Kıdem tazminatı ne olacak?

2 Ekim 2013 09:16 tsi
Kıdem tazminatı ne olacak?

Milyonlarca çalışanı yakından ilgilendiren kıdem tazminatı konusunda Başbakan Erdoğan, işçi ve patron temsilcilerine 'Aranızda anlaşın gelin' dedi. Peki, işçi ve işveren neden uzlaşamıyor? Kıdem tazminatında neler değişecek? Taraflar nasıl etkilenecek

Kıdem tazminatı ne olacak?

www.rsfmradio.com

Tüm bu soruların yanıtını Sosyal Güvenlik Uzmanı Resul Kurt, RS FMde verdi:

Kıdem tazminatını değerlendirmede; işçi, işçi sendikaları, işveren, işveren örgütleri ve bir de devlet var. Beş tarafı ilgilendiren düzenleme söz konusu. Olayı herkes kendi cephesinden değerlendiriyor. Dolayısıyla işveren tarafından baktığımız zaman farklı, işçi tarafından baktığımızda farklı bir sonuca ulaşıyoruz. Herkes kendi üyelerinin, kendi sorumluluğunu aldığı kesimlerin sesi olmaya çalışıyor.

Öncelikle şunu söylemeliyiz Türkiyede bir kıdem tazminatı sorunu var mı, yok mu? Bu sorunun cevabını verdikten sonra ancak bir çözüm önerisi olup olmayacağını değerlendirebiliriz. Tarafların değerlendirmelerine baktığımız zaman Sayın Başbakan diyor ki; kıdem tazminatı konusuyla ilgili mevcut uygulamadan biz rahatsızız. 11 milyon işçinin 9,5 milyonu kıdem tazminatı almıyor ve burada bir sorun var bunu değiştirmemiz lazım. Ancak bunu değiştirmemiz için de bizim bir şartımız var diyor o da anlaşabilmeniz.

KİM ANLAŞACAK?

İşçi sendikaları ve işveren sendikaları ve örgütleri Çalışma Bakanı Faruk Çelik sihirli formül aradıklarını söylüyor. Ve özellikle kıdem tazminatı, alt işverenlik, esnek çalışma konusunda bir talepte bulunduklarını ve bununla ilgili olarak da mutlaka düzenle olması gerektiğini ifade ediyor.

PEKİ SENDİKALAR NE DİYOR?

Olay sendikal örgütlenme açısından değerlendirildiğinde farklı, işçi açısından bakıldığında farklı bir noktadan bakılıyor, işveren örgütleri açısından baktığımızda, işveren sendikaları açısından baktığımızda farklı bir yerde duruluyor. Türk-İş genel grev, gerekçesi olarak kabul ediyor, kıdem tazminatı fonu veya kıdem tazminatında değişikliği istemiyor. İşçi sendikaları, işveren sendikaları istemiyor. Bir işçi sendikası, bir esnaf örgütü, bir de bağımsız bir işçi örgütü buna sıcak bakıyor.

EKİMDEN SONRA GÜNDEME GELECEK

Dolayısıyla mevcut uygulamada bu düzenlemeyi nasıl çıkartabiliriz, nasıl bir anlaşma sağlayabiliriz? Bunu da zaman içerisinde göreceğiz. Ama Ekimden sonra bunun gündeme geleceğini biliyoruz. Özellikle daha önce de konuşulmuştu; kamudaki alt işverenler açısından yani kamuya iş yapan yükleniciler, müteahhitler, taşeronlar açısından öncelikle kıdem tazminatı fonunun getirilmesi. Bir süre bu açıdan değerlendirildikten sonra ancak toplumun bu yasayı tam olarak anlaması akabinde de genel olarak herkesi ilgilendirecek şekilde düzenleme yapılması da bir yöntem olabilir.

NASIL BİR SİSTEM GELEBİLİR?

