanya, Türk vatandaşlarını sınır dışı edebilme adına Alman vatandaşlığı vermek için Türk vatandaşlığından ayrılmayı şart koştuğu için çok sayıda vatandaşımız istemeyerek de olsa Türk vatandaşlığından izinle ayrıldı. Biz bunlara mavi kartlı diyoruz.

3201 sayılı yurt dışı borçlanmasına ilişkin Kanun hükmüne göre yurt dışı borçlanması yapabilmek için hem Türk vatandaşı olunması hem de borçlanma yapılacak dönemlerde de Türk vatandaşlığının bulunması gerekiyor. Dolayısıyla Amerika gibi ülkelerin vatandaşlığını alıp aynı zamanda Türkiye vatandaşı olan yani çift uyruklu kişiler borçlanma yapabilirken Türk vatandaşlığından izinle de olsa ayrılanlar borçlanma yapamıyor. Fakat Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2010/10-210 Esas, 2010/240 Karar sayılı 28.04.2010 tarihli kararı ile mavi kartlıların Türk vatandaşlığında geçen sürelerinin borçlanılabileceğini kabul etmiştir. Sonuç olarak her ne kadar SGK mavi kartlıların borçlanmalarını kabul etmese de mahkemeye başvuranlar davayla borçlanma hakkını elde ediyor. Bu durumu dikkate alan Bakanlık hazırlanan Torba Yasaya Mavi kartlıların borçlanma yapmasına imkan veren düzenlemeyi ilave etti. Artık mavi kartlılar yurt dışı borçlanması yapmak için mahkemelerle uğraşmayacak.

YURT DIŞI SİGORTA BAŞLANGICI GEÇERLİ OLACAK

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan Torba Yasayla gurbetçilerin kronikleşen bir sorununu da çözüme kavuşturuyor. Bilindiği üzere Türkiye?de sigortalılığı bulunmayanların sigorta başlangıcı, ödemenin yapıldığı tarih baz alınarak borçlanılan süre kadar geriye götürülüyor. Türkiye?de sigorta başlangıcı bulunanların ise yurt dışındaki sigorta başlangıcı Türkiye sigorta başlangıcından önce olsa dahi yurt dışındaki sigorta başlangıcına itibar edilmiyor. Bunların sigorta başlangıcı da Türkiye sigorta başlangıcından borçlanılan süre kadar geriye götürülerek emeklilik yaşı tespit ediliyor. Örneğin; ilk defa 1.1.1980 tarihinde Almanya?da sigortalı olan, 1.1.2014 tarihinde de Türkiye?de sigorta başlangıcı olan kişi 15 yıl borçlanma yapsa emeklilik açısından siigorta başlangıcı 1.1.1999 olarak değerlendiriliyor. Bu ise daha fazla borçlanmak ve daha geç emekli olmak sonucunu doğuruyor.

Türkiye ile Almanya arasında imzalanan sosyal güvenlik sözleşmesinde, bir kimsenin Türk sigortasına girişinden önce bir Alman rant sigortasına girmiş bulunması halinde, Alman Rant Sigortasına girişi, Türk sigortasına giriş olarak kabul edileceği belirtilmesine rağmen SGK bu başlangıca itibar etmiyor. Oysa Mahkeme kararları bu yönde değil. Yargıtay, usulüne uygun yürürlüğe konulmuş Milletlerarası antlaşmaların kanun hükmünde olduğunu, bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamayacağını, usulüne uygun yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşmalarla, Kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınacağını, düzenlemesinin temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkı konusundaki uluslararası sözleşme hükmünün uygulanmasını zorunlu kıldığını kabul etmekte ve ikili sosyal güvenlik anlaşmalarına atıf yapılarak sigortalıların yurtdışındaki çalışmaları 18 yaşını doldurmaları halinde Türkiye?deki sigortalılıkları bakımından başlangıç kabul edilmesi gerektiğine hükmediyor.

GURBETÇİLER DAHA AZ BORÇLANIP DAHA ERKEN EMEKLİ OLACAK

Sonuç olarak ilk defa sigortalı oldukları tarih Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerde başlamış olan gurbetçi vatandaşlarımız, Torba Yasa düzenlemesi sonrası yurt dışında başlayan sigorta başlangıcı Türkiye?de başlamış gibi kabul edileceğinden daha erken ve daha az borçlanmayla emekli olabilecekler. Okurumuza tavsiyemiz, Torba yasanın çıkmasını beklemesi olacaktır.