Vakıf ve sandıklardan bireysel emekliliğe aktarım başlıyor

8 Ağustos 2008 21:25 tsi
Türkiye'de çalışanlarına veya üyelerine emeklilik taahhüdünde bulunan dernek, vakıf ve sandıklardaki birikimlerin Bireysel Emeklilik Sistemi'ne aktarımı başlıyor.

Vakıf ve sandıklardan bireysel emekliliğe aktarım başlıyor
08.08.2008 | Alp Süer | Referans

 Türkiye'de çalışanlarına veya üyelerine emeklilik taahhüdünde bulunan dernek, vakıf ve sandıklardaki birikimlerin Bireysel Emeklilik Sistemi'ne aktarımı başlıyor. İlk etapta 100 milyon YTL'lik bir kaynağın sisteme aktarılması bekleniyor. Türkiye'de eylül ayında 5. yılını geride bırakmaya hazırlanan Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) yeni bir dönem başlıyor. Uzun süredir beklenen ve bu ay başlayacak vesting (hak ediş süresi) uygulaması yanında, çalışanlarına veya üyelerine emeklilik taahhüdünde bulunan dernek, vakıf ve sandıklardaki birikimler de artık BES'e aktarılabilecek.
Hazine Müsteşarlığı'nın, 9 Ağustos'ta yürürlüğe girecek "Dernek, Vakıf, Sandık ve Diğer Kuruluşlardan Bireysel Emeklilik Sistemine ve Yıllık Gelir Sigortasına Aktarım Hakkındaki" yönetmelik ile vakıf ve sandıklardaki birikimlerin kısmen veya tamamen, BES'e aktarımı mümkün olacak. Bu yönetmelik kapsamında "aktif üyeler"in yani henüz emekli olmamış üyelerin BES'e, "pasif üyeler"in yani kendilerine maaş ve/veya gelir bağlanmış üyelerin de yıllık gelir sigortalarına geçişi esas alındı. Düzenlemeye göre birikimlerin veya taahhütlere ilişkin tutarların ödenmesine yönelik gayrimenkul satışları dâhil olmak üzere aktarımlarla ilgili işlemler, her türlü vergi, resim ve harçtan da muaf tutulacak. Ayrıca, bireysel emeklilik sistemine aktarım yapan kişilerden giriş aidatı alınmaması ve aktarılan tutar üzerinden herhangi bir kesinti yapılmaması hususu da hükme bağlandı.
 
SSK'dan kötü durumda
Türkiye'de özel kanunlarla kurulmuş, üyeleri için birikim yapan ve emekliliğe yönelik taahhütte bulunan yaklaşık 250-300 adet özel statülü vakıf, dernek ve sandığın bulunduğu ileri sürülüyor.
Ancak, söz konusu kuruluşlarda ne kadarlık bir birikimin olduğu konusunda ise sağlıklı bir rakam söz konusu değil. Hazine Müsteşarlığı'nın bu konuda envanter çalışmasını bu yıl içinde tamamlaması bekleniyor. Bireysel emeklilik şirketleri ilk etapta yaklaşık 400 milyon YTL'ye yakın bir tutarın sisteme aktarılmasını bekliyor. Türkiye'de emeklilik taahhüdünde bulunan vakıf ve sandıkların pek çoğunun "aktüeryal" dengelerinin de iyi olmadığı uzmanlar tarafından ileri sürülüyor.
 
Türkiye'deki bu tür vakıf ve sandıkların aktüeryal durumu veya yükümlülüklerini karşılama yeteneklerinin eski SSK veya Emekli Sandığı'ndan bile kötü durumda olduğunu belirten Oyak Emeklilik Genel Müdürü Gökhan Dereli, "En kötüsü, bu sandık yöneticilerinin bu durumu tam anlamıyla bilmiyor oluşları" diyor. Dereli, sandık, dernek, vakıflardaki birikimlerin BES'e aktarılması imkanını getiren yasal düzenlemenin, emeklilik şirketlerinin hacimlerini kısa vadede (iki yıl) olumlu yönde etkileyeceğini söylemenin zor olduğunu vurguluyor.
Özellikle İş Bankası gibi büyük munzam sandıklara sahip bankaların da bu sandıklardaki birikimlerini BES'e aktarıp aktarmayacağı kamuoyunda da merak ediliyor.
 
