Arabuluculuk artık uluslararası ticari uyuşmazlıklara da çözüm olacak

Arabuluculuk artık uluslararası ticari uyuşmazlıklara da çözüm olacak

DÜNYA 

Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 46 ülke tarafından imzalanan Singapur Sözleşmesi, uluslararası ticari uyuşmazlıkların giderilmesinde yeni bir dönemi tarif ediyor. Av. Mehmet Akuğur, “Arabuluculuk artık uluslarararası ticari uyuşmazlıkların da çözüm kilidini açabilecek” dedi.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nca kabul edilen, Singapur Sözleşmesi olarak da bilinen “Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Uluslararası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ABD, Çin, İsrail, Güney Kore, Singapur, İran ve Suudi Arabistan gibi ülkelerden oluşan 46 ülke tarafından imza altına alındı.

Üye ülkeler sözleşmenin onay süreçlerini işletmeye başlarken, konu Türkiye’de de meclis gündeminde bulunuyor. “Arabuluculuk artık uluslararası ticari uyuşmazlıkların da çözüm kilidini açabilecek” diyen Eurasia Uyuşmazlık Çözüm Merkezi Yönetici Ortağı ve Uluslararası Arabulucular Derneği (UAD) Yönetim Kurulu Başkanı Arb.Av.Mehmet Akuğur, Singapur Sözleşmesi’nin önemini ve detaylarını DÜNYA’ya anlattı. Singapur Sözleşmesi’nin uluslararası ticari uyuşmazlıkların, arabuluculuk sonucunda taraflar arasında yapılan sulh anlaşmalarının üye ülkelerde icra edilebilirliğini düzenlediğini belirten Akuğur, bu sözleşmenin, 1958 tarihli New York Sözleşmesi ile uluslararası hakem kararlarının nasıl uluslararası uygulanabilirliği sağlanmışsa ona benzer şekli ile arabulucu nezdinde varılan sulh anlaşmaların uluslararası uygulanabilirliliğini sağlamak için getirildiğini açıkladı.

Akuğur, “Sözleşme, uluslararası nitelikteki tüketici, aile, miras ya da iş hukukuna ilişkin uyuşmazlıkları kapsam dışında tutuyor, uygulanması sadece “ticari” uyuşmazlıklara özgülüyor. Ayrıca, uygulanması için sözleşmenin kapsamında giren ticari uyuşmazlıklarında arabuluculu nezdinde bir sulh anlaşması ile yazılı surete çözüme kavuşturulmasını şartını aranıyor” dedi.

“İş insanları farklı pazarlara daha rahat girebilecek”

Diğer yargısal yollara göre daha avantajlı olan arabuluculuk müessesesinin, uluslararası ticari uyuşmazlıklar önündeki en temel engeli olan sınır ötesi (yabancı ülkelerde) icra edilebilmesi sorununun Singapur Anlaşması ile giderildiğine dikkat çeken Akuğur, şunları söyledi: “2012 yılında ülkemiz mevzuatına dahil olan arabuluculuk kurumu, hukuki uyuşmazlık çözümünde hukuk sistemimize gerçek bir çare ve alternatif oldu. Singapur Anlaşması ile de uluslararası alanda faaliyette bulunan Türk sermayeli şirketlerin uluslararası ticari uyuşmazlıklarına bir çare olacağı ve Türk sermayeli şirketlerin uluslararası pazarlarda uyuşmazlık risklerinin azalması ile ticaret hacimleri arttıracağı, farklı ülke pazarlara daha rahat giriş yapabileceği ayrıca, ülke olarak ihracat hedeflerimize daha rahat ulaşabileceğimiz kanaatindeyim. Özellikle de Avrupa Birliği tarafından Singapur Sözleşmesi benimsenir ve kabul edilirse en fazla ihracatımızı gerçekleştirdiğimiz Avrupa Birliği ülkeleri nezdindeki ticari potensiyelimizin artacağı, önündeki bazı engellerin azalacağını öngörüyorum.”

“Mevcut ve gelecek yabancı yatırımlara çok olumlu yansıyacak”

Akuğur, Türkiye’nin Singapur Sözleşmesine tarafı olmasının, ülkemizde mevcut olan yabancı sermaye veya gelecek yabancı sermaye yatırımları açısından da çok ciddi pozitif etkilerini olacağını vurguladı.

Bu konu kapsamında bir sulh anlaşmasının “uluslararası” niteliğine açıklık getirmenin faydalı olacağını vurgulayan Akuğur, şu bilgileri verdi:

“Uluslararası bir uyuşmazlıktan bahsetmek için uyuşmazlığın çözüme kavuşturulduğu sulh anlaşmasının en az iki tarafının işyerlerinin (merkezlerinin) farklı devletlerde bulunması veya sulh anlaşmasında yer alan borçların büyük ve önemli bir bölümünün farklı devlette ifa edilmesi veya sulh anlaşmasının konusunun en yakın ilişkili olduğu devletten farklı olması gerekiyor.Sulh anlaşmasının icrası için sözleşme ile çok zorlu hukuki prosedürler yerine doğrudan icrasını sağlayan oldukça pratik çözüm ve uygulamalar getirildi. Şöyle ki; sulh anlaşmasının uygulanabilmesi için, elektronik imza ya da ıslak orjinal imzalı sulh anlaşması (icrasının yapılacağı ülkenin dilindeki bir tercümesi ile birlikte de sunulabilir), sulh anlaşmasının arabulucu nezdinde yapıldığı kanıtlayan bir belge ile başvurulmasını yeterli görüyor.”

DİĞER YARGISAL YOLLARA GÖRE ZAMAN VE MALİYET AVANTAJI SUNUYOR

Singapur Sözleşmesi ile uluslararası ticaretteki sınır ötesi uyuşmazlıkların çözümünde arabuluculuğun teşvik edilmesi ile ticari işlemlerde güvenirliliğin ve yeknesatlığın sağlanması amaçlanıyor. Ayrıca, uluslararası ticaret alanında yapılan arabuluculuk anlaşmalarının diğer devlette uygulanması imkanını getiriliyor.

Akuğur, “Uluslararası ticari uyuşmazlıklar ya uyuşmazlığın tarafı ülkelerin ya da başka ülkelerin yargı mercileri olan mahkemelerde ya da tahkim müessesesi çerçevesinde hakem heyetlerinde nezdinde çözüme kavuşturulmaktayken uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümünde artık yeni bir kapının ardına kadar açıldığını söylememiz mümkün. Hatta uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümündeki bu yeni kapının, diğer çözüm alternatiflerine kıyasen çok daha kısa sürede, daha az maliyetli ve tarafların kendileri menfaatlerine uygun ve uygulanabilir çözümü içermesi nedeniyle diğer yargısal yollara göre daha da avantajlı olduğu bir gerçek” diye konuştu.