0 0 0000

Gemin sağlamsa dalgaya aldırma (2)

Gemin sağlamsa dalgaya aldırma (2)

BU başlık altında ilk yazım, 5 Nisan 2005 tarihinde yayınlanmıştı.

O tarihte, Maliye Bakanlığı’ndaki makamında Unakıtan’la; doğduğu "Domurcalı" köyü, değirmenleri ve soyadının nereden geldiği ile başlayan ve sıcak para, cari açık, vergiler, mali disiplin ve yapısal reformları konuşmuştuk. Söyleşimizin bir yerinde, İbn-i Haldun’un "Adamına güvenme, sistemine güven" sözünü hatırlatmış ve hemen ardından da;

"Önce kendine güveneceksin. Kendine güvenmiyorsan, gerisi boş. Gemin sağlamsa, gelen dalgalara aldırma, bir şey olmaz. Gemimiz çok sağlam. Dışarıdaki olumsuz gelişmeler bizi etkilemez" demişti.

GEMİYE BİR ŞEY Mİ OLDU?

Değerli Maliyeci ve Seçkin Bilim Adamı Profesör Dr. Halil Nadaroğlu’nun anısına düzenlenen "Global Krizin Türk Kamu Maliyesine Yansımaları: Beklentiler ve Hedefler" konulu toplantıda, geçen hafta konuşan Unakıtan, bu kez şunları söylüyordu;

"...Türkiye ekonomisi küresel krizden ciddi anlamda etkilenmeye başladı. Dışarıda büyüme oranları düşüyor, enflasyon artıyor, sermaye artık eskisi kadar bol değil. Türkiye’de enflasyonu kimse yüzde 4 falan beklemesin. Büyüme eskisi gibi olmayacak. Artık öyle yüzde 7, 8, 9 filan yok..."

Unakıtan’ın, 160 milyar dolar gibi büyük dış borca sahip özel sektörün, nasıl bir tehlike ile karşı karşıya olduğunu vurgulayan, şu sözleri ve uyarısı da önemliydi;

"...Elimizi attık, oradan buradan borç aldık. Artık o imkanlar da eskisi gibi değil. Kur riskine girmeyin. Özel sektöre söylüyorum: Kur riski seni alır götürür"

Şimdi bunları okuyunca, "Hani gemin sağlamsa, gelen dalgalara aldırma, bir şey olmaz. Bizim gemimiz sağlam. Dışarıdaki olumsuz gelişmeler bizi etkilemez, diyordunuz. Ne oldu?" sorusu akla geliyor.

Evet... Hani gemimiz sağlamdı, bize bir şey olmazdı?

GİDİŞ İYİ DEĞİL

2008 yılı enflasyonu, yıllık yüzde 4 olarak hedeflenmişti. Oysa, yalnız Nisan ayı enflasyonu ÜFE’de yüzde 4.50 oldu ve ÜFE’deki yıllık artış yüzde 14.56’ya ulaştı!.. Merkez Bankası Başkanı enflasyonla ilgili kaygılarını açıklarken, Devlet Bakanı Mehmet Şimşek de geçen hafta "Türkiye Sermaye Piyasaları Forumu’nda yaptığı konuşmada, 2008 yılı cari açığının (döviz açığının) 50 milyar dolara çıkabileceğini" belirtti.

2002’de 1,5 milyar dolar olan cari işlemler açığının, son üç yıldaki toplamı 100 milyar doları aştı. Daha açık bir anlatımla, Türkiye son üç yılda; borç alarak, özelleştirme yaparak, sıcak (emanet) paranın bir kısmını kullanarak, bu açığı kapattı ve kapatıyor. Peki ama nereye kadar?

Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörleri, ciddi sorunlarla karşı karşıya. Faiz oranları, yükselme eğiliminde. Büyümede ciddi gerileme söz konusu. Evet ihracat artıyor ama ithalattaki artıştan hiç söz eden yok. İhracat-ithalat farkı diyebileceğimiz "dış ticaret açığı" sürekli artıyor. Açığın, 2008’de 60 milyar doları aşması bekleniyor. Ekonomi yönetimi, rakamsal bazı gerçekleri şimdilik gizliyor. Mali disiplin gevşiyor. Bundan da toplum olarak zarar göreceğiz. Faiz dışı fazlanın 3.5’e çekilmesi, para politikasının duruşunu değiştirecek, faizler artacak. Vergi gelirleri, Ocak’tan bu yana geriliyor. İşsizlik, kayıtdışılık ve cari açık, maalesef bütün hızıyla devam ediyor.

BİR FIKRA

Yukarıdaki olumsuzluklara rağmen, ekonominin durumunu "çok iyi" diyen ve bu şekilde anlatanlar da var. Tıpkı aşağıdaki fıkra gibi...

İki arkadaş yıllar sonra karşılaşmışlar. Kızlarını ve ne iş yaptığını konuşmuşlar. Birincisi:

"Allah nazardan saklasın, kızımın şansı çok iyi gitti. Üniversiteyi bitiremedi ama kasiyer iken amirlerinin gözüne girdi. Bölüm şefi oldu. Sonra, genel müdür bizim kızdaki cevheri fark edip, kendine asistan yaptı. Maaşı katlandı. Ardından patron onu kendi yardımcısı yaptı. Haftada bir, patronla yurtdışına gidiyor, iş toplantılarına katılıyor. En iyi yerlerde yaşayıp, yüksek maaşlar alıyor." dedikten sonra sormuş "Pekii, senin kız ne yaptı?"

"Valla" demiş arkadaşı "Bizimki de fahişe oldu ama ben senin kadar güzel anlatamıyorum."

Bu yazı 1,608 defa okundu.