6 Ocak 2019

Dünya yeni yıla yine eşitsiz giriyor

Dünya yeni yıla yine eşitsiz giriyor

Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Raporu küresel düzeyde toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ölçmek için Dünya Ekonomik Forumu tarafından 2006 yılından bu yana yayımlanıyor. 149 ülkeye ilişkin göstergelerin yer aldığı Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi’nin dört temel teması var. Söz konusu temalar ekonomik katılım ve fırsatlara erişim, eğitime erişim, sağlık ve hayatta kalma ile siyasal katılım ve güçlendirme. Toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinin neden olduğu sorunlara ilişkin küresel farkındalık yaratmayı amaçlayan endekste bu dört temel alanda kadınlar ve erkekler arasındaki farklılıklar ortaya konuluyor.

CİNSİYETLER ARASINDAKİ KÜRESEL FARK YÜZDE 32

2018 yılı raporunun temel bulguları ise şu şekilde:

- Küresel düzeyde, cinsiyetler arasında ortalama olarak yüzde 32 düzeyinde farklılık söz konusu. Raporda incelenen 89 ülkede toplumsal cinsiyet eşitliği açısından kaydedilen gelişmeler sayesinde bu yıl pozitif yönlü bir ilerlemeden bahsetmek mümkün.

- Mevcut eğilimlerin geleceğe de yansıması durumunda, küresel cinsiyet eşitsizliği farkının ancak 108 yıl içinde kapanacağı tahmin ediliyor. Cinsiyetler arasında kapanması en zor açık, ekonomik katılım ile siyasi katılım ve güçlendirme. Ekonomik katılım açısından cinsiyetler arasındaki mevcut farkın kapanması için 202 yıla, siyasi katılım ve güçlendirme açısından cinsiyetler arasındaki mevcut farkın kapanması içinse 107 yıla ihtiyaç var.

- Raporun dört ana teması çerçevesinde, cinsiyetler arasında ortalama olarak en büyük eşitsizliğin yüzde 77.1’lik farkla siyasal katılım ve güçlendirme alanında olduğu görülüyor.

- Siyasal katılım ve güçlendirme alanını ekonomik katılım ve fırsatlara erişim izliyor. Bu anlamda, ekonomik katılım çerçevesinde cinsiyetler arasındaki açık yüzde 41.9.

- Diğer taraftan, kadınlar ve erkekler arasındaki eşitsizlik açısından sağlık ve hayatta kalma ile eğitime katılım alanlarında durum nispeten daha iyi. Söz konusu alanlardaki cinsiyetler arası farklılık sırasıyla yüzde 4.6 ve 4.4.

- Siyasi ve ekonomik liderlik söz konusu olduğunda, dünyanın hâlâ gidecek çok yolu var. Endekste değerlendirilen 149 ülkenin sadece 17’sinde devlet başkanlığı koltuğunda kadınlar oturuyor. Bununla birlikte, endekste yer alan ülkelerin parlamentolarında ortalama olarak bakanların sadece yüzde 18’i ve milletvekillerinin de yüzde 24’ü kadınlardan oluşuyor. Benzer şekilde, kadınlar yönetim pozisyonlarının yalnızca yüzde 34’ünde yer alıyor. Bu açıdan en kötü performansın sergilendiği 4 ülkede (Mısır, Suudi Arabistan, Yemen ve Pakistan) yönetim kademesindeki kadınların oranı yüzde 7’nin altında. Buna karşılık, Bahamalar, Kolombiya, Jamaika ve Filipinler gibi kayda değer ilerleme gösteren ülkeler de var. Bununla birlikte, 19 ülkede yönetici pozisyonlarının en az yüzde 40’ında kadınlar yer alıyor.

- Kadınlar ev işlerine erkeklerden ortalama olarak iki kat daha fazla zaman harcıyorlar.

- Cinsiyet eşitliği açısından en iyi durumda olan ülke İzlanda. İzlanda, genel olarak cinsiyetler arasındaki farkı yüzde 85 oranında kapatmış. İzlanda’yı Norveç (yüzde 83.5), İsveç (yüzde 82.2) ve Finlandiya (yüzde 82.2) izliyor. Buna karşılık, en yüksek cinsiyet eşitsizliğinin yaşandığı ülkeler Yemen, Pakistan, Irak, Suriye ve Çad.

 

TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ KARNESİ

Türkiye bu yıl endekste 130. sırada yer alıyor. Ekonomik katılım açısından Türkiye’nin sıralamadaki yeri 131; sağlık ve hayatta kalmada 67; eğitime erişimde 106 ve siyasal katılımda ise 113. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yol açan en önemli farklılık, işgücüne katılım, yönetim kademesindeki temsil, meclisteki milletvekili sayısı ve devlet yönetimindeki temsil başlıklarında ortaya çıkıyor. Kadın ve erkeğin daha eşit olduğu bir yıl geçirmek dileğiyle... 

Bu yazı 1,071 defa okundu.