Piyasada anayasa düzeltmesi

17 Ekim 2009 10:54 tsi
Anayasa Mahkemesi yabancı yatırımcıların menkul kıymet kazançlarından stopaj alınmaması yönündeki düzenlemeyi iptal etti. Yerli-yabancı yatırımcı arasında eşitliğin önünü açan karar piyasalarda panik yarattı

Piyasada anayasa düzeltmesi
SABAH

Anayasa Mahkemesi yabancı yatırımcıların menkul kıymet kazançlarından stopaj alınmaması yönündeki düzenlemeyi iptal etti. Yerli-yabancı yatırımcı arasında eşitliğin önünü açan karar piyasalarda panik yarattı
Anayasa Mahkemesi yabancı yatırımcıların menkul kıymetler piyasası kazançlarından stopaj alınmaması yönündeki düzenlemeyi iptal etti. Böylece yabancı yatırımcıların Hazine kağıtlarından elde ettiği kazancın yerli yatırımcılar gibi vergilendirilmesinin önü açıldı. Mevcut düzenlemeyle yerli yatırımcıya yüzde 10 stopaj uygulanırken, yabancılardan stopaj alınmıyor. Anayasa Mahkemesi, eşitlik ilkesine aykırı gördüğü uygulamanın yeniden düzenlenmesi için hükümete 9 aylık süre tanıdı.

PİYASALAR ALLAK BULLAK
Hükümet, 2006 yılında yaşanan ekonomik gelişmelere bağlı olarak yerli yatırımcıların finansal yatırım araçlarından elde ettiği kârlara uygulanan stopajı yüzde 15'ten yüzde 10'a düşürmüş, yurtdışı yerleşiklerin finansal araçlardan Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlara uygulanacak stopaj oranını da sıfıra indirmişti. Anayasa Mahkemesi'nin kararı piyasalarda şok etkisi yarattı. Önceki gün Merkez Bankası'nın aldığı yarım puanlık faiz indirimine rağmen, tahvil-bono faizleri güne hızlı yükselişle başladı. Gösterge tahvilin faizi yüzde 8.28'e kadar çıktı. Döviz piyasası da çalkalanırken, dolar bankalar arası piyasada 1.46'yı aştı. Yurtdışı borsalardaki olumsuz seyire, piyasalarda vergi belirsizliği de eklenince borsada sert satışlar yaşandı. Güniçinde 49 bin 820'ye kadar indi. Piyasalarda panik artarken Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, piyasalardaki ateşi söndürmek için ilk açıklamayı yaptı. Şimşek, yeni düzenleme yapılana kadar mevcut durumun süreceğini, piyasalar açısından bir sorun yaşanmayacağını söyledi. Ancak nasıl bir düzenleme yapılacağı konusunda net bir açıklama gelmediği için piyasalar henüz tatmin olmuş değil. Anadolu Bank Hazine Grup Başkanı Tolga Şenefe, piyasalarda yaşanan paniğin altını çizerek, "Maliye'nin açıklaması piyasaları yeterince tatmin etmedi. Çünkü birkaç alternatif var. Yerlilerin de mi stopajı sıfırlanacak? Yoksa, yabancılara damı stopaj gelecek bilemiyoruz. Belirsizlik kalkmadığı sürece tansiyon yüksek kalmaya devam edecek" dedi. Uluslararası yatırım bankası JP Morgan, hükümetin yerli yatırımcılardan da vergi almayacağını tahmin ederken, Finansinvest Başekonomisti Banu Tokalı'ya göre mevcut bütçe dengelerinde bu imkansız.

MUAFİYET VARKEN YATIRIMI CAZİP BULAN VAZGEÇEBİLİR
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vedat Akgiray, Anayasa Mahkemesinin Gelir Vergisi kanunuyla ilgili iptal kararına ilişkin, ''Muafiyet varken cazip bulanlar, bundan sonra yatırım yapmayı cazip bulmayabilir'' değerlendirmesini yaptı. Konuşmacı olarak katıldığı Uluslararası Finans Sempozyumu 2009'da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Akgiray ''Bu önemli bir konu. Henüz açıklanan karar hakkında bilgim yok. Muafiyet varken cazip bulanlar, bundan sonra yatırım yapmayı cazip bulmayabilir'' diye konuştu.

ŞİMŞEK: UYGUN DÜZENLEME YAPILACAK
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yabancı yatırımcılara uygulanan yüzde 0'lık stopaja ilişkin hükmün iptal edilmesinin ardından yeni düzenlemede referans noktalarının bütçe disiplini ve yatırım ikliminin iyileştirilmesi olacağını söyledi. Yatırımcıların herhangi bir tereddütle karşılaşmaması gerektiğini söyleyen Şimşek, yeni düzenleme için 9 ay süre olduğuna vurgu yaptı. Şimşek "Bu aşamada uygulamada sıkıntı yaşanmayacak. Mevcut uygulama devam edecek. İlgili sürede Türkiye için en uygun düzenlemeler yapılacaktır" dedi.

MAHKEMEDEN ÜCRETLİYE MÜJDE
Anayasa Mahkemesi, Gelir Vergisi tarifesinde yer alan yüzde 35'lik oranı ücretliler lehine iptal etti. Mahkeme, 2006 yılından itibaren yıllık 40 bin liradan fazla maaş alan ücretlilerden yüzde 35 gelir vergisi alınması kararını iptal ederken, kararın Resmi Gazete'de yayımından 6 ay sonra yürürlüğe girmesini öngördü.

'HÜKÜMET HESAP KİTAP YAPMALI'
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşları Birliği (TSPAKB) Başkanı Nevzat Öztangut "Bu karar karşısında Hazine'nin borçlanma dengeleri söz konusu, vergi gelirleri söz konusu. Bütün bunlara ilişkin hükümetin hesap, kitap yapıp bir açıklama yapmasını beklemek lazım" diye konuştu.
Şimdi ne olacak?

17.10.2009
Anayasa Mahkemesi'nin kararının ardından nasıl bir düzenlemeye gidileceği yönünde üç olasılık bulunuyor.
1-İyimser senaryo: Maliye yerlilere uygulanan stopajı da sıfırlayacak. Tahvil piyasasının yüzde 90'ı yerlilerin elinde olduğu için devlet yaklaşık 600 milyon lira olduğu tahmin edilen bir gelirden olacak.

2-Kötümser senaryo: Maliye yabancılara da uygulanan stopajı yüzde 10'a çıkaracak. Bu, piyasalar için Maliye'den gelebilecek en kötü karar olarak kabul ediliyor.

3-Orta yol senaryosu: Hem yerli hem de yabancı yatırımcılara uygulanan stopaj yüzde 5'de eşitlenecek. Mevcut durumda yerli yatırımcıya yüzde 10 stopaj uygulanıyor.

Bu haber 1,982 defa okundu.