Üretici, patates borsası istiyor

18 Mart 2019 08:50 tsi

Fiyat istikrarsızlığı ve arz talep dengesizliğiyle her yıl gündeme gelen patates, şimdi de ithalat kararı ile gündeme oturdu. Üreticiler fiyat istikrarı için patates ve soğan borsası kurulmasını talep ediyor.

Üretici, patates borsası istiyor

DÜNYA

Fiyat istikrarsızlığı ve arz talep dengesizliğiyle her yıl gündeme gelen patates, şimdi de ithalat kararı ile gündeme oturdu. Üreticiler fiyat istikrarı için patates ve soğan borsası kurulmasını talep ediyor.

Türkiye'nin sıfır gümrük vergisiyle 200 bin ton patates ithal etmesini değerlendiren patates üreticileri, ithal ürünlerde çözüm aranması yerine, patates ve soğan borsasının kurulmasını ve kooperatifleşmeyi önerdi.

Türkiye'nin patates deposu olarak bilinen Niğde, Nevşehir ve Kayseri bölgesindeki patates üreticileri, kaliteli tohumların pahalı ve maliyetlerin yüksek olması sebebiyle her geçen yıl üretim kapasitesini düşürüyor veya patatese alternatif ürünlerin üretimine yöneliyor. Üreticiye tarladan çıkarken zarar ettiren patates, raf fiyatı ile tüketiciyi de memnun etmiyor. Niğde Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Veli Kenar, hem üreticinin hem de tüketicinin mutlu olabilmesi için "kooperatif" önerdi. "Biz üretiyoruz ancak ürettiğimize hak ettiği değeri kazandıramıyoruz" diyen Kenar, sağlıklı üretim planlaması ve ihracat pazarlarına yönelerek patateste yaşanan sorunun çözüleceğini söylüyor.

Ayakları yere basan yol haritası çıkarılmalı

Kenar, "Sadece yüksek maliyetlerden bahsederek bir yere varamayız. Gübre ve mazot fiyatları evet yüksek ancak artık daha sağlam ve ayakları yere basan bir yol haritası çıkarmamız gerekiyor. Öncelikle çiftçilerin devlet eliyle veya kendi aralarında kuracağı bir kooperatif ile örgütlenmesi gerekiyor. Daha kaliteli ve verimli bir üretim modeli için gereken planlamanın yapılması gerekiyor. Ardından depolama, paketleme, ihracat kanalları oluşturma gibi altyapı çalışmalarının da tamamlanması ile üreticinin hak ettiği yere geleceğine inanıyorum. Ancak bunları yapmaya çiftçinin gücü yetmez. Devletin üreticileri desteklemesi, altyapı çalışmalarını hazırlaması gerekir. Diğer bir adım ise tüketiciye ürünü doğrudan ulaştırmaya yönelik olmalı. Aracılar çıkarılıp, ürün doğrudan satılabilirse hem üretici hem tüketici fiyattan mutlu olur" dedi.

Fiyat istikrarı için borsa kurulmalı

Türkiye cips sektörü patates ihtiyacının yüzde 50'sini karşılayan İntar Tarım Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bedlek, ithal ürünlerin artan fiyatlara çözüm olamayacağını, önümüzdeki yıllarda da fiyatların artmaya devam edeceğini söyledi. Türkiye'de patates üreticisinin 2 yıldır zarar ettiğini ifade eden Bedlek, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın tarım politikasını değiştirmesi gerektiğini savundu. Bedlek , "Öncelikle piyasada patates ve soğan borsasının kurulmasıyla istikrarlı bir fiyat belirlenir. Üreticinin direkt olarak hallerde ürününü satması gerekir. Aksi takdirde patates ve soğan piyasası Türkiye'de 10 ya da 15 kişinin tekelinde olur. Onlar da piyasaya yön veren tüccarlardır. Bu firmalar büyük depolara sahiptir. Üreticinin elinden düşük fiyatlara aldıkları ürünleri yüksek fiyatlarla piyasaya sürüyorlar" dedi.

Zarar eden çiftçinin ekim yapmadığına dikkat çeken Bedlek, üreticinin destek alamaması nedeniyle mağdur olduğunu, ithal ürünlerin piyasaya girmesinden sonra üreticinin patates ekmeye yanaşmayacağını vurguladı.

Üreticiler ne diyor?

Elektrikten alınan vergi kaldırılsın

Patates üreticisi Adnan Dirican:

Mazot, gübre ve ilaç fiyatları düşerse üreticiler olarak elimizden geleni yaparız. Elektrik kullanımından neredeyse yarı yarıya alınan verginin kalkmasını istiyoruz. Maliyetimiz yüksek olduğu için ekim alanını düşürdüm. 500 dekar alana ekim yaptım. Kilo başına maliyetim bir lira 40 kuruşu buldu ancak ben kilosunu tarladan 90 kuruşa satabildim. Geçen sene kilosunu 20 kuruşa vermiştim. Şimdi ise ithalat başladı ve tamamen zarar edeceğiz.

Tarım politikalarında istikrar önemli

Marzıoğlu AŞ Yöneticisi Okan Marzıoğlu:

Patates ihracatı yapan firmaydık ancak şu anda ihracat yapamadığımız gibi ekim alanımızı da düşürdük. Bugüne kadar 500 dönüm ekiyorduk, bu sezon 200 dönüm ekeceğiz. Elektrik, tarımsal sulama, gübre, ilaç ve tohumlarda fiyatlar çok yükseldi. Sertifikalı tohumların tonu 3 bin 500 lira. Sulamada kullandığımız borularda ve ekipmanlarımızda dahi yüzde yüz fi yat artışları oldu. Maliyetleri kurtaramadığımız için de ekim alanımızı daraltmaya başladık. Biz patatesimizi bu yıl tarladan bir liraya sattık ve zarar ettik. Tarım politikalarında güven ve istikrar olmalı. Arz talep dengesi sağlanmalı ve üreticiler her seferinde ithalatla küstürülmemeli.

Patatesi sanayiye entegre etmeliyiz

Ak Tohum Gıda'nın Sahibi Ali Köybaşı:

Patates sektöründe üretim, depolama, pazarlama ve tohumculuk anlamında her alanda çalışıyoruz. Sektörde 30 yıldan fazla tecrübeye sahibiz. Yıllık ortalama 15 bin dönüm arazide patates üretiyoruz. Yurt içinde her dönemde aralıksız üretim yapıyoruz. Sektörel tecrübelerimizden yola çıkarak patatesteki fiyat dengesini sağlamanın tek yolunun tarımdaki gücümüzü sanayiye entegre etmekten geçtiğini düşünüyoruz. Patatesimizi sanayileştirip, stoklayıp, olmadığı dönemde piyasaya sürmeliyiz.

Bu haber 1,127 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.