Teşvikli yatırımlar 6. bölgeye yöneldi

30 Nisan 2013 10:04 tsi

Yatırımlarda, özellikle ekonomik açıdan en geri kalmış ve en cazip teşviklerin geçerli olduğu 15 ili kapsayan 6. Bölge'de büyük artış oldu. Bölge'de teşvik belgesi adedi yüzde 74, yatırım tutarı yüzde 199 arttı.

Teşvikli yatırımlar 6. bölgeye yöneldi

Dünya

Yatırımlarda, özellikle ekonomik açıdan en geri kalmış ve en cazip teşviklerin geçerli olduğu 15 ili kapsayan 6. Bölge'de büyük artış oldu. Bölge'de teşvik belgesi adedi yüzde 74, yatırım tutarı yüzde 199 arttı.

Geçen yıl ikinci yarıda uygulamaya konulan yeni teşvik sisteminde ülke genelinde alınan teşvik belgesi sayısı ve bunlardaki yatırım tutarı hızlı bir artış gösterdi. Özellikle en yoksul 15 ilin kapsayan ve en cazip teşviklerin verildiği 6 bölge ile en fazla yatırım çeken gelişmiş 8 ilin yer aldığı 1. Bölge ve orta halli illeri kapsayan 3. Bölgede adeta yatırım patlaması yaşandı. Ekonomi Bakanlığı teşvikli yatırımlarda yılın ilk çeyreğindeki gerçekleşmeleri açıkladı. Buna göre ocak-mart döneminde toplam yatırım tutarı 22 milyar 623 milyon lira olan 1.317 teşvik belgesi düzenlendi, bu yatırımlarda 43 bin 451 kişilik istihdam öngörüldü.

Ocak-mart döneminde alınan yatırım teşvik belgesi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 42.5, teşvik belgesine bağlanan yatırım tutarı yüzde 100.1, yatırımlarda öngörülen istihdam da yüzde 61.9 oranında artış gösterdi. Bu artışların bir bölümü geçen yılın baz etkisinden kaynaklandı. Beklenen yeni teşvik sistemindeki gecikmeyle önemli teşvik başvurularının ertelenmesi sonucu 2012'nin ocak-mart döneminde teşvik belgesi sayısı önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22, yatırım tutarı yüzde 32, istihdam da yüzde 21 düşüş göstermişti. 2011'in ilk çeyreği ile karşılaştırıldığında bu yıl aynı dönemde teşvik belgesi sayısının yüzde 11, yatırım tutarının yüzde 36.4, öngörülen istihdamın da yüzde 28 arttığı belirlendi.

Hükümetin 2011'den başlayarak aylarca üzerinde çalıştığı yeni teşvik sistemindeki gecikme, yeni teşvik başvurularında rötara yol açmıştı. Bu nedenle 2012'nin ilk çeyreğinde teşvikli yatırımlarda ciddi düşüş yaşanmıştı. Nisan 2012'de içeriği açıklanan, 19 Haziran 2012'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni teşvik sistemi meyvesini bu yıl vermeye başladı.

6. Bölgede rekor artış

Ekonomik açıdan en geri 15 ilin yer aldığı ve en cazip teşviklerin geçerli olduğu 6. Bölge'de Ocak-mart döneminde adeta teşvikli yatırım patlaması yaşandı. Ağrı, Ardahan, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Hakkari, Iğdır, Kars, Mardin, Muş, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak ve Van'ı kapsayan 6. Bölge'de teşvik belgesi adedi yüzde 74 artışla 165 adede, yatırım tutarı da yüzde 199 artışla 2 milyar 197 milyon liraya ulaştı.

Ankara, Antalya, Bursa, Eskişehir, İstanbul, İzmir, Kocaeli ve Muğla'dan oluşan en gelişmiş 8 ilin yer aldığı 1. Bölge ilk çeyrekte teşvik belgesi sayısında 484, yatırım tutarında da 7 milyar 997 milyon lira ile en büyük payı almaya devam etti. Teşvik belgesi sayısında yüzde 51.7 artış gözlenen 1. Bölge, yatırım tutarında ise yüzde 153 ile 6. Bölgeden sonra en yüksek artışı kaydetti. Görece gelişmiş illerin yer aldığı 2. Bölge, yatırım tutarında 5 milyar lira ile ikinci sırada yer aldı. Bölgeye yönelik teşvik belgesi sayısı yüzde 24 artışla 212 adet olurken, yatırım tutarı da yüzde 53.8 artış gösterdi.

Yatırım tutarındaki artış oranında 6. ve 1.bölgeleri 3. Bölge izledi. Bölge için alınan teşvik belgesi sayısı yüzde 19.5'lik artışla 178 adet olurken, bazı büyük ölçekli projelerin etkisiyle yatırım tutarı yüzde 148.2 artışla 3 milyarı aştı. 4. Bölgede teşvik belgesi adedi yüzde 12.4 artışla 136 adet olurken, yatırım tutarı 1 milyar 817 milyon lira ile geçen yılın yüzde 5.4 altında kaldı. Üç ayda alınan 134 teşvik belgesi ile sayıca artışta yüzde 94'le birinci olan 5. Bölgede, emek yoğun projelerin ağırlığı dolayısıyla toplamı 1.5 milyar lira dolayında gerçekleşen yatırım tutarındaki artış yüzde 45'te kaldı.

Madencilikte on katlık büyüme

Ocak-mart döneminde imalat sanayii için 821, hizmetler sektörüne yönelik 360, madencilikte 82, enerjiye yönelik 54 yatırım için teşvik belgesi düzenlendi. Teşvik belgesi sayısında en hızlı artış yüzde 51.9'la madencilikte oldu. Alınan belge sayısı imalat sanayiinde yüzde 44.3, hizmetlerde yüzde 42.3, enerjide ise yüzde 12.5 arttı. İlk çeyrekte teşvik belgesine bağlanan toplam 22.6 milyar liralık yatırımdan imalat sanayii 8.2 milyar, enerji 6.9 milyar, hizmetler yaklaşık 5 milyar ve madencilik 2.5 milyar lira pay aldı. Madencilik yatırımları yüzde 988'le rekor bir büyüme gösterdi. İmalat sanayi yatırımları yüzde 127.8, hizmetler yatırımları da yüzde 54.2 artarken, en yavaş artan yüzde 54'le enerji yatırımları oldu.

Yatırımların üçteyüzde 45'i 1. ve 3. Bölgeye

Toplam yatırımlarda en gelişmiş 1. Bölgenin geçen yıl ilk çeyrekte yüzde 28 olan payı bu yıl yüzde 35.3'e, 3. Bölgenin payı yüzde 10.9'dan yüzde 13.5'e, en geri kalmış 6. Bölgenin payı da yüzde 6.5'ten yüzde 9.7'ye çıktı. Buna karşılık 2. Bölgenin payı yüzde 28.8'den yüzde 22.1'e, 4.bölgenin payı yüzde 17'den yüzde 8'e, 5. Bölgenin payı yüzde 8.8'den yüzde 6.4'e geriledi. Geçen yılın ilk çeyreğinde olmayan çok bölgeli yatırımlar bu yıl 8 belge kapsamında toplam 1 milyar 91 milyon lira ile toplam yatırım tutarında yüzde 4.8 pay aldı.

Bu haber 1,740 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.