9 Şubat 2009

2008 yılında satılan ev ve işyerinin vergisi

2008 yılında satılan ev ve işyerinin vergisi

|Akşam Gazetesi| |07.02.2009|

Gerçek kişiler tarafından yapılan gayrimenkul (ev, işyeri, arsa, arazi) satışından elde edilen kazançlar, vergilendirme açısından iki şekilde değerlendiriliyor. Duruma göre ya ticari kazanç ya da değer artış kazancı kabul ediliyor.
Gayrimenkul satışının devamlılık arz etmesi ve ticari bir organizasyon içinde sürdürülmesi halinde elde edilen kazanç, ticari kazanç olarak vergilendiriliyor. Gayrimenkulün devamlılık arz etmemek ve ticari bir organizasyon dahilinde yapılmamak koşuluyla satılmasından elde edilen kazanç ise değer artış kazancı sayılıyor.
Konumuz, devamlılık unsuru taşımayan gayrimenkul satışından 2008 yılından elde edilen kazancın hangi durumda vergilendirileceği, vergilendirilecek kazancın nasıl hesaplanacağı...

VERGİLENDİRİLMEYECEK KAZANÇ
1 Ocak 2007'den sonra edinilen gayrimenkullerin beş yıl, bu tarihten önce edinilenlerin ise dört yıl geçtikten sonra satılması halinde, tutarı ne olursa olsun elde edilen kazanç değer artış kazancı sayılmıyor. Dolayısıyla elde edilen kazanç için beyanname verilmesi ve vergi ödenmesi söz konusu olmuyor.
Yine, ivazsız (bedelsiz) olarak (bağış, veraset vb.) edinilen gayrimenkullerin satılmasından sağlanan kazançlar, değer artış kazancı olarak vergilendirilmiyor. İvazsız edinilen gayrimenkullerde elde bulundurma süresi de aranmıyor. Gayrimenkul 1 yıl, 2 yıl, 5 yıl, ne kadar süre ile elde tutulmuş olursa olsun, elde edilen kazanç vergilendirilmiyor.

BEYAN EDİLMEYECEK KAZANÇ
Gayrimenkul satış kazançlarının vergilendirilmesinde, maktu bir istisna uygulanıyor. 2008 yılı için 6 bin 800 TL olan istisna tutarı, her yıl yeniden değerleme oranında artırılıyor.
Beş yıl (2007'den önce edinilenlerde dört yıl) içinde yapılan gayrimenkul satışından elde edilen kazancın vergilendirilmesi için kazanç tutarının, satışın yapıldığı yıl için tespit edilen istisna tutarını aşması gerekiyor. Kazancın istisna tutarını aşmaması halinde beyanname verilmesi gerekmiyor. Başka gelirlerden dolayı beyanname verilmesi halinde de gayrimenkul satış kazancı beyannameye dahil edilmiyor.

VERGİLENDİRİLECEK KAZANÇ 
Gayrimenkul satışından doğan kazancın değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi için;
Satılan gayrimenkulün, bir bedel karşılığında edinilmiş olması,
Edinme tarihine göre, edinme tarihiden itibaren 5 yıl (4 yıl) içinde elden çıkarılmış olması,
Kazancın, elde edildiği yıl için belirlenen istisna tutarını aşması gerekiyor.

KAZANÇ NASIL HESAPLANACAK?
2008 yılında satılan gayrimenkulün satış kazancı hesaplanırken:
Önce iktisap (edinme) bedeli, satışın yapıldığı ay hariç olmak üzere Üretici Fiyat Endeksindeki (ÜFE) artış oranında artırılacak. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
Endekslenmiş edinme bedeli ile satış dolayısıyla yapılan masraflar, satış bedelinden çıkarılacak.
Ortaya çıkan kazançtan 2008 yılı için belirlenen 6.800 TL istisna düşülecek.
Kalan kısım değer artış kazancı olarak yüzde 15'ten başlayan gelir vergisi tarifesine göre vergilendirilecek.
Satış kazancı, 1-25 Mart 2009 tarihleri arasında beyan edilip, hesaplanan vergi Mart ve Temmuz 2009 aylarında iki taksit halinde ödenecek.

GAYRİMENKULÜN EDİNME TARİHİ
Dört ve beş yıllık sürelerin hesabında iktisap (edinme) tarihi olarak;
Satın almada tapuya tescil tarihi,
İnşa edilen gayrimenkullerde yapı kullanma belgesinin alındığı tarih,
Kooperatif ortaklarına tahsis edilen gayrimenkullerde tahsis tarihi,
Arsa karşılığında alınan konut ve işyerinde yapı kullanma izin belgesinin alındığı tarih,dikkate alınıyor.
Cebri (zorla) icra ve şuyun izalesiyle (ortaklığın kaldırılmasında) satın almada tapuya tescilden önce resmi işlemlerin tamamlanmasıyla iktisap gerçekleşiyor. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile teslim alınarak kullanılmaya başlanan gayrimenkulün iktisap tarihi ise taşınmazın tasarruf hakkının mükellefe bırakıldığı tarih oluyor.

MALİYE ÖCÜ MÜ Kİ?
'Enteresan bir Maliye Bakanımız var. Dünyadakiler somurtuyor; bizimkisi gülüyor.' Bu sözler TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'na ait. Hisarcıklıoğlu, vatandaşların hakkını aramak istediklerinde 'Şu defterlere bakalım' denildiğini belirterek, 'Benim bile defterlerini getir dediklerinde bacaklarım titriyor' demiş...
Maliye, Hisarcıklıoğlu'nun bile bacaklarının titremesine yol açıyorsa sade vatandaşın halini varın siz düşünün. Kalp krizi mi geçirir, felç mi olur bilemiyoruz...
TOBB başkanı bu sözleri 'laf olsun' diye söylememiştir. Hak arayan veya bilgi edinmek isteyenlerin bu tür sözlere muhatap edilmeleri 'gülen maliye' yaklaşımıyla çelişiyor...
Elbette, bu yaklaşım tarzı bütün Maliye Camiası'na maledilememeli. Buna rağmen, aktarılan yakınmalar ortada bir sorun olduğunu gösteriyor. Sayın Bakan'ın iyileşir iyileşmez bu konuyu 'babalar gibi' çözeceğini umuyor, kendilerine acil şifalar diliyoruz.

AKLINIZDA BULUNSUN
Bedava kola hapse götürebilir
TEKNOLOJİK gelişmeler, bazı ürünlerin satışının otomatik satış makineleri aracılığıyla da yapılmasını sağlıyor. Örneğin makineye para veya jeton atılarak kola alınabiliyor. Bu tür makinelerden bedelsiz yararlanılması durumunda Türk Ceza Kanunu'nun 163. maddesine göre, iki aydan altı aya kadar hapis cezası var. Bizden söylemesi...

25 YILI TAMAMLADIĞINIZDA EMEKLİ OLURSUNUZ
01.02.1959 doğumluyum. 13.06.1989 tarihinde başlayan sigortam, 1999 yılında sona erdi. 03.01.2003 tarihinde Bağ-Kur'a başladım. 28.11.2008 tarihinde Bağ-Kur'u kapattım ve tekrar sigortaya başladım. Ne zaman emekli olurum? Suca Çiftci
SSK'dan (devredilen) emekli olabilmeniz için son yedi yılda daha fazla 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olmanız gereği olarak en az 1260 gün prim ödemek koşuluyla, 25 yıllık sigortalılık sürenizin dolacağı 13.06.2014 tarihinde SSK'dan (devredilen) emekli olmaya hak kazanırsınız.
Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yapmış olmalısınız. Askerliğinizi borçlanırsanız, emeklilik tarihiniz borçlandığınız süre kadar geri gelir.

STAJ BAŞLANGICI SİGORTA BAŞLANGICI SAYILMAZ
23.01.1972 doğumlu bayanım. SSK'da 4260 gün ödenmiş primim var. Ayrıca Emekli Sandığı'nda 923 günüm var. Lise yıllarımda 2 yıl bankada staj yaptım. Sigorta kartımda ilk işe başlama tarihi olarak  01.10.1987 gözüküyor. SSK başlangıcı olarak baz alınır mı? Ne zaman emekli olabilirim?

Nuray Kaya

Staj döneminde sadece iş kazaları ve meslek hastalıkları ile hastalık sigortası için prim ödenir. Staj süresince emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlık ve ölüm sigortalarına ilişkin prim ödenmediğinden, emeklilik açısından stajda geçen süreler sigortalılık süresi, staja başlama tarihi ise sigorta başlangıcı sayılmaz. 
Staj başlangıcında verilen sigorta sicil numarası, bütün sigortalılık döneminde geçerli olur. Ancak sigorta başlangıcı, tüm sigorta kollarına tabi olarak ilk defa çalışılmaya başlandığı tarih olur. Buna göre, 01.10.1987 tarihi sigorta başlangıcı sayılmaz. Emeklilik hesabınız için tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmaya başladığınız tarih ile Emekli Sandığı iştirakçisi olduğunuz tarihlere ihtiyaç var.

 

İŞTEN ÇIKARILIYORUM, NE KADAR TAZMİNAT ALIRIM?
01.10.1989 tarihinden itibaren apartman görevliliği yapıyorum. Şimdi ise 01.03.2009 tarihinde çıkış veriyorlar. Kanun'a göre ne kadar tazminat almam gerekiyor? Hüseyin Erzurumluoğlu

İşe başladığınız tarih ile işten çıkarılacağınız tarih arasında geçen hizmet sürenizin her tam yılı için 30 günlük ücretiniz tutarında, bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi gerekiyor. Kıdem tazminatının hesaplanması son ücret üzerinden yapılır. Ücretiniz, asgari ücret olduğundan, 19 yıl 5 aylık hizmet süreniz için hesaplanacak kıdem tazminatı tutarı 12.931,50 TL'dir. Bu tutardan sadece binde 6 oranında damga vergisi kesintisi yapılır.

Bu yazı 2,534 defa okundu.