Banker Kastelli intihar etti!

2 Haziran 2008 21:56 tsi
'Banker Kastelli' olarak bilinen Abidin Cevher Özden, Kadıköy'deki işyerinde silahla intihar etti. Özden hayatını kaybetti.

Banker Kastelli intihar etti!
Star
 
'Banker Kastelli' olarak bilinen Abidin Cevher Özden, Kadıköy'deki işyerinde silahla intihar etti. Özden hayatını kaybetti.

Alınan bilgiye göre, Abidin Cevher Özden, Kuşdili Caddesi 12 numarada bulunan Efes Çarşısı'nın 2. katındaki Kastel Emlak, İnşaat ve Turizm Organizasyonu şirketinin sekreter masasında kendisini tabancayla vurdu.

Özden, olay yerinde hayatını kaybetti.

Banker Kastelli kimdir?

Sürmeneli olan Cevher Özden Türkiye'de bankerciliği ilk getiren kişiydi. 1980'li yıllarda yaşanan büyük banker krizinin önemli aktörlerindendi.

Reklamlarında Cüneyt Arkınîn oynadığı, büyük bir akının yaşandığı, sonunda yüzbinlerce kişinin battığı banker furyasıyla özdeşleşmişti.

İkinci intihar girişimi
'Banker Kastelli'nin geçtiğimiz  yıl temmuz ayında da intihar girişiminde bulunduğu öne sürülmüştü.

Kastelli, Üsküdar Karacaahmet Mezarlığı'nda ateş açtığı gerekçesiyle gözaltına alınmış, savcılıkça serbest bırakılmıştı. Kastelli, oğlunun mezarının başında havaya 11 el ateş ettiğini söylemişti.
Basın mensuplarının sorularını cevaplandıran Kastelli, intihar girişiminde bulunduğu yönündeki söylentilerin doğru olmadığını belirterek '1982 yılında ölen oğlum Hakan Özden'in mezarını ziyarete gidiyordum. Moralim bozulduğu için 11 el havaya ateş açtım' demişti.

BANKER FACİASININ KÖKENLERİ VE KASTELLİ'NİN ROLÜ

24 Ocak kararlarıyla birlikte faiz oranlarının serbest bırakılması tüketim harcamalarını daralmasına, tasarrufların banka ve bankerlere akmasına yol açtı. Bir çok firma, bankalara özkaynaklarının çok üstünde borçlanmıştı. Bu yüzden bankalardaki kredi limitlerinin büyük kısmı dolmuştu. Sistemde hakim olan holding bankaları ise daha çok grup şirketlerini finanse etmeye çalışıyor, diğer firmalara kredi vermeye yanaşmıyorlardı. Bu durumda bankalardan kredi alamayacak hale gelen zor durumdaki firmalar son çare olarak bankalara göre daha yüksek faiz öneren banker kuruluşlarının fonlarına yöneldiler.

Bu dönemde faizlerin serbest bırakılmasıyla birlikte bankerlik kuruluşları yasal düzenlemelerden uzak bir şekilde sayıca çok artış göstermişti. Bankerler hem sermaye piyasası alanında hem de banka dışı para piyasasında baş döndürücü bir hızla gelişmeye başladılar. Bunların içinde en ünlüsü olan ve dönemin simgesi haline gelen “Banker Kastelli” bir ara mevduat sıralamasında en büyük on bankanın ardından geliyordu.

24 Ocak 1980’den itibaren uygulanan ekonomik önlemler yeni koşullara ayak uyduramayan çok sayıda firmanın iflasına neden oldu. Bunların büyük kısmı bankerlerden kredi alan firmalardı. Bu firmalar bankerlere ödeme yapamayınca, bankerler de tasarruf sahiplerine yapamaları gereken faiz ve anapara ödemelerini aksatmaya başladılar. Bankerlerin yüksek faizleri, hükümet politikalarının uygulanmasını da güçleştirdiğinden 4 Eylül 1981’de Bakanlar Kurulu ödünç para verme yasa tasarısını görüşerek bu kesimin düzenlenmesine başladı.

Dönemin Maliye Bakanı’nın “Halk kumar oynamıştır” şeklindeki açıklamaları piyasada panik yarattı. Özellikle küçük bankerler, piyasadaki gelişmelerden etkilenerek batmaya başladılar. Aralık 1981 ve Nisan 1982 arasında Ankara’da 198, 60’ı İstanbul, İzmir, Adana ve Antalya’da kurulu bankerlik şirketi battı.

Paralarını alamayan tasarruf sahipleri bankerlere ve iş yerlerine saldırdılar. Bu dönemde 2 banker öldürülürken, 10’u kaçtı, 5’i gözaltına alındı, 5’i tutuklandı ve 12’sinin iflası istendi. Bu küçük bankerler 200.000 civarında tasarruf sahibine 75 milyar TL civarında borçluydular. Duruma geç müdahale eden devlet, bankerleri tasfiyeye başladı. 7 Temmuz 1982’de Bankerzedeler Kararnamesi diye anılan bir kararname yayımlandı. 11 Ağustos 1983’de Bankerzedeler Yasası çıkarıldı.

Dönemin en tanınmış bankeri olan Banker Kastelli, 1982’de Hisarbank’tan bir alacağını alamayınca bir günde çöktü. Banker Kastelli olarak tanınan Cevher Özden yurtdışına kaçtı, hesaplarına el konuldu. Kastelli olayı dönemin hükümetinde bakan istifalarına neden oldu. Kastelli olayının ardından hükümet sıkı para politikasını terketmek zorunda kaldı.

Kastelli’yi diğer büyük bankerler izledi. Ödeme güçlüğüne düşen bu bankerlik kuruluşları da tasfiye kapsamına alındı. 19 Eylül 1982’de, tahvil ve mevduat sertifikalarının anapara ve faiz ödemelerini karşılayabilmek amacıyla banka kaynaklarından kesilecek fonlarla “Mevduat Tanzim Fonu” kuruldu.

24 Ocak 1980’de başlayıp yaklaşık iki yıl süren bankerliğin altın devri iki yüz elliyi aşkın kuruluşun iflası ya da tasfiyesi ile son buldu. Bankerlik olayı yaklaşık 2.5 milyon tasaruf sahibini ilgilendirirken, 400 milyar lira civarında birikime bankerler aracılık etti.

 
 

Bu haber 8,359 defa okundu.