Memurun ikramiye çilesi

Anayasa Mahkemesi’nin istifa eden memurlara ikramiye yolunu kapatan kararını eleştiren Resul Kurt, karardaki çelişkilere dikkat çekti.

Hizmet süreleri ne olursa olsun 8 Eylül 1999 tarihinden önce memuriyet hizmetinden istifa edenler, emekli olduklarında emekli ikramiyesi alamayacak. Yine 8 Eylül 1999 tarihinden sonra istifa eden ve istifa ettiği tarihte 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı bulunmayan emeklilerin de ikramiye almaları mümkün olmayacak. Anayasa Mahkemesi’nin kararını “yanlış” olarak nitelendiren Sosyal Güvenlik Uzmanı Dr. Resul Kurt, bunun nedenlerini anlattı:

Resul Kurt: Memurun ikramiye çilesi 4-5 yıldır devam ediyor. Basitçe açıklamak gerekirse 5 yıl, 8 yıl, 10 yıl, 15 yıl memurluk yapıp daha sonra ben memurluk yapmak istemiyorum, gidip kendi adıma bir iş yapacağım veya bir yerde çalışacağım diye ayrılan devlet memurları emekli oldukları zaman emekli ikramiyesi alamıyorlar. Yani emekli ikramiyesi dediğimiz de şu: Memurlar emekli oldukları zaman her yıl için belli bir tutar üzerinden kendisine bir ikramiye ödeniyor. Örneğin 1000 lira üzerinden ikramiye verecekse 20 yıl çalıştığı zaman veya 25 yıl çalıştığı zaman 20 bin lira veya 25 bin lira ödeme yapılıyor. 2000 lira üzerinden ödenecekse 2000 çarpı 20, 40 bin lira bir ödeme yapılıyor ve buna ikramiye deniyor. İşçinin kıdem tazminatı varsa memurun da ikramiyesi var basit mantık olarak. İşçi 20 yıl çalıştı, 2000 liradan 40 bin lira kıdem tazminatı alıyor, memur açısından da baktığımızda 20 yıl çalıştı 2000 liradan 40 bin lira ikramiye alıyor. İsmi, hesaplanması farklı sadece.

Anayasa Mahkemesi iki sefer bu konuyla ilgili iptal kararları verdi. Emekli sandığı kanunundaki düzenlemeleri iptal etti ve memurluk yapan ayrılanların mutlaka emekli ikramiyesi alacağı yönünde kararlar verdi. Ama bugün bu kararlarla ilgili idari yargıda devam eden, sonuçlanan mahkemelere baktığımız zaman hatta geçtiğimiz hafta bir köşe yazarı üstadımız, hocamız Prof. Dr. Şükrü Kızılot’da üç kuruş, beş kuruş, elli kuruşluk ikramiyelerden bahsetti. Üç kuruş, beş kuruş, on kuruş ikramiyesini istemiş faiziyle birlikte 20 kuruş, 30 kuruş, 40 kuruşluk ikramiyeler ödenmiş kişilerin hesabına. Dolayısıyla da bu sorunlar devam ediyor. Bu doğru bir şey midir? Bence yanlıştır. Çünkü ikramiyenin ödenmesiyle ile ilgili 15 yıl 3600 gün kriteri yaş beklemek isteyenler için geçerli. Ama burada emeklilik de var.

Kıdem tazminatı ödenecek koşulları saydığımız zaman emeklilik, 15 yıl 3600 günü doldurma, kadınlar için evlilik nedeniyle ayrılma, erkekler için askerlik nedeniyle ayrılma bunun haricinde ölüm, işveren tarafından yapılan 25/2 haklı nedenle fesihler dışındaki fesihler, işçi tarafından yapılan haklı nedenle fesihler. Kıdem tazminatı bu 7 koşulda ödeniyor. Anayasa Mahkemesi sadece 15 yıl 3600 güne odaklanmış ve kararını 15 yıl 3600 günü dolduranlar alır, 15 yıldan az olanlar alamaz demiş. Oysa bir diğer koşul daha var, emeklilik koşulu var. Emekli olarak ikramiye, kıdem tazminatı alabilmek için 15 yıl koşulu şartı yok. Bence Anayasa Mahkemesi’nin bu kararını ben doğru bulmuyorum. Yanlış olarak değerlendiriyorum. Sebep olarak da Anayasa mahkemesi sadece 15 yıl 3600 günü esas aldığını ilgili haberden anlıyorum ve bu da doğru değil. Yanlıştır. Eski memurların sayısı150-200 bin civarında, ben de onlardan birisiyim sonuçta, bende 12-13 sene memurluk yaptım ve ayrıldım. Dolayısıyla da emekli ikramiyesi ödenebilmesi için 15 yıl 3600 gün şartını arıyorsanız emeklilik şartını aramayacaksınız. Ben emekli olmadan 15 yılı doldurup alabilme hakkım olmalı o zaman. Hem emekli olmamı istiyorsunuz, hem emeklilikte 15 yıllık memurluk yapmamı istiyorsunuz. İki şart birbiriyle uyumlu değil. Dolayısıyla da ben bu yönüyle Anayasa Mahkemesi’nin kararını doğru bulmadığımı özellikle ifade etmek istiyorum.

Resul Kurt'un hazırlayıp Mehtap Kepenek'in sunduğu Resul Kurt'la Soru-Yorum programı her hafta Perşembe günleri saat 15'de RS FM'de.

Sorularınızı resulkurt@rsfm.com.tr veya twitter/resulkurt34 adreslerinden sorabilirsiniz.