İş Bankası devretmez
İş Bankası gibi emeklilik sandığı olan bankalardaki birikimlerin BES'e aktarılmasının şimdilik söz konusu olmadığını ifade eden Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Mete Uğurlu, "Çünkü, bunların çok farklı taahhütleri var. Sadece birikim değil, üyelerine sağlık yardımı ve bir takım sosyal haklar sağlıyor. Bunlarla ilgili büyük bir hareketlilik olmasını beklemiyorum" diyor. Uğurlu, yabancı şirketlerin çalışanları adına oluşturdukları emeklilik fonları yanında tasfiye olmuş bankaların fonlarının da BES'e aktarılmasının söz konusu olabileceğini söylüyor.
Vakıf ve sandıkların bir kısmının da birikmerini aktarmak için brokerlar aracılığı ile çalışmaya başladıkları kaydediliyor. Yeni dönemde brokerlere de önemli görevler düştüğünü belirten Gras Savoye Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Murat Altın, "Bireysel emeklilik sözleşmelerin yenileme dönemleri ya da bu dönemler dışında emeklilik şirketlerinin fonlarının performansının izlenmesi önem taşıyor. Brokerler ayrıca farklı şirketlerden farklı çözümler önerileri de sunabiliyor. Bu nedenle profesyonel bir şekilde brokerlik hizmeti, vakıf ve sandıklar için önem taşıyor" diyor.
 
Ayşenur Kavas/Mercer Danışmanı
Gelir sigortasında sıkıntı yaşanır
Öncelikle aktüeryal dengeleri sağlam olmayan vakıf ve sandıklardan Bireysel Emeklilik Sistemi'ne aktarımların beklenmesi gerektiğini belirten belirten Mercer Danışmanı Ayşenur Kavas şunları söyledi: "Çalışmalarımız ilk etapta bu sayının 20-30 civarında olduğunu gösteriyor. Uygulamada yaşanabilecek en önemli sıkıntının yıllık gelir sigortaları konusunda gerçekleşebileceğini düşünüyorum. Zira bu tür sigortalarda mevcut pazar çok sığ ve tecrübesiz. Ayrıca, yönetmelik kapsamında aktif üyelerin BES'e, pasif üyelerin de yıllık gelir sigortalarına geçişi esas alındı. Bununla birlikte, üyenin onayı alınarak pasif üyelerin de BES'e geçişine olanak sağlandı ki bence bu emeklilik maaşı almakta olan pasif üyelere ömür boyu veya dul eş ve çocuklarına devam eden maaş ödenmesi olasılığını tehlikeye sokacak bir durum. Bu nedenle, doğru bilgilendirme çok önemli."
 
Aktarım süreci nasıl işleyecek
* Vakıf ve sandıkların yetkili organlarınca aktarım kararının alınmasını müteakip, emeklilik taahhüt planlarının aktüeryal değerlemeleri yapılacak.
* Hazırlanacak aktüerya raporu, değerlendirilmek üzere Hazine Müsteşarlığı'na gönderilecek.
* Aktarımla ilgili iş planı ve gerekli tüm bilgi ve belgelerin kendisine ulaşmasından sonra Müsteşarlık en geç üç ay içerisinde aktarım başvurusunu sonuçlandıracak.
* Aktarıma konu olacak vakıf ve sandıkların aktüeryal değerlemesi, Müsteşarlık nezdinde tutulan aktüerler siciline kayıtlı aktüerler tarafından yapılacak.

Şirket	Katılımcı sayısı	Fon tutarı (bin YTL)
Anadolu Hayat Emeklilik	349.834	1.100.439
Ankara Emeklilik	58,865	71.389
Avivasa Emeklilik ve Hayat	253,855	1.262.973
Başak Groupama Emeklilik	57.885	293.698
Fortis Emeklilik ve Hayat	78.946	191.882
Garanti Emeklilik ve Hayat	321.709	741.932
Koç Allianz Hayat ve Emeklilik	49.842	277.064
Oyak Emeklilik	152.311	318.433
Vakıf Emeklilik	84.337	345.978
Yapı Kredi Emeklilik	236.848	816.943
Genel Toplam	1.644.432	5.420.735

Bu haber 4,511 defa okundu.