Merkez Bankası ocak ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı.

Raporda, enflasyondaki düşüşte büyük ölçüde baz etkilerinin ve işlenmemiş gıda fiyatlarının belirleyici olduğu kaydedildi.

Merkez Bankası, ocak ayında işlenmemiş gıda enflasyonunun belirgin oranda düştüğünü, enerji grubunda yıllık enflasyonun elektrik fiyatlarına bağlı yüksek fiyat artışına karşın baz etkisiyle gerilediğini belirtti.

Dün açıklanan verilere göre ocak ayında tüketici fiyatları yüzde 1,02 oranında arttı ve yıllık enflasyon 1,57 puan azalarak yüzde 10,35 oldu.

Raporda şu ifadelere yer verildi:

Ocak ayında hizmet grubu fiyatları yüzde 1,26 oranında yükselmiş, grup yıllık enflasyonu 0,24 puan azalarak yüzde 9,23’e gerilemiştir. Bu gelişmede ulaştırma ve haberleşme alt kalemleri etkili olurken, yıllık enflasyon kira ve lokanta-otel gruplarında görece yatay seyretmiş, diğer hizmetlerde ise bir miktar yükselmiştir.

İnternet ücreti geriledi

Ulaştırma grubu enflasyonundaki yavaşlamada karayolu ve havayolu yolcu taşımacılığındaki gelişmeler öne çıkmıştır. Haberleşme hizmetleri ocak ayında internet ve telefon görüşme ücretindeki azalışlara bağlı olarak yüzde 1 civarında gerilemiş, böylelikle bu grupta yıllık enflasyon sıfıra yaklaşarak diğer alt gruplardan önemli ölçüde ayrışmıştır.

Diğer hizmetler grubu enflasyonundaki artışta ise birikimli döviz kuru etkilerini yansıtan bakım-onarım hizmetleri ile fiyatları yeniden değerleme oranına göre belirlenen kalemler öne çıkmıştır.

Giyim enflasyonu tarihi zirvede

Temel mal grubu yıllık enflasyonu ocakta 0,13 puanlık artışla yüzde 15,58’e ulaşmıştır. Bu gelişmede yıllık enflasyonu yüzde 12,68 ile tarihsel olarak en yüksek seviyeye ulaşan giyim grubu etkili olmuştur. Bu gelişmede, birikimli maliyet etkilerinin yanında toplam talep koşullarının da etkili olduğu değerlendirilmektedir.

Dayanıklı mal grubunda aylık bazda yüksek fiyat artışları devam etmiş, özellikle mobilya grubundaki artış (yüzde 5,01) dikkat çekmiştir. Ayrıca, otomobil ve ithal bileşeni yüksek diğer ürünlerde döviz kurunun gecikmeli etkilerine bağlı olarak yüksek oranlı fiyat artışları sürmüştür. Özetle, temel mal grubu enflasyonunda birikimli döviz kuru etkileri öne çıkarken, toplam talep koşulları da enflasyondaki yukarı yönlü seyri desteklemiştir.

Akaryakıt yüzde 1 zamlandı

Enerji fiyatları söz konusu dönemde yüzde 2,37 oranında artmıştır. Bu gelişmede yüzde 8,79 oranında artan elektrik fiyatları öne çıkmıştır. Bu dönemde petrol fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak akaryakıt fiyatları yüzde 1,01 yükselmiştir. Aylık bazdaki yüksek fiyat artışına rağmen enerji grubu yıllık enflasyonu baz etkisiyle 1,24 puan gerileyerek yüzde 9,17 olmuştur.

Pirinçte artış eğilimi sürdü

Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu ocakta 5,03 puan azalarak yüzde 8,76 olmuştur. Bu gelişmede işlenmemiş gıda fiyatları belirleyici olurken, işlenmiş gıda enflasyonu yükseliş kaydetmiştir. Bu dönemde başta sebze olmak üzere taze meyve ve sebze fiyatları mevsimsel eğilimine kıyasla olumlu bir seyir izlemiştir. Diğer taraftan, pirinç fiyatlarındaki artış eğilimi devam etmiş, çiğ süt alım fiyatlarındaki gelişmelere bağlı olarak süt fiyatlarında yükseliş gözlenmiştir. İşlenmiş gıda fiyatları ocak ayında yüzde 1,76 ile yüksek bir oranda artmış, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 12,93’e ulaşmıştır.

Ekmek fiyatı belirgin şekilde arttı

Ekmek Tebliği’ndeki gramaj değişikliğine bağlı olarak ekmek fiyatları bu dönemde yüzde 3,73 ile belirgin bir oranda artmıştır. Alkolsüz içecek fiyatları üzerinde ise bazı içeceklerden yüzde 10 oranında ÖTV alınmaya başlanması kararının etkileri hissedilmiştir. Peynir ve diğer süt ürünleri fiyatları üzerinde ise çiğ süt alım fiyatlarındaki artışın yansımaları izlenmiştir. Bu gelişmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu Ocak ayında yüzde 11,41’e yükselmiştir.

Ocak ayında alkollü içecek ve tütün ürünleri fiyatları düşük bir oranda artmıştır. Alt gruplar bazında alkollü içecek fiyatları maktu ÖTV artışına istinaden yüzde 5,74 oranında yükselirken, tütün ürünleri fiyatları otomatik mekanizma çerçevesinde maktu ÖTV’de öngörülen artışın Bakanlar Kurulu kararıyla yapılmamasının etkisiyle yatay seyretmiştir. Bu gelişmelere bağlı olarak, alkol-tütün grubunun yıllık enflasyonu baz etkisiyle gerilemiştir.