Sosyal güvenlikte söz savunmada

23 Mart 2008 21:44 tsi
SGK Başkanvekili Güney, 'kazanılmış hak' kavramında yanlış anlama olduğunu belirterek, 'Ulaşamadığınız hak sizin kazanılmış hakkınız değildir. Çalışılmış haklar korunacak' dedi

Sosyal güvenlikte söz savunmada

Radikal

Tahsin Güney, "Acil hallerde ve 18 yaş altındaki çocuklarda sigortalılık sorgulaması yapılmayacak" dedi.
 
SGK Başkanvekili Güney, 'kazanılmış hak' kavramında yanlış anlama olduğunu belirterek, 'Ulaşamadığınız hak sizin kazanılmış hakkınız değildir. Çalışılmış haklar korunacak' dedi

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanvekili Tahsin Güney, Türkiye'de kazanılmış hak konusunda bir kavram kargaşası yaşandığını ifade ederek, "Kazanılmış hak, çalışma süresinde sizin için geçerli olan haktır. Ulaşamadığınız hak, sizin kazanılmış hakkınız değildir" dedi.
Tahsin Güney, bir grup gazeteciyle gerçekleştirdiği toplantıda, çalışanların tepkisine yol açan sosyal güvenlik yasa tasarısını kendi açılarından anlattı. Kazanılmış hak kavramında farklı düşünceler bulunduğunu, konu hukuk yönünden değerlendirildiğinde kazanılmış hakkın, 'çalışma süresinde geçerli olan hak' olduğunu savundu. Anayasa Mahkemesi'nin de 'Kazanılmış hak, kişinin bulunduğu statüden doğan (maaş gibi), tahakkuk etmiş ve kendisi yönünden kesinleşmiş, kişisel alacak niteliğine dönüşmüş haklar için söz konusudur' kararı bulunduğunu kaydeden Güney, şöyle konuştu:

'135 bin emekli kayıt dışı'
"Kazanılmış hak, çalışma süresinde sizin için geçerli olan haktır. Henüz ulaşamadığınız hak, sizin kazanılmış hakkınız değildir. Hukuksal ve sosyal güvenlik tekniği açısından doğrusu budur. Hele de, daha çalışmaya bile başlamamış olanların hak kaybının olduğunun söylenmesi yanlıştır. Eğer hak kaybı olarak bakarsanız, sosyal güvenlikle ilgili hiçbir konuda ebediyete kadar değişiklik yapamazsınız. Örneğin 38-43 yaşında emekli olma yanlışını hiçbir şekilde değişteremezsiniz. Yeni sistemde, 'çalışılmış süredeki haklar' korunacak." Mevcut sistemin düşük ücret üzerinden prim ödenmesini ve erken emekliliği teşvik ettiğini kaydeden Güney, şu an 2 milyon 135 bin emeklinin kayıt dışı çalıştığını söyledi. Güney, erken emekliliğin kayıt dışını nasıl beslediğini şöyle anlattı:
"Şu anda işsizliğin de kayıt dışılığın da en yoğun olduğu yaş grubu 18-29 yaş. Türkiye'de 2 milyon 350 bin işsiz var ama 2 milyon 135 bin emekli de kayıt dışı çalışıyor. Emekli kişi işverene gidip, 'benim emekli aylığım ve sağlık güvencem var, genç birini sigortalı çalıştıracağına, beni çalıştır' diyor. İşveren de onu tercih ediyor. Böylece hem sigorta primi, hem de vergi ödemekten kurtuluyor. Emeklilerle rekabet etmek durumunda kalan gençler de kayıt dışı çalışmak zorunda kalıyor."

