12 Haziran 2017

Sosyal Güvenlik Kurumuna Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması

Sosyal Güvenlik Kurumuna Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması

 

Ahmet AĞAR

                                                                                   Sosyal Güvenlik Müşaviri

            I-Giriş:  

                                                                                          

Bilindiği üzere, kamu alacaklarının yapılandırılması amacıyla çıkarılan, Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair 7020 sayılı  Kanun,  27.05.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

 

            Kamuoyunda “Af Kanunu” olarak nitelendirilen 7020 sayılı Kanunla, kamu alacaklarının yeniden yapılandırılması ile ilgili bir düzenleme yapılmış olmakla birlikte, bu makale ile sadece,      SGK’nın bazı alacaklarının yeniden yapılandırılarak peşin veya taksitler halinde ödenmesi ile ilgili olarak yapılan düzenleme ve bu konuda  SGK’ya borçlu olanların yapacakları işlemler ve süreçler hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanmış olan 2017/21 sayılı genelge ile  yapılan açıklamalar doğrultusunda bilgiler verilecektir.

 

 II- Yapılandırma Kapsamına Giren SGK’ya Olan Borçlar:

 

            2017 yılı Mart ayı ve önceki aylara ilişkin olup, bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde bu Kanunun yayımlandığı 27.05.2017 tarih itibarıyla ödenmemiş olan;

             

             1- 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) (b) ve (c) bentleri kapsamındaki, (SSK’lı, Bağ-Kur’lu ve Emekli Sandığı) sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, ek karşılık primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,

 

2-     2017 Mart ayı ve önceki aylara ait olan ve 30.06.2017 tarihi itibarıyla ödenebilme

kabiliyeti devam etmekte olan, yani,  isteğe bağlı sigorta priminin ait olduğu ay dahil 12 ayı geçmemiş olan (ek 5,  ek 6 ve ek 9 uncu maddeleri kapsamındaki sigortalılara ait primler dahil) isteğe bağlı sigorta primi ve 506 sayılı Kanunun 86. maddesi kapsamında (noterler, avukatlar ve  Sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerin yurt dışındaki iş yerlerinde çalıştırılmak üzere götürdükleri işçilere ait olan) topluluk sigortası primi, damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı borçları,

 

              3- Yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı bağlandıktan sonra 5510 sayılı Kanunu 4/b kapsamında sigortalı sayılması (ticari faaliyette bulunması) nedeniyle emekli aylıklarından kesilen sosyal güvenlik destek primi  ve bunlara ilişkin gecikme  cezası ve gecikme zammı borçları,         

       (2016/Şubat itibariyle  SGDP kaldırılmıştır)

 

    4- 31.03.2017  tarihine kadar bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,

 

   5- 2017 yılı Mart ayı sonuna kadar işlenen fiillere ilişkin idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,

 

   6- İşverenlerin, sigortalı ve üçüncü şahısların iş kazası ve meslek hastalığı, malullük, adi malullük ve ölüm halleri ile genel sağlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik fiiller nedeniyle ödemekle yükümlü bulundukları her türlü borçları, (SGK’ nın Rücuan alacakları)

 

   7- 5510 sayılı Kanunun ek 5 (Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar)   ve ek 6. ( Bazı kısmi süreli çalışanlar) maddeleri kapsamında sigortalı olanlara ait sigorta prim borçları,

 

8-  2925 sayılı Kanun kapsamındaki tarım sigortalılarına ilişkin sigorta primi, ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı borçları,

            Yeniden yapılandırma kapsamına alınmış  SGK’ya olan borçları oluşturmaktadır.

            Yapılan bu yeni düzenlemelerden ve öngörülen indirimlerden yararlanabilmek için, Kurum aleyhine dava açmamak ve varsa açılmış olan davalardan vazgeçmek şarttır.  

 

 III- Kesinleşmiş Borçların Yapılandırılması İçin Başvuru  Süresi ve Ödeme Şekli:

 

1-     4/a Kapsamında Sigortalı Çalıştıran İşverenler:

 

Sigortalı çalıştıran işverenlerin, 2017 Mayıs ayı  ve önceki aylara ilişkin olup, Kanunun

yürürlük tarihi olan 27.05.2017 tarihine kadar ödenmemiş olan, 5510 sayılı Kanunun 4/a maddesi kapsamında (SSK’lı) çalıştırılan sigortalıların sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi, idari para cezası, damga vergisi, özel işlem vergisi, eğitime katkı payı ve  eksik işçilikten kaynaklanan prim borçlarını yapılandırmaları için 30.06.2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Merkezine, 2017/21 sayılı Genelge Ek: 1/a’da yer alan başvuru formunun doldurulmak suretiyle; e-Sigorta kanalıyla veya elden ya da posta yoluyla başvuruda bulunulmaları  gerekmektedir. Yapılandırma başvuru formunda, borcun peşin veya kaç taksit halinde ikişer aylık süreler itibarıyla ödenmek üzere 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitle ödeme seçeneklerinden birinin tercih edilerek işaretlenmelidir.  (Ek: 1 )   

 

2-     Eksik İşçilik Prim Borçlarının Yapılandırılması ve Ödenmesi :

 

     2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda bitirilmiş özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup bu Kanunun yayımı 27.05.2017 tarihinden önce Sosyal Güvenlik Kurumunca re’sen tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği hâlde ödenmemiş olan; özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespitler sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımı tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, 31.08.2017 tarihine kadar peşin ödenmesi hâlinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.

