Kadın çalışanların hakları nasıl tırpanlandı?

8 Ocak 2008 11:37 tsi
5510 sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yasalaştı, ancak Anayasa Mahkemesi'nin bazı maddelere ilişkin iptal kararı nedeniyle yürürlüğe girmesi ertelendi.

Meral Tamer

AKP, kadın çalışanların haklarını nasıl tırpanladı?
Milliyet
5510 sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu yasalaştı, ancak Anayasa Mahkemesi'nin bazı maddelere ilişkin iptal kararı nedeniyle yürürlüğe girmesi ertelendi.
Bu arada Anayasa Mahkemesi'nin iptal gerekçeleri dikkate alınarak yeni bir değişiklik tasarısı hazırlandı ve geçen ay Meclis'e gönderildi. Şu anda Bütçe ve Plan Komisyonu'nda olan tasarının önümüzdeki günlerde TBMM Genel Kurulu'nda görüşülerek, bu ay sona ermeden yasalaşması bekleniyor. Yasalaştıktan sonra da 5510 sayılı yasayla birlikte yürürlüğe girecek. Ama ne zaman?
Sigarayı yasaklayan yasada olduğu gibi "yerel seçimler de geçsin" denerek 1.5 yıl ertelenebilir de, AKP hükümetinin fayda-zarar hesabına göre hemen önümüzdeki aylarda yürürlüğe de girebilir.
Dün Türkiye'de bu konuyu en iyi bilenlerin başında gelen eski SSK Genel Müdürü ve CHP İstanbul milletvekili Kemal Kılıçdaroğlu'nu arayıp, yeni yasayı kız çocukları ve kadınlar için değerlendirmesini istedik. Ve AKP sözcülerinin aksine, kadınların haklarının geriye götürüldüğü pek çok madde olduğunu gördük. Özetlemeye çalışayım:

Kadınlarda emeklilik
Yürürlükteki yasaya göre çalışmayan ve evlenmeyen kız çocukları, yaşları ne olursa olsun, anne ya da babalarının sigortalılıkları nedeniyle sağlık yardımlarından yararlanıyorlardı. Yeni yasayla 18 yaşını dolduran kız çocukları (okumaları halinde 25 yaş) bu haktan yararlanamayacaklar.
Ev hizmetlerinde hizmet akdiyle sürekli çalışıp, aylık prime esas kazancın altında gelir elde eden kadınların, sigortalı olma ve sigorta yardımlarından yararlanma hakları kaldırıldı.
1965'ten beri kadın sigortalı, erkek sigortalıya göre daha erken emekli olma hakkına sahipti. Yeni yasa ile emeklilik yaşı tam aylıkta, kadın sigortalılarda 58'den kademeli olarak 65'e yükseltildi. Bu değişiklikle kadınların, erkeklerden 2 yıl daha erken emekli olma hakkı kaldırılmış oldu.
Emeklilik aylığını hak etmede prim ödeme gün sayısı tüm sigortalılarla birlikte, kadın sigortalılar için de tam aylıkta 7 bin günden 9 bin güne, kısmi aylıkta ise 4500 günden 5400 güne yükseltildi.
Aylık bağlanacak çocuğu bulunmayan ve çalışan dul eşin, ölüm aylığı bağlanma oranı % 75'ten % 50'ye düşürüldü.

Yetim kızlara yardım
Yetim kız çocuklarına ödenmekte olan 24 aylık tutarındaki evlenme yardımı, 12 aya indirildi.
Eski yasaya göre işten çıkarılan sigortalının eşi, 6 ay süreyle sağlık yardımından yaralanmaktayken, yeni yasayla birlikte işten çıkarılan sigortalının kendisi de, eşi de ancak genel sağlık sigortası primi ödediği takdirde genel sağlık sigortasından yararlanabilecek.
Eski yasaya göre yeniden evlendiği için ölüm aylığı kesilen eşe, sonraki eşinden de ölüm aylığına hak kazanması halinde, fazla olan aylık bağlanmaktaydı. Yeni yasa, önceki aylıktan az olsa dahi, sonraki eşten hak kazanılan aylığın bağlanmasını öngörüyor.
Yürürlükteki yasaya göre, sağlık primi ödemeksizin isteğe bağlı sigortaya devam eden kadın sigortalı, eşinin sağlık sigortasından yararlanıyordu. Bu hak yeni yasa ile kaldırıldı ve isteğe bağlı sigortalı kadın için, genel sağlık sigortası primi ödeme yükümlülüğü getirildi.

Bu haber 1,387 defa okundu.