'Bordrolar düşük'
Türkiye'de şu anda asgari ücretin neti 480 YTL olmasına karşın, yaşam boyu asgari ücretten prim yatıranın, 'alt sınır' uygulaması nedeniyle emekli olduğunda eline 560 YTL aylık geçtiğini ifade eden Güney, "Prim kesintisine tabi tutulan ücretle emekli aylığı arasındaki bağ kopmuş durumda. Şu an işçi statüsündekilerin yüzde 60'ının primi asgari ücret (608 YTL) üzerinden ödeniyor. Oysa özel sektörde ortalama ücretler 930-1000 YTL seviyesinde" diye konuştu. Güney, Türkiye'de faaliyet gösteren büyük yabancı şirketlerin bile çalışanlarıyla, ücretlerin bordroda asgari ücret üzerinden, kalan tutarın ise ayrıca ödenmesi konusunda pazarlık yaptıklarını kaydetti.
Güney, yeni sistemde ise prim kesintisine tabi tutulan kazanç ne kadarsa emekli aylığının da ona orantılı olacağına dikkat çekerek, "Böylece işçiler, işverene, 'kardeşim benim ücretimi gerçek rakam üzerinden göster' diyecekler" dedi.
Güney, sağlık sisteminden yararlanma konusundaki düzenlemelerin mevcut sistemden daha avantajlı olduğunu savundu. Mevcut sistemde SSK'lılar kendisi için 90 gün, eş ve çocukları için de 120 gün; Bağ-Kur'lular da 240 gün prim yatırdıkları takdirde sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor. İşsiz kalanlar altı ay sağlık hizmetinden yararlanmaya devam ediyor. Yeni sistemde ise sağlık güvencesinden yararlanabilmek için 30 gün prim ödemek yeterli olacak. Sağlık güvencesi, işsiz kalındığında ilk 10 gün için geçerli olacak.

'Aspirin fiyatına güvence'
Tahsin Güney, dezavantaj gibi görünen bu değişikliğin avantaj olduğunu belirterek, şöyle konuştu:
"Mevcut sistemde işsiz kalınca altı ayın sonunda ancak ya yeşil kartlı olursanız, ya da yeniden işe girerseniz sağlık güvencesine kavuşursunuz. Yeni sistemde işsiz kaldıktan 10 gün sonra yine Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında olacaksınız fakat statünüz değişecek. Üç seçeneğiniz olacak: Paranız yoksa priminizi devlet karşılayacak, dilerseniz isteğe bağlı sigortalılık seçeneğini kullanacaksınız. Bu iki seçenekten birini kullanmadığınız takdirde GSS primini kendiniz ödeyeceksiniz. Ailedeki fert başına kazanç miktarı 203-608 YTL arasında ise aile reisi 24.46 YTL prim ödeyecek ve aile fertleri sağlık hizmetinden yararlanacak. Aylık bir kutu aspirin fiyatına, yurtdışı tedavi dahil her türlü sağlık güvencesi elde edecek. Bütün bunlar bir yana, acil hallerde veya 18 yaşın altındaki çocuklar için hiç bir sigortalılık sorgulaması yapılmayacak."

--------------------------------------------------------------------------------

Eski DEP'lilerin emekli aylığı kesildi
Yurtdışında yaşayan eski DEP milletvekilleri Mahmut Kılınç ve Remzi Kartal'ın emekli aylıkları kesildi. Edinilen bilgilere göre, yurtdışındaki DEP'liler emekli aylıklarını Türkiye'de vekalet verdikleri kişiler vasıtasıyla alıyorlardı.
Ancak, emekli aylığının devam edebilmesi için, kişinin her yıl bir defa, yaşadığını kanıtlaması gerekiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından çıkarılan bir yönetmelikle yurtdışındaki emeklilerin hayatta olduklarını kanıtlamak için senede bir defa en yakın Türk konsolosluğuna giderek kimliğiyle birlikte yaşadığını belgelemesi koşulu getirildi. Tutuklanabilecekleri korkusuyla Türk konsolosluklarına gidemeyen DEP'li Mahmut Kılınç ve Remzi Kartal, yaşadıklarını kanıtlayamadıkları için emekli aylıkları kesildi. Yurtdışında bulunan diğer DEP'liler Zübeyir Aydar, Nizamettin Toğuç ve Ali Yiğit'in emekli aylıkları ise daha önce kesilmişti.

Bu haber 1,353 defa okundu.