 

3- Kapsama Giren İdari Para Cezaları Borçların Peşin Ödenmesinde İndirim:

 

              2017 yılı Mart ayı ve önceki aylarda işlenen fiillere ilişkin idari para cezası asıllarının %50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımı tarihine kadar geçen süre için Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde 31.08.2017 tarihine kadar ödenmesi hâlinde idari para cezası asıllarının kalan %50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilir.

 

     IV- Kapsama Giren Borçlarını Taksitle Veya Peşin Ödemek İsteyenler:

     1- SGK’ya olan borçlarını 7020 sayılı Kanundan yararlanarak taksitler halinde ödemek isteyenlerin en geç,  30.06.2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili Sosyal Güvenlik Kurumuna (Ek. 1) formunu doldurarak müracaat etmeleri ve ödenecek tutarların ilk taksitini en geç  31.08,2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil), diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on sekiz eşit taksitle ödemeleri şarttır.

 

  2- Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde, bu tutarlara bu Kanunun yayımı tarihinden ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz ve fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden ayrıca %50 indirim yapılır.

 

  3- Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi hâlinde, borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.

 

Taksitle Yapılacak Ödemelerde Belirlenen Tutar:

 

1)  Altı eşit taksit için        (1,045),

2)  Dokuz eşit taksit için    (1,083),

3)  On iki eşit taksit için     (1,105),

4)  On sekiz eşit taksit için (1,15),

 

katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.

 

V- 5510 Sayılı Kanunun 4/b (Bağ-Kur), Ek 5. ve Ek 6.  Maddeleri          

       Kapsamındaki Sigortalılara Ait Borçların Yapılandırılması:

 

    5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin (b) bendi (Bağ-Kur)  kapsamındaki sigortalıların, aynı Kanunun ek 5 inci ve ek 6 ncı maddeleri kapsamında sigortalı olanların, bu madde kapsamındaki borçlarını yapılandırmaları hâlinde, yapılandırılan borç haricinde altmış günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması veya altmış günden fazla prim ve prime ilişkin borçları bulunmakla birlikte bu borçlarını ilgili kanunlara göre taksitlendirmiş veya yapılandırmış olup ödeme yükümlülüklerini de yerine getiriyor olmaları ve bu maddeye göre yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödemeleri kaydıyla genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacaktır.

 

  VI- Taksitlerin Bozulması ve Yapılandırma Hakkının Kaybedilmesi:

 

  1- Borcunu peşin  olarak ödemeyi  tercih  etmiş olanlar, bu borçlarını en geç  31.08.2017

tarihine kadar ödememeleri veya aynı tarihe kadar peşin ödeme taleplerini taksitle ödeme talebine dönüştürüp ilk taksit ödemesini de yine en geç 31.08.2017 tarihine kadar yapmamaları,

 

              2- Borcunu  taksitle ödemeyi tercih etmiş olmasına rağmen ilk iki taksitin süresinde (31.08.2017 ve 31.10.2017 tarihlerinde) ve tam olarak ödenmemesi,

 

              3- Bir takvim yılı içinde yasal süresi içinde ödenmemiş veya eksik ödenmiş ikiden fazla taksitin bulunması ya da bir takvim yılında ikiden fazla olmamakla birlikte ödenmemiş veya eksik ödenmiş taksitlerin en geç son taksiti  izleyen ayın sonuna kadar gecikme zammı ile birlikte ödenmemesi,

 

             4- 2017 yılı Ağustos ayına ait primlerinden başlanılarak, bir takvim yılı içinde ikiden fazla cari aya ilişkin sigorta primlerinin, çok zor durum hali olmaksızın ödenmemesi veya yasal süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödenmesi,

hallerinde, yapılandırma hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

  VII- Sonuç Ve Öneriler:

           

SGK’ya borçlu olanlar için yapılmış olan bu düzenlemeler, zor durumda olduğu için zamanında prim borcunu ödeyemeyen işverenler ve sigortalılar için oldukça yararlı olmuştur. SGKya borçları bulunan işverenlerin ve sigortalıların, bu düzenlemelerden yararlanabilmeleri için;

 

1-     En geç 30.06.2017 tarihine kadar (bu tarih dahil) ilgili SGK İl  Müdürlüğüne /

Merkezine, başvuru formunun doldurulmak suretiyle; e-Sigorta kanalıyla veya elden ya da posta yoluyla başvuruda bulunmaları,

2-     Ödenecek olan ilk taksit tutarını en geç 31.08.2017 tarihine kadar mutlaka ödemeleri,

3-     İkişer aylık dönemler halinde ödenecek olan ilk iki taksitini süresinde ve tam olarak

ödemeleri, gerekir ve şarttır.

 

Aksi taktirde ödeme planı yürürlüğe girmemiş ve yapılandırma bozulmuş olacaktır.

 

SGK’ya borçlu olan tüm işverenlerin ve sigortalıların borçlarını yapılandırarak bu imkandan yararlanmalarını öneriyorum. 

Bu yazı 1,921 defa okundu.