Ege’nin en büyüğü bu yıl da Tüpraş oldu

20 Mayıs 2019 08:34 tsi
Üretimden satışlar kriterine göre Ege Bölgesi'nin 100 büyük firması açıklandı.

Ege’nin en büyüğü bu yıl da Tüpraş oldu

DÜNYA 

Üretimden satışlar kriterine göre Ege Bölgesi'nin 100 büyük firması açıklandı.

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), “üretimden satışlar” kriterine göre 100 büyük firmayı açıkladı. Ege’nin en büyüğü geçtiğimiz yıllardaki gibi Tüpraş olurken, onu Petkim ve İzmir Demir Çelik takip etti. Sırasıyla Phillsa, BMC, JTİ, Özkan Demir Çelik, Kocaer Haddecilik, Abalıoğlu Yem ve Pınar Süt ilk 10 sırada yer alan firmalar oldular. Geçen yıl 27. sırada olan Pınar Süt, listedeki en önemli sıçramalardan birini yaptı.

Sanayiciler Lokali’nde düzenlediği basın toplantısında bu yıl değerlendirmeyi firmaların İzmir dışındaki üretimlerini dışarıda bırakarak yaptıklarını dile getiren EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, ilk 100 firmanın performansına dair değerlendirmelerde bulundu.  Ege’nin 100 büyük firmasının satış karlılığının yüzde 5.8 olduğunu dile getiren Yorgancılar, “Sanayicimiz, geçmiş yıllarda faaliyet karının yüzde 50’sini aşan oranları finansman gideri için kullanırken, 2017 yılında yüzde 32 olan oran, 2018’de yüzde 89’a yükseldi. Yani bir anlamda firmalar bankalara çalışmışlar. Fakat artan faiz oranları yanında kurdaki çıkış da finansman giderlerinin artışında etkili oldu. Sanayicilerimizin yanlış tercihlerinin bu süreçte rolü bulunmakla birlikte, döviz ve faizlerdeki sıçramada rolleri bulunmuyor. Yani, Türk sanayicisi kontrolü dışındaki değişkenlerin de maliyetini yükleniyor” diye konuştu.

81 firma kar etti

2018’de ilk 100 firmadan 81’inin kar, 19’unun zarar bildirdiğini anlatan Yorgancılar, “Bu firmalardan 26’sı yabancı sermayeli, 58’i Ar-Ge yapıyor. Sıralamaya giren firmaların yüzde 80’ini kimya, gıda ve demir-çelik-metal-döküm sektöründe faaliyet gösterenler oluşturuyor. İlk 100 firmanın toplam 106 milyar TL olan satışlarının 94 milyar TL’lik kısmını üretimden satışlar oluşturuyor. Bu firmalar 2018’de 6.5 milyar dolarlık ihracata karşılık, 12 milyar dolarlık ithalat yapmışlar. Bu tablo ihracatçıların dışa bağımlılığını gösteriyor. Orta gelir tuzağını aşabilmemiz için net ithalatçı sektörlerin ihtiyaç duyduğu ürün üretiminde yerlileşmek ve katma değeri büyütmek zorundayız” dedi.

Ar-Ge için eğitim şart

Sözkonusu firmalarda üretimden satışlar içinde Ar-Ge’nin payının yüzde 0.33 olduğunu vurgulayan Yorgancılar, “Geçen yıl ISO 500’de bu oran yüzde 54’tü, yani İzmir olarak bu konuda biraz daha yol almamız lazım. Milli gelirde Ar-Ge harcamalarının yüzde 1’i bile bulmaması bizi hedeflerimizden uzaklaştırıyor. Bu durum her şeyin başında eğitimin geldiğini de teyit ediyor. Çünkü Ar-Ge eğitimli kişiler tarafından yapılır. Listemizdeki firmaların borç/özkaynak oranı yüzde 256.8 ile oldukça riskli seviyede iken, yüzde 72 olan borç-aktif oranında da aynı durum sözkonusu. Yani Türkiye’deki firmalar yatırımlarını banka kredileriyle yapıyorlar. Kısa vadeli borçların yüzde 57.4 gibi dünya ortalaması olan yüzde 25’in üzerinde olması, sanayicinin uzun vadeli borç bulamadığı için işini kısa vadeli kredilerle döndürdüğünü gösteriyor” görüşünü ifade etti.

Eğitim, bilim üretim zinciri yeniden tanımlanmalı

100 büyük firmanın çeyreğini oluşturan yabancı sermayeli şirketlerin de borçlanma ve kar-zarar verilerinde yerli firmalara paralel bir durumda olduğunu söyleyen Yorgancılar, “Bu da mevcut makro ekonomik koşulların yabancı firmaların da mali dengesini bozduğunu gösteriyor. TÜİK’in rakamlarını incelediğimizde büyüme ve sanayi üretim endeksi aşağı gittikçe, işsizlik oranının arttığını görüyoruz. Bu da neden üretim yapmak zorunda olduğumuzu açıklıyor. İhracatın içindeki ileri teknoloji ürünlerinin payı bizde yüzde 5 iken, örneğin Singapur’da yüzde 46’ya ulaşıyor. Türkiye’de zayıf performansın ana nedeni; bilimsel bilgi üretimi ve bunun teknolojiye dönüştürülmesi süreçlerinin niteliğindeki gerileme. Eğitim-bilim-üretim zinciri yeniden tanımlanarak, etkin bir rol dağıtımı ile eyleme geçilmeli” dedi.

Seçim tekrarı 2 ay kaybettirdi

Eskiden seçim bittikten hemen sonra partilerin hemen erken seçimi telaffuz etmeye başladığını hatırlatan Yorgancılar, “Son dönemde seçimleri zamanında yapabilen bir ülke haline geldik. Bu çok önemli. Bu yıl yerel seçimlerin mart sonunda biteceğini ve nisanda işlerin rayına gireceğini düşünmüştük. Ardından 23 Nisan İstanbul’da seçimlerin tekrar edileceği kararı geldi. Bu bize mayıs-haziranı da kaybettirdi. Şimdi kimle konuşsak seçimden sonrasını işaret ediyor. Ekonomi yine ikinci planda kaldı. Sanayici yatırım ortamının normalleşmesini bekliyor” dedi.

 

 

Bu haber 944 defa okundu.