Sendika tasarısı yine gündemde, Türk sendikacılığı AB'ye uyacak mı?

13 Nisan 2009 22:22 tsi
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, uzun süredir TBMM'de yasalaşmayı bekleyen kanun teklifiyle ilgili harekete geçti.

Sendika tasarısı yine gündemde, Türk sendikacılığı AB'ye uyacak mı?
Radikal

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, uzun süredir TBMM'de yasalaşmayı bekleyen kanun teklifiyle ilgili harekete geçti. Bakan Çelik bugün sırasıyla MHP, DTP ve CHP'nin görüşlerini alacak. Ayrıca sendikalar da hazırlanan kanun teklifine yönelik görüşlerini bakanlığa sunacaklar
Bir yıldır Meclis gündeminde bulunan sendikalarla ilgili yasa taslağı, mayısta toplanacak Uuluslararası Çalışma Örgütü İLO’nun genel kurulu öncesi, yeniden hükümetin gündemine girdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, AB’ye uyum kapsamında hazırlanan 2821 Sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanunun Teklifiyle ilgili bugün TBMM’de grubu bulunan partileri ziyaret edecek. Yarın da sendikalar kanun teklifine yönelik görüşlerini bakanlığa sunacak.

‘İşkolu sayısı’ sorunu
Mevcut Sendikalar Kanunu’nda 28 olan ‘işkolu sayısı’ teklifle 19’a indirilmesi planlanıyor. Ancak bu konuda özellikle Türk-İş’in karşı çıktığı ve işkolu sayısını 24’e çıkarılması gerektiğini savunuyor. İşkolunun yanı sıra hükümetin, Türk-İş ile uzlaşamadığı konular arasında baraj sorunu da yer alıyor. Yeni kanun teklifinde yetkili sendikaların belirlenmesinde yüzde 10 sınırı kaldırıldı. Buna karşın Türk-İş, işkolu barajının yüzde 10’dan yüzde 3’e indirilmesini talep ediyor.

Japonya örnekleri istendi
1982 anayasasından sonra hazırlanan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunun kısıtlayıcı hükümleri daha sonraki yıllarda bu yasalarda değişiklik yapılmasını gerekli kılıyor.
Hükümet yetkilileri ILO’nun Ankara bürosu ile irtibata geçerek, söz konusu yasa teklifinin gündeme getirileceğini belirterek, Avrupa, Amerika ve Japonya örnekleri hakkında bilgi notu istediler.

Taslakta neler var?
Söz konusu yasal değişikliklerde yer alan bazı düzenlemeler şöyle:
* Yüzde 10’luk iş kolu barajı kalkacak. İş kolu sayısı azaltılacak.
* Sendikaya üyelik ve istifada noter şartının kaldırılacak.
* Sendikalara üye olmada aranan yaş sınırı 16’dan 15’e çekilecek
* Sendika kuruculuğu için Türk vatandaşı olma şartı kaldırılacak.
* Sendika ve konfederasyonlar ticaretle uğraşmayacak ve elde ettikleri gelirleri üyeleri ve mensupları arasında dağıtamayacaklar.
* Ekonomik ve Sosyal Konsey’de temsil edilen konfederasyonlardan birine üye olan veya en az 80 bin üyeye sahip konfederasyon üyesi sendikalara, işyerlerinde yarıdan bir fazla çoğunluğu sağlamaları halinde toplu sözleşme yapma imkânı getirilecek.
* Grev gözcüleri için kulübe, çadır, baraka kurma yasağı kaldırılacak. Grev yasağı daraltılacak.

Türk-İş’in tasarısı
Türk-İş tarafından hazırlanan rapor, sendikal örgütlenmenin önündeki engelleri ortaya koydu. Konfederasyon, üye sendikaların iş yerlerinde yaşadıkları sorunlardan hareketle örgütlenmede yaşanan engellerle ilgili bir rapor hazırladı.
Türk-İş’in hazırladığı rapora göre, farklı iş kollarında sendikal örgütlenme konusunda yaşanan engellerden bazıları şöyle sıralanıyor:
* İş yeri ve işletme hakkında bilgi edinme zorluğu. Örgütlenen işçilerin işten atılması
* Tespit üzerine açılan davaların 1-3 yıl sürmesi. Kamu işvereninin sendikalara karşı tavrı
* Sendikaya üye olmada aranan noter şartı. Yetki işlemleri bakanlıkça yavaş yürütülmesi
* Sendikal nedenlerle işten atılmalarda işe iade kararlarının uygulanmaması. İş Kanunu’nun tarım işletmelerinde kısıtlı uygulanması
* Kayıt dışılığın yoğunluğu
* Sosyal Güvenlik Kurumundan sigorta bildirge listelerinin güncel ve hızlı şekilde alınmasının zor olması. Bakanlıktaki işçi, işveren ve iş yeri bilgilerinin hızlı güncellenmemesi
* İşverenlerin maddi ve manevi baskı yapması, kanuni boşlukların bunu önlemeye engel olmaması
* Sendikal hakların kullanılmasının engellenmesine karşı verilmesi gereken cezaların uygulanmaması

