20 Şubat 2024

Akıllı telefona akılsızca bağımlılık

Bir araştırma

Acaba günde kaç defa telefonunuza bakıyorsunuz? Yataktan kalkınca, sigara tiryakilerinin ilk iş olarak sigaralarını yakmaları gibi, hemen telefonunuza sarılıyor musunuz? Telefonunuzla mı uyuyorsunuz? Tuvalete de onunla mı gidiyorsunuz? Bu sorulara “Yok canım; daha neler” diyen çıktığı gibi, “Evet, aynen ben bunları yapıyorum“ diyenler de olacaktır. Elektronik iletişimle ilgili araştırmalar yapan bir Amerikan firmasının (REVIEWS. org.) 2023’te yayınladığı bir araştırmayı görünce ben de “Vay canına” dedim. Bu araştırmanın sonuçlarını (https://www.reviews.org/mobile/cell-phone-addiction/) aşağıda sunuyorum. Kendi alışkanlıklarınızı bu sonuçlarla karşılaştırın bakalım, ne çıkacak.

- Amerikalılar günde 144 kez telefonlarına bakıyormuş.

- Amerikalıların %89’u, yataktan kalktıktan sonra ilk 10 dakika içinde telefonlarına bakıyormuş

- Amerikalıların %75’i, telefonlarını yanlarına almadan evden çıkarlarsa kendilerini rahat hissetmiyormuş.

- Amerikalıların %75’i, telefonlarına bir bildirim geldiğinde 5 dakika içinde ona bakmadan rahat edemiyormuş.

- Amerikalıların %75’i, tuvalette telefonlarını kullanıyormuş.

- Amerikalıların %69’u, biraz önce kendileri ile aynı yerde bulunmuş birisine mesaj yolluyormuş.

- Amerikalıların %60’ı, telefonları ile uyuyormuş.

- Amerikalıların %57’si, telefonlarına bağımlı olduklarını düşünüyormuş.

- Amerikalıların %55’i, telefonlarından 24 saatten fazla ayrı kalmadıklarını söylemiş.

- Amerikalıların %47’si, telefonlarının pillerinin doluluk seviyesi %20 altına düştüğünde panik yaşadıklarını ya da tedirgin olduklarını belirtmiş.

- Amerikalıların %46’sı, karşı cins ile buluşmalarında (Date) telefonlarına baktıklarını söylemiş.

- Amerikalıların %27’si, araba sürerken telefonlarına bakıyormuş.

- Amerikalılar günde 4 saat 25 dakikayı cep telefonları ile geçiriyormuş.

- Amerikalı 2023 yılının ortalama olarak iki aydan fazlasını (65 gün) cep telefonu ile geçirmiş.

 Bu sonuçlar 2022 sonuçları ile karşılaştırıldığında rakamlarda artış gözlenmiş. Başka bir deyişle, Amerikalıların telefon bağımlılığı artmış.

Bir uygulama

Bu telefon bağımlılığının, daha doğrusu akıllı-telefon(Smart phone) bağımlılığının çalışma hayatındaki etkileri de çok zararlı. Telefon, çalışanların zamanı ve dikkatini çalıyor. Maliyetine katlanan da işveren. İşte bunlardan birisi Amerika’da Newark’taki bir firma, Fabuwood imiş. Bu firma mutfak dolapları imal ediyormuş ve 1200 çalışanı varmış. Firmanın kurucusu ve CEO’su Joel Epstein bir gün yöneticilerine şöyle bir soru sormuş: Çalışanlarımız günde ne kadar telefon kullanıyor sizce? Cevap, 2 saat diye gelmiş. Mr. Epstein, depoda iş emniyetinden sorumlu kişiye şöyle bir görev vermiş. Çalışanlarımızı gizlice gözle ve telefonu ile çok ilgilenenlerinin ismini bana bildir. Liste gelmiş. Mr. Epstein şöyle demiş: Bütün düşük performanslıların adı o listede idi (https://www.nytimes.com/2024/02/01/technology/iphone-mental-health-flip-phone.html ).

Bu durum karşısında Mr. Epstein bir program başlatmış ve çalışanlarına şöyle demiş: Eğer akıllı telefonunuzu kullanmaktan vazgeçerseniz, alacağınız klasik cep telefonunuzun (Flip-phone) parasını firmamız ödeyecektir. Zorunluluk yok, her şey gönüllülük esasına dayanıyormuş. Çalışanların %80’i bu çağrıya olumlu cevap vermiş. Joel Epstein, akıllı telefon kullanmamanın faydasını birinci elden tatmış birisi. Yedi yıl öncesi Blackberry (akıllı telefon)kullanmaktan elinde kartal tünel (carpal tunnel) rahatsızlığı geçirince akıllı telefonunu bırakıp klasik cep telefonuna (Flip phone) dönüş yapmış. Mr. Epstein şöyle diyor “ Klasik telefona döndükten sonra daha iyi uyudum, işte daha prodüktif oldum ve iletişimim daha anlamlıya dönüştü”.

Fabuwood firmasında çalışanlardan telefonlarını gözden uzak tutmaları isteniyormuş. Aksi durumda yakalanırsanız ceza yok, ancak bir e-mail ile size “Görüldüğünüz” bildirimi yapılıyormuş. Toplantılara telefon ve bilgisayar veya tablet sokmak yasakmış. Toplantı salonlarının dışına bu aygıtları bırakmak için raflar konmuş.

Epstein şöyle demiş: Bütün bu uygulamalardan sonra 6 ay içinde prodüktivitemiz %20 arttı.

Bir yorum

Akıllı telefon, çok önemli bir teknolojik gelişmedir. Eğer akıllı biçimde kullanılırsa üretkenliğe katkısı büyüktür. Ancak telefon, bağımlılık, hatta fetişizm boyutuna ulaşırsa çok zararlıdır. Bunu, iş hayatında ve özel yaşamda gözlemek mümkündür. İşveren açısından yukardaki örnekte gördüğümüz türden tedbirler alınabilir. Ama bu da akıllıca yapılmalıdır. Bireysel olarak bağımlılıktan kurtulmak için ise psikolojik destek bile gerekebilir. 

Bu yazı 505 defa okundu.