17 Mart 2014

Yaş Düzeltmeleri Emeklilikte Geçerli mi?

Yaş Düzeltmeleri Emeklilikte Geçerli mi?

www.internethaber.com

Şanlıurfa’dan okurumuz Burhanettin Emiroğlu soruyor: “Bünyamin bey, doğduğumda beni nüfusa geç yazdırmışlar. Nüfusta üç yaş küçük görünüyordum. Aslında 1963 doğumluyum. Geçen sene mahkemeyle düzelttirdim. 1989 yılından bu yana çalışıyorum. Hizmet dökümümü gönderiyorum. Ara ara sigortasız çalıştım. Şimdi 5421 günüm var. Ne zaman emekli olurum?”

Sayın okurum, ülkemizde özellikle gelişmekte olan yörelerde nüfus kayıtlarının sağlıklı tutulmadığı biliniyor.
Aileler arasında ölen çocuğun kimliğini yeni doğana vermek ya da nüfusa geç yazdırmak gibi uygulamalar sıkça rastlanıyor.
Bu tür durumlar ise daha sonra yaş düzeltmesine gidilmesine neden oluyor.
Çok şükür ki, barış ve kardeşlik sürecinin de etkisiyle ülkemizin her bölgesinin gelişmeye başlaması ile artık bu gibi durumların geçmişte kaldığını söylemek mümkün. Günümüzde doğum kayıtları geçmişe göre oldukça düzenli tutuluyor.
Ancak önceki dönemlerde yaşı yanlış kaydettirilen kişilerin problemleri sürmekte.
Mahkeme kararıyla yapılan yaş düzeltmeleri emeklilik ile ilgili olarak önemli sonuçlar doğurabildiğinden pek çok okurumuzdan bu yönde sorular alıyoruz.
Yaş tashihi nedir, emekliliğe nasıl etki eder? Bu konuları tüm okurlarımızı bilgilendirecek şekilde açıklayalım.

Yaş Tashihi Nedir?
Yaş tashihi ya da diğer adıyla yaş düzeltmesi nüfus tescillerinde doğum tarihi gerçek doğum tarihi olarak kayıtlı bulunmayan kişilerin mahkeme kararı ile nüfus tescil bilgilerini değiştirmelerini ifade eder.
4721 sayılı Medeni Kanununa göre nüfus tescilleri korunmuş olup, Mahkeme kararı olmadıkça, kişisel durum sicilinin hiçbir kaydında düzeltme yapılamaz.
Başka bir deyişle yaşını düzeltmek isteyen kişi bunu ancak dava açarak yapabilir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda da kesinleşmiş mahkeme hükmü olmadıkça nüfus kütüklerinin hiçbir kaydı düzeltilemez ve kayıtların anlamını ve taşıdığı bilgileri değiştirecek şerhler konulamaz denilmektedir.
Ancak olayların aile kütüklerine tescili esnasında yapılan maddi hatalar nüfus müdürlüğünce dayanak belgesine uygun olarak düzeltilebilecektir.

Yaş Düzeltmeleri Asliye Hukuk Mahkemelerinde
Yaşını düzelttirmek isteyen kişilerin başvurması gereken adli makam, yaşının düzeltilmesini isteyen şahsın en son ikamet adresinin görevli Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Mahkeme şahitleri, doğum belgelerini, hastane ve muhtarlık kayıtlarını ve bunlara benzer vesair belgeleri toplayarak karar veriyor.
Gerekirse kişinin kemik yaşı tespiti gibi bilimsel yöntemlerle gerçek yaşının öğrenilmesini de isteyebiliyor.
Kemik yaş tam doğum tarihini tespit etmiyor olsa da, ortalama yaşı tespit edebilmektedir.
Bu şekilde delilleri inceleyen mahkeme kişinin yaş tashih talebini kabul edebilecektir.
Kesinleşen mahkeme istinaden nüfus müdürlüğüne yapılan başvuru ile de nüfus tescili mahkeme kararı doğrultusunda değiştirilebilir.

Nüfus Değişikliği Emeklilikte Önemli mi?
Yaş tashihinin emekliliğe en önemli etkisi sosyal güvenlik reformları ile getirilen kademeli emeklilik sistemi dolayısıyla ortaya çıkmakta.
Bilindiği üzere 1999 ve 20002’deki reformlar emekli olunacak yaş şartını kademeli olarak arttırdı.
1999 öncesinde işe giren sigortalıların erkek iseler 44 ile 58, kadın iseler 38 ile 56 yaşları arasında emekli olabilmeleri mümkün.
09.09.1999 tarihinden itibaren ise kadınlar 58, erkekler 60 yaşına tabi.
En son 2008 yılındaki reform sonrasında ise kademeli olarak hem kadın hem de erkekte normal emeklilik koşulları 65 yaşa çıkartıldı.

Daha Erken Emeklilik Sağlar mı?
Bu noktada kafa karıştıran soru şu oluyor: Yaşını mahkeme kararı ile düzelttiren yaşı büyüyorsa daha erken emekli olabilecek mi?
Bu sorunun iki cevabı var: Hem evet, hem de hayır.
Şöyle ki, sosyal güvenlik yönünden yaş düzeltmesinin emekliliğe etki edebilmesi için kişinin ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarih öncesinde yapılmış olması gerekiyor.
Bir kez sigortalı olduktan sonra mahkeme yoluyla yapılan yaş tashihleri ise, nüfus kâğıdındaki doğum tarihini değiştirse bile, sosyal güvenlik yönünden hüküm doğurmuyor.
Başka bir deyişle, sanki nüfus tescili değişmemiş gibi eski yaş üzerinden emeklilik hesabı yapılıyor.
Bu uygulamanın temel amacı, kötü niyetli kişilerin mahkeme kararıyla yaşını yükselterek erken emekli olmaya tevessül etmesini engellemek.

Normal Emeklilik Koşulları Neler?
Gelelim sizin emeklilik yaşınız ile ilgili sorunuzun cevabına.
Siz de, ilk kez sigortalı olduğunuz tarih sonrasında yaş düzeltmesi yaptırdığınız için yaşınız 1966 tarihli eski doğum kaydınıza göre belirlenecek. Buna göre siz şuan nüfusa göre 51 yaşında olsanız bile, SGK açısından 48 yaşındasınız.
İlk işe girdiğiniz 10.06.1989 tarihine göre emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5450 hizmet gününü doldurmanız gerekiyor.
Sigortalılık süreniz dolduğu gibi hizmet gününüz de dolmak üzere.
Aslında gerçek yaşınız olan 51 yaş da bu yılın Ağustos ayında dolacak.
Ancak yaş düzeltmesini geç yaptırdığınız için bu emeklilik açısından geçerli kabul edilmeyecek, üç yıl daha beklemek zorunda kalacaksınız.

Bu yazı 3,504 defa okundu.