Hak-İş ve DİSK: Yetersiz
Hak-İş ve DİSK, Türk-İş’in hazırlattığı taslağı, TBMM’de bekleyen yasa teklifinde “19’a inen iş kolu sayısının 24 olarak düzenlenmesi, greve başlayabilme süresini 60 günden 30 güne düşürmesi, iş kolu barajının yüzde 3’e düşürülmesine rağmen çifte barajın korunması, yeminli mali müşavir denetiminin ILO ilkelerine aykırı olması ve ilave yük getireceği” gibi nedenlerle yetersiz buluyor.Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu, TBMM’deki yasa teklifinin, mevcut yasa ve Türk-İş’in taslağından çok daha iyi düzenlemeler içerdiğini söyledi. (Radikal)

Sendikalar arasında görüş ayrılığı
Sendikal yasalarla ilgili değişim çalışmalarında sona gelinirken taraflar arasındaki görüş ayrılıkları sürüyor. Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, konfederasyon olarak 5 bilim adamına Toplu İş İlişkileri Kanunu adıyla yeni bir taslak hazırlattıklarını anımsattı. Bu taslağın hazırlanmasında konfederasyon olarak müdahil olmadıklarını vurgulayan Kumlu, Türkiye şartlarını gözeten, AB ve ILO normlarına uygun bir çalışmanın hazırlanmasını istediklerini söyledi.
Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu, TBMM’deki yasa teklifinin, mevcut yasa ve Türk-İş’in taslağından çok daha iyi düzenlemeler içerdiğini söyledi. Bu teklifi daha iyi hale getirmenin, mükemmelleştirmenin mümkün olduğunu ifade eden Uslu, ayrıca mevcut yasalar değiştirilirken başta iş güvencesi olmak üzere sendikal hakların kullanımının sahici bir şekilde anayasal güvenceye alınması gerektiğini belirtti. Uslu, TBMM’deki teklifte, “grev yasaklarının çok geniş, iş yerinde yetki almanın oldukça güç olduğunu, prosedürlerin ve grev sürecinin çok uzun olduğunu” söyledi.
DİSK Genel Sekreteri Tayfun Görgün, sendikal yasalarla ilgili taleplerinin, tamamen ILO normlarının hayata geçirilmesi olduğunu söyledi. Bu kapsamda toplu sözleşme sürecindeki çifte barajın kaldırılmasını, uzun yetki prosedürünün sadeleştirilmesini, grev yasağının daraltılmasını, iş kolu sayısının 12-14 düzeyine çekilmesini istediklerini ifade eden Görgün, bunların yalnız kendilerinin değil, ILO’nun da talepleri olduğunu belirtti. TİSK ise sosyal taraflardan, “sendikal yasalarda gösterilecek açılıma karşılık, kıdem tazminatı konusunda açılım” istiyor.

ILO: Bakana destek istedi
ILO Türkiye Temsilcisi Gülay Aslantepe, Türkiye’nin sendikal haklar konusunda 1984’ten beri eleştirildiğini ve artık bu konudaki yasaların değiştirilmesi gerektiğini bildirerek, “Sayın Bakan bu konuda çok kararlı, yeter ki hükümet, Sayın Bakan’a destek çıksın” dedi. Aslantepe, şöyle dedi: “AB’nin bütün sosyal politikalarının kökeni ILO normlarına dayanıyor. AB’nin bu konuda farklı değerleri yok. Sosyal Politika ve İstihdam başlıklı 19. faslın tartışılabilmesi için AB’nin koşulları var. Fırsat eşitliği ve sendikal hakların geliştirilmesi bunların başında geliyor. ILO’dan çok AB’nin talepleriyle yapılacaksa yapılacak bu değişiklikler... Çünkü ILO’nun AB kadar caydırıcı araçları yok.
O yüzden de ILO’nun eleştirileri, gereği yapılmadığı için uzun yıllardır sürüyor.
Ama AB’nin yaptırımları çok kesin.”

Bu haber 2,825 defa okundu.