Bireysel emeklilik sistemi yenilendi

ANKARA - Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmeliğe göre sisteminin işleyişine ilişkin esas ve usuller yeniden düzenlendi.

Kişilerin bireysel emeklilik sistemine girmesi yanında, emeklilik sözleşmesinin yapılmasından sona ermesine kadar geçen süreçte sözleşmeye taraf olanların hak ve yükümlülükleri ile bireysel emeklilik sisteminin işleyişine ilişkin esas ve usuller yeniden düzenlenerek, Hazine Müsteşarlığının bugünkü Resmi Gazetede yayımlandı. Yönetmeliğe göre, emeklilik sözleşmeleri, bireysel veya grup emeklilik sözleşmesi olarak yapılabilecek.

Emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik sistemine girmek isteyenlere, sisteme girme kararını etkileyebilecek hususlar hakkında bilgi verecek. Dürüstlük ilkeleri çerçevesinde emeklilik sözleşmesinin müzakeresi ve yapılması sırasında, katılımcıya ya da varsa sponsor kuruluşa sistemin işleyişine ilişkin teknik konularda yardımcı olacak. Tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin gerekli her türlü bilgiyi sözlü ve yazılı olarak sağlayacak. Yanıltıcı hal ve davranışlardan da kaçınacak. Şirket, kişinin emekliliğe yönelik beklentilerine, gelir düzeyi ve risk profili formundaki bilgilere uygun bir emeklilik planı ve fon dağılımı teklifi sunacak. Emeklilik sözleşmesi, şirket tarafından reddedilmediği takdirde, teklif formunun katılımcı veya varsa sponsor kuruluş tarafından imzalandığı tarihi takip eden 30'uncu günde yürürlüğe girecek. Bu tarih, katılımcının bireysel emeklilik sistemine giriş tarihi olarak da kabul edilecek. Katılımcı ya da sponsor kuruluş, emeklilik sözleşmesi yürürlüğe girmeden önce bundan cayabilecek. Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden önce şirket hesabına intikal eden giriş aidatı dışındaki ödemeler de, en geç ikinci iş gününden önce tanımlanmış ve Hazine Müsteşarlığına bildirilmiş bir fonda değerlendirilmiş olacak.

Asgari katkı payı

 

Sistemdeki asgari katkı payı, hedef kitlenin gelir durumu ile emeklilik planının yönetim ve fon işletim giderleri dikkate alınarak belirlenecek. Asgari katkı payı aylık brüt asgari ücretin yüzde 5'inden az olamayacak. Ancak işveren grup emeklilik sözleşmesine göre ödenen katkı paylarında bu sınırlama uygulanmayacak.

Katkı payı, emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girmesinden sonra ve şirket hesaplarına intikalini takip eden en geç ikinci iş gününde katılımcı ve varsa sponsor kuruluş tarafından belirlenen fonlar için gerekli talimatlar verilerek, yatırıma yönlendirilecek. Yönetmelik uyarınca, emeklilik planı bir yılda azami 4 kez değiştirilebilecek. Bu yöndeki değişiklik talebi de, değişikliğin yapılması istenen tarihten en az 2 iş günü önce şirkete yazılı olarak yapılacak. Yürürlük tarihinden itibaren en az 1 yıl süreyle şirkette kalan emeklilik sözleşmesi kapsamındaki birikimler, başka bir şirkete aktarılabilecek. Aynı veya farklı şirketlerde açılmış olan bireysel emeklilik hesapları birleştirilebilecek. Emeklilik sözleşmesi süresi içinde katkı payı tutarı da, emeklilik planında tanımlı asgari katkı payından az olmamak üzere değiştirilebilecek. Sözleşme süresi içinde katkı payı ödenmesine ara da verilebilecek. Ara sonrası tekrar ödemeye başlanması durumunda, ödenen tutar, ödemenin yapıldığı aydaki katkı payı ödemesi olarak kabul edilecek.

Emeklilikle ilgili hükümler

 

Katılımcılar, emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılırsa, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden kaynaklanan süreye ilişkin haklarını kaybedecek. Katılımcının maluliyet nedeniyle sistemden ayrılma talebinde bulunabilmesi için de, sosyal güvenlik mevzuatına göre maluliyet gelirine hak kazanmış olması gerekecek. Katılımcı, bireysel emeklilik sistemine giriş tarihinden itibaren en az 10 yıl sistemde bulunmak ve 10 yıl süreyle katkı payı ödemek koşuluyla, 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanacak. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, ilgili bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin tamamını veya bir kısmını alabilecek. Katılımcıların birden fazla emeklilik sözleşmesi bulunması halinde ise, tüm sözleşmelerden emekliliğe hak kazanması için en az birinden bu hakkı kazanması yeterli olacak.

Emeklilik şirketi, emekliliğe hak kazanılmadan asgari 2 yıl önce, katılımcının birikiminin mali piyasalardaki risklerden daha az etkilenmesini sağlamak amacıyla, düşük risk düzeyine sahip fonlara geçişini sağlamak üzere katılımcıya yazılı öneride bulunacak. Yönetmeliğe eklenen bir geçici maddeye göre de, uygulamada olan emeklilik planları ile emeklilik sözleşmeleri, 4 ay içinde yeni Yönetmelik hükümlerine uygun hale getirilecek. Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik de, 4 ay sonra yürürlüğe girecek.

 

Bu arada Hazine Müsteşarlığı, Emeklilik Şirketleri Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Tebliğ ile Bireysel Emeklilik Aracılığı Faaliyetinde Bulunan Kişilere İlişkin Tebliğ ve Emeklilik Planları Hakkındaki Tebliği yürürlükten kaldırdı.