Şöyle bir sistem öngörülüyor:

-Kıdem tazminatının işçinin bireysel hesabına yatırılması ve işçinin her çalıştığı işyerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna aylık prim hizmet belgeleri verilirken bir kıdem tazminatı karşılığının da bu aracılıkla ödenmesi,

-Emeklilik gözetim merkezindeki kişiler adına açılacak hesaplarda biriktirilmesi ve kıdem tazminatının bireysel hesaplarda şirketin seçimi yapılarak, işverenler tarafından primlerin nasıl değerlendirileceği formlarının seçimi işçi tarafından yapılması.

Emeklilik gözetim merkezine bağlı bağımsız kıdem tazminatı şirketler olacak. Diyelim 10 tane şirket kuruld. Bu 10 şirketten hangisini seçeceğine işveren karar verecek. İşveren diyecek ki ben A bireysel kıdem tazminatı şirketini seçtim diyecek. Ama o yatan paraların nasıl değerlendirileceğini de hangi fonlara yatırılacağını da nasıl değerlendirileceğini de kendisi belirleyecek. Dolayısıyla da bu çerçevede şirketlerin parayı işleterek, değerlendirerek o parayı da nemalandırması söz konusu olacak.

SIKINTILAR GİDERİLECEK Mİ?

Benim hesabıma 100 lira yatacak. Ama o para 100 lira olarak kalmayacak. İyi bir değerlendirmeyle 150 lira olacak, 120 lira olacak, 130 lira olacak ve bu nemalandırmaların sonucunda da bu paralar işçinin hesabında birikecek. İşçi kıdem tazminatındaki biriken paraları aynı elektronik bankacılık sisteminde olduğu gibi görebilecek. Nasıl SGKdaki prim gün sayısını görebiliyorsa kıdem tazminatındaki birikimlerini de nemalandırılmasını da görebilecek ve bu çerçevede kıdem tazminatıyla ilgili uygulamada özellikle yargı sürecine taşınan sıkıntılar, sorunlarda ciddi oranda giderilmiş olacak.

İŞÇİ EV ALIRSA ÖDEME YAPILACAK

Kıdem tazminatı emekli olduğun zaman ödenebilecek. Bunlar tabi tasarı halinde 5 yıl bireysel kıdem tazminatı hesabına herhangi bir para yatmadığı zaman, 5 yıl çalışmayan bir kişi bu paranın tamamını çekebilecek, emekli olanlar, toptan ödeme alanlar tamamını çekebilecek. İşçinin vefatı halinde bireysel kıdem hesabında biriken tutarın tamamı çekilebilecek. Yine işçiyle ilgili olarak şu an evlenme ve askerlik halinde kıdem tazminatı ödeniyor ama taslakta öngörülen, şu an rafta bekleyen taslakta bu husus yok. Sadece ev aldığı zaman biriken tutarın yarısını çekebilmeyle ilgili bir düzenleme öngörülüyor. Burada en çok tartışılan konuda kıdem tazminatındaki eski hakların ne olacağıyla ilgili, bu da belki sistemde hep birlikte değerlendirilmesi gereken bir konudur.

KAZANILMIŞ HAK KAYBEDİLMEZ

Şu an kıdem tazminatı ile ilgili işveren üzerindeki yükün parasal tutarı 50 milyar doların üzerinde, bu yükün nasıl ödeneceğini zaman içerisinde görebileceğiz. Ama eski hakların kazanılmış hakların ortadan kaldırılması, kıdem tazminatının iptal edilmesi diye bir şey söz konusu olamaz. Bu tür bir uygulama değişikliği çok ciddi bir değişikliktir. Bütün tarafların ortak bir noktada buluşması mümkün olmadıkça herhangi bir değişiklik yapılmaz ve buradan bütün dinleyicilerimize açık yüreklilikle şunu söyleyeyim, hiçbir güç bugüne kadar olan kıdem tazminatıyla ilgili hakları ortadan kaldıramaz ve bugünden sonra da kıdem tazminatı hakkını ortadan kaldıracak bir düzenleme yapılması mümkün olamaz. Sadece kıdem tazminatının ödenme sistemine ilişkin değişikler söz konusu olabilir. Ama bu hiçbir zaman kıdem tazminatının kalktığı, kalkacağı anlamına gelmez.

Bu haber 2,932 defa okundu.

Yorumlar

+ Yorum Ekle

kapat

Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.