Fabrika kapattıran ithalata vergi, "ip"ler kopunca geldi

19 Temmuz 2008 20:55 tsi
İplik sektörü son iki yılda ithalatın yarattığı baskı nedeniyle çok zor günler geçiriyor.

Fabrika kapattıran ithalata vergi, "ip"ler kopunca geldi 
Vatan

İplik sektörü son iki yılda ithalatın yarattığı baskı nedeniyle çok zor günler geçiriyor.

Özellikle Hindistan ve Çin’den ucuz pamuk iplik ithalatındaki artışla çok zor günler geçiren Türk iplik üreticisinin beklediği ek vergi, sektör yok olmanın eşiğine geldiğinde nihayet açıklandı. Dün gelen ithalata ek vergi haberi üreticileri bir ölçüde rahatlattı. Binlerce insanı istihdam eden iplik sektöründe küçük atölye ve fabrikalar son iki yıldır birbiri ardına kepenk indiriyor. Son olarak Adıyaman’da 250 milyon euroluk yatırımla yaklaşık 1000 kişiye istihdam sağlayan Sanko Holding’in pamuk iplik üretimi tesisi de kapanarak, krizin dev üreticilere de sıçradığını ortaya koydu.

Özellikle Güneydoğu’da pek çok fabrika çok zor durumda. Sanko’nun yanı sıra Adıyaman’da 7 firmanın daha kepenk kapattığını söyleyen Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Zafer Ersoy, “Adıyaman’da 43 tekstil fabrikası bulunuyor. Bir yılda 3 bin kişiye istihdam sağlayan toplam 500 milyon euroluk yatırımı bulunan 7 firma üretimi durdurdu. 13 firma, çalışanlarının maaşnıı ödeyemiyor, batma tehlikesi yaşıyor” dedi.

‘Asla tekstile dönmem’

Bu 13 firmayı ayakta tutanın fabrikalardaki işçiler olduğunu dile getiren Ersoy, “Konuştuğum birçok üretici bana, ’Çalışanlarımız bize gelip, patron, sen bize yıllardır bakıyorsun. Batarsan iş bulamayız’ diyerek destekliyorlar ve maaşlarını ertelemeyi kabul ettiklerini söylüyorlar” diye konuştu. Ersoy, “Kepenk kapatan üreticiler arasında Adidas gibi devlere ürün sağlayan firmalar da var” açıklaması yaptı.

Üretimi durduran tesisler arasında yer alan Ketencioğlu Tekstil’in sahibi Edip Ketencioğlu ise yaşadıklarını şöyle anlattı: “10 yıllık üretimimizi geçen ay sona erdirmek zorunda kaldık. Hammadde fiyatlarında artış, döviz kurunda düşüş işimizi bitirdi. İplikte Çin, Hindistan, Pakistan gibi ülkelerin ucuz ürünlerine talep oldu. 120 kişiye istihdam sağlayan tesisimizi kapatmak zorunda kaldık.” ”Bir daha tekstile yatırım yapmam“ diyen Ketencioğlu, ”Adıyaman’da 300 kişilik bir özel yurt kurduk ve daha risksiz alanda çalışacağız“ dedi.

Bursa da sıkıntıda

Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği Başkanı İbrahim Burkay ise iplik üreticilerinin kapasitelerini düşürdüklerini, Korteks, Sifaş ve Nergiz gibi firmaların zor durumda olduğunu anlattı. Sektör yetkilileri İstanbul’da da pek çok iplik üreticisinin kapasitesini minimum seviyeye çektiğini vurguladı.

Güneydoğu Türkiye’deki ipliğin yüzde 20’sini üretiyor

* Türkiye çapında şu an aktif olan toplam 617 iplik fabrikası bulunuyor. Bunun 181’i Marmara’da, 134’ü ise Güneydoğu Anadolu’da bulunuyor.

* Güneydoğu’daki fabrikalar toplam iplik üretiminin yüzde 20.8’ini yapıyor.

İthalat uçuşa geçti

* Uzakdoğu’dan ucuz iplik ithalatı çığ gibi büyüyor. Geçen yıl pamuk ipliği ve mensucat ithalatında 2006’ya göre yüzde 60, sentetik iplik ithalatında ise yüzde 80 artış kaydedilmişti. Aynı trend 2008’in ilk üç aylık döneminde de sürüyor.

Asıl tehlike Hindistan

* İplik ithalatında son dönemde en büyük artışı Hindistan’dan yapılan ithalat oluşturuyor.

* Hindistan’dan 2006’nın 11 aylık döneminde 9 bin 720 ton, 2007’nin aynı döneminde ise 52 bin 190 tonluk ithalat yapıldı.

Yerli üretici Aralık 2007’den beri bu kararı bekliyor

Bakanlar Kurulu, pamuk ipliği ithalatında, 200 gün süreyle net kilo başına 1 dolar 3 cent tutarında ek vergi alınmasını kararlaştırdı. Yerli üreticiler, 2007 yılının Aralık ayında dikiş ipliği hariç ağırlık itibarıyla yüzde 85 veya daha fazla pamuk içeren ve perakende olarak satılacak hale getirilmeyenlerde, ağırlık itibarıyla yüzde 85’den az pamuk içerenlerde ve perakende olarak satılacak hale getirilen pamuk ipliklerinde yerli üretimin ithalattan zarar görmesi nedeniyle korunma önlemi alınması için Müsteşarlığa başvuruda bulunmuştu.

Bu başvuru sonrası ek vergi kararı 7 ay sonra çıktı. İthalatta Geçici Koruma Önlemi Uygulanmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.

İhracatçıların başkanı Gülle de ithalatçı oldu

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle, iplik üretimini bırakıp ithalata başlayan isimlerden biri. Çorlu’daki fabrikasının kapasitesini yüzde 30’a kadar düşürerek işçilerinin bir bölümünü izne çıkaran Gülle, Hindistan’dan iplik ithal ettiğini söylemişti. Gülle, “Düşük dolar kuru nedeniyle yerli üretimin ithalatla rekabet etmesi mümkün olmuyor. Bu nedenle biz de üretimi kısıp, ithalata yöneldik” diye konuşurken, sektörün eski firmalarından Çetinkaya Holding de iplik üretim kapasitesini yüzde 30’lara kadar düşürdüğünü açıklamıştı.

Kahramanmaraş direniyor

KahramanmaraŞ Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Mehmet Fethi Arifioğlu, yaşanan durgunluktan etkilendiklerini söyledi. Karacasu Tekstil’in de patronu olan Arifioğlu, ”Kentte 80’den fazla üretim tesisi bulunuyor. Yurtdışındaki krizle birlikte tekstilde durgunluk var. Bütün firmalar direniyor” dedi.

Bu haber 1,769 defa okundu.