30 Ocak 2010

KOD uygulamasında 'Ha Mehmet Ali, ha Ali Mehmet'

KOD uygulamasında 'Ha Mehmet Ali, ha Ali Mehmet'

|Akşam Gazetesi| |28.01.2010|

 

Halk arasında bir değim vardır, bilirsiniz. Hiçbir şeyin değişmediğini ya da değişmeyeceğini ifade etmek için kullanılır; 'Ha Mehmet Ali, ha Ali Mehmet' diye...
KOD uygulamasındaki son gelişmeler de aynen böyle... Önceki gün basında boy boy yer aldı; KOD virüsü bitmiş, grup sistemi gelmiş... Aslında biten bir şey yok. Sadece virüs mutasyona uğramış.

Neden mi?

Önce şu soruyu sorup, yanıtını birlikte arayalım.
- KOD sistemi neden eleştiriliyordu?
Mükellefler üzerinde baskı ve tehdit unsuru olarak kullanıldığı için. Tıpkı varlık barışında olduğu gibi. Yoksa KDV iadesine yönelik olarak yıllardır uygulanıyordu. Hiç de böylesine eleştiri konusu olmamıştı.

- Varlık barışı uygulamasında bu firmalara ne dendi?
(B) firmasından mal almışsınız. Mal aldığınız firma da sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen (A) firmasından mal almış, dolayısıyla kendileri KOD'dalar. (B) firmasından aldığınız faturalardaki KDV'nin indirimini kabul etmiyoruz. İndirdiğiniz KDV'yi beyan edip, gecikme zammı ile birlikte ödeyin, yoksa hakkınızda inceleme başlatacağız. Ya da varlık barışından yararlanabilirsiniz.

- Firmalar KOD'a nasıl giriyordu?
Mal veya hizmet aldıkları firma, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen ve bu nedenle KOD'a girmiş bir firmadan mal almışsa, bu firma da KOD'a giriyordu.

KOD uygulaması da zaten sınıflandırma esasına dayanıyordu. Naylon fatura düzenleyen KOD 1'de, naylon fatura kullananlar KOD 2'de, adresinde bulunmayan KOD 5/3'te yer alıyor ve liste uzayıp gidiyordu...

- KOD uygulaması nereden doğmuştu?
Başta KDV iade taleplerine bağlı incelemeler olmak üzere, vergi incelemelerinde kullanılmak üzere veri tabanı oluşturmak amacıyla başlatılmıştı. Uygulamada bazı aksaklık ve haksızlıklara neden olsa da KOD uygulamasına amacı doğrultusunda baktığımızda eleştirmek söz konusu değil. Elbette idare mükelleflerin risk analizlerini yapmak, veri tabanı oluşturmak ve bunu da vergi kayıp ve kaçağının önlenmesinde kullanmak durumunda.

- Yeni sistem ne öngörüyor?
Basında yer aldığı için detaylarına burada girmeceğiz. Özetle, KDV iadelerine yönelik olarak KOD sistemi yerine risk analizine dayalı grup sistemi getiriliyor. Mükellefler elektronik ortamda detaylı analizlere tabi tutulacak, denetimlerde 16 göbek aşağıya ulaşılabilecek, bu sayede iade sürecinde sahte fatura düzenleyen ve kullanan mükellefler hızlı bir şekilde tespit edilecek. Yani iade talebinde bulunan mükellefler risk gruplarına ayrılacak...
Yeni sistemle KDV iadeleri daha kısa sürede sonuçlandırılacakmış. Doğrudur. Yeni sistem KDV iade taleplerinin kısa sürede sonuçlandırılmasını sağlayabilir. Bu da gayet iyi bir şey...

Şimdi asıl soru şu.
- Yeni sistem KOD eleştirilerine çözüm getirecek mi?
Ya da soruyu şöyle değiştirelim. Yeni sistem, tıpkı varlık barışında olduğu gibi KDV iade talebi olmayan, sırf üçüncü kuşaktan KOD'a giren ya da yeni sisteme göre risk gruplarından herhangi birinde yer alan bir firmadan mal aldığı için dünyası karartılan mükellefin sorununu çözecek mi?
Bizce hayır. Tıpkı başlıktaki gibi 'Ha Mehmet Ali, ha Ali Mehmet'
Çünkü Maliye Bakanı'nın da açıkladığı gibi yeni sistem de KOD uygulamasının başlangıçtaki amacı gibi KDV iadesi talebinde bulunan mükelleflerle ilgili. Ama başka amaçlarla mükellefler üzerinde baskı aracı olarak kullanılmasının önünde bir engel de yok.
Oluşturulan veri tabanındaki bilgilerden hareketle mükelleflere baskı yapılmasının önüne geçilmesi sistemin adını değiştirmekle değil, mükellef haklarına saygı ve anlayış değişikliğiyle mümkün olabilir.  
Önemli olan kategorizasyonun adı değil, bunun kullanım amacının tehdit unsuru olmaktan çıkarılması. Ancak yeni sistem buna dair ipucu vermiyor.

 

Soru ve Cevaplar

Kıdem tazminatımı alarak işten ayrılabilir miyim?
16.02.1972 doğumlu ve 1987 Haziran ilk sigortalılık başlangıç tarihli bir çalışanım. Şu ana kadar 4100 gün sigortalılığım var. Daha önceki çalıştığım işyeri kapatıldığından tazminatımızı vererek işten çıkarılmıştık. Halen çalıştığım işyerinde 7 yıldır çalışmaktayım. 506 sayılı SSK'nın geçici madde 81/C'den yararlanabilir miyim? Bir önceki işyerimden tazminat almış olmam buna engel olur mu? Bülent Bayar
1475 sayılı (eski) İş Kanunu'nun 14. maddesine göre, 506 sayılı Kanun'un geçici 81. maddesinin A, B ve C bentlerinden herhangi birine göre emeklilik için gereken yaş dışındaki koşulları (sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı) sağlayanlar, kendi istekleri ile işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatına hak kazanıyor. Daha önce çalışılan işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılınmış olması buna engel değil. Sigortalılık süreniz 15 yıldan, prim ödeme gün sayınız da 3600 günden fazla olduğundan kıdem tazminatınızı alarak işten ayrılabilirsiniz.

 

Emekli ikramiyesi için hangi mahkemede dava açmalıyız?
24 Ocak 2010 Pazar günkü AKŞAM'da Fahri Atasoy'un ödenmeyen emekli ikramiyesi ile ilgili sorduğu soruyu yanıtlamışsınız. Ancak Emekli Sandığı'ndan gelen cevaba istinaden hangi mahkemede dava açmamız gerekeceğini de açıklar mısınız? Ali Polat
Emekli ikramiyesinin ödenmesine ilişkin olarak Emekli Sandığı'na yapılacak başvurunun reddi halinde, İdare Mahkemesi'nde dava açılması gerekiyor.

 

Fatura vermeyen ve almayanlara da ceza
YAPILAN bir işlem nedeniyle verilmesi ve alınması gereken; fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzu vermeyenlere ve almayanlara her bir belge türü için ayrı ayrı 160 TL'den az olmamak üzere, belgede yazılması gereken tutarın yüzde 10'u oranında özel usulsüzlük cezası uygulanıyor. Bu şekilde kesilen cezalar bir takvim yılında 77.000 TL'yi aşamıyor.

 

GÜNÜN SÖZÜ 'Soru: Küçük adam kimdir? Cevap: Büyük adamın yakından görünüşüdür.'    Ş. Kızılot

Bu yazı 2,842 defa okundu.