Merkez Bankası, Türk Lirası uzlaşmalı vadeli döviz alım işlemlerine ilişkin ayrıntıları içeren bir yazıyı bankalara gönderdi.

TCMB Başkan Yardımcısı Erkan Kilimci geçtiğimiz günlerde, reel sektörün kur riskine karşı yeni bir ürünün uygulamaya gireceğini açıklamış, bunun döviz kuru riski koruması sağlayacak Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz işlemleri olacağını belirtmişti.

Merkez Bankası'nın konu ile ilgili test dökümanı yazısında şu bilgiler verildi:

Genel esaslar     

1. İşlemlerin vadesinde  Türk Lirası ve döviz tutarlarının karşılıklı değişimi yapılmayacak, bunun yerine tutarlar Türk Lirası olarak netleştirilecek, netleştirme işlemi bankalara/bankalardan vade tarihinde kur farkından doğacak farkın ödenmesi/tahsil edilmesi şeklinde yapılacaktır. Kur farkının hesaplanmasında vade tarihinde ilan edilecek TCMB gösterge niteliğindeki döviz alış kuru kullanılacaktır.     

2. İşlemler, geleneksel (çoklu fiyat) ihale yöntemi ile gerçekleştirilecektir.     

Teminat koşulları     

3. Bankalar, vade süresince TCMB nezdinde, ihalede kazandıkları döviz tutarının yüzde 2,5'i oranında teminat bulunduracaklardır.     

4. İşlemlerin ve teminatların değerleri TCMB gösterge niteliğindeