Tüm dünyada piyasaları yerle bir eden koronavirüs ve petrol şokunun ardından gözler Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bir sonraki adımlarında. Piyasaların merkez bankalarından hayli güvercin adımlar geleceğine ilişkin beklentileri giderek güçleniyor.

ECB’nin mevduat faizi şu anda zaten rekor düşük düzeyde olan eksi yüzde 0,5 düzeyinde ve birçok ekonomist faizleri daha da indirmenin etkisinin sınırlı olacağı görüşünde. Ancak 50 baz puan sürpriz faiz indiren Fed’in 18 Mart’ta faiz indirimine devam edeceğine kesin gözüyle bakılırken, ECB’nin 10 baz puan faiz indiriminin dışında aylık 20 milyar euro tutarındaki varlık alım programını da (QE) agresif bir şekilde artırabileceği belirtiliyor.

ABD’li yatırım bankası JP Morgan Baş Yatırım Yetkilisi Bob Michele, ECB’nin ‘10 baz puan faiz indirimi yapmasını, 20 milyar euro tutarındaki QE’yi iki katına çıkarmasını ve tekrar Hedefli Uzun Vadeli Refinansman Operasyonu (TLTRO III) düzenlemesini’ beklediklerini söyledi. Michele, Fed için ise “Faizleri sıfıra kadar düşürmeli” değerlendirmesini yapıyor. Danimarka merkezli Danske Bank da ECB’nin QE’yi 30 ila 40 milyar euro aralığına yükselteceği görüşünde. ECB’nin özellikle İtalya tahvillerinden alarak piyasaya kredi sağlayabileceğini belirten banka “ECB perşembe günü tahvil alım programını ayda 30- 40 milyar euroya kadar yükseltebilir” değerlendirmesini yaptı.

Piyasalar ECB’nin zaten ekside olan faizlerini 10 baz puan düşürerek eksi 0.60’a düşürmesini fiyatlıyor. ECB Eski Başkan Yardımcısı Vítor Constâncio "Faizler ABD’ye göre daha düşük ve Fed’i takip etmek zorunda değiller” diyor. Öte yandan koronavirüs salgını nedeniyle Avrupa genelinde turizm, havacılık ve eğlence sektöründe yaşanan talep şoku, ECB Başkanı Christine Lagarde’ın işini zorlaştırıyor.

Faiz dışında seçenekleri neler?

Financial Times’da yer alan bir analize göre bankanın faiz indirimi dışında birkaç seçeneği daha var: 2,6 trilyon euroluk varlık alım programını genişletmek - özellikle de şirket tahvilleri alımlarıyla; KOBİ’lere kullandırmaları şartıyla bankalara sıfırın altında faizle hedefli kredi programını genişletmek ve koronavirüsten etkilenen KOBİ’lere kredi akışını artırmak için bankalardan kabul ettiği teminat türlerini artırmak.

Boğa piyasası 11 yaşında!

Arz ve talep şokunu aynı anda yaşayan piyasalarda 11 yıldır devam eden boğa piyasasının sonuna gelinmiş olabileceğini söyleyenlerin sayısında artış var. Koronavirüs salgının Çin’den İtalya ve Washington’a günlük yaşamı etkileyen küresel bir pandemiye dönüşmesiyle yatırımcılar 2009 yılından bu yana devam eden ‘boğa piyasasının’ sonuna gelinmiş olabileceğini değerlendiriyor. Piyasaların yüzde 20 ve üzerinde düşüşler kaydettiği dönemlere ‘ayı piyasası’ deniyor ve S&P 500 endeksi 12 işlem gününde toplam yüzde 12 düştü. Bu düşüş, Mart 2009’da başlayan boğa piyasasında görülen en büyük yedinci düşüştü. Ayrıca ABD’de yılbaşından bu yana JPMorgan Chase & Co hisseleri yüzde 22, United Airlines Holding yüzde 41, ve Kohl’s Corp yüzde 32 kayıpla işlem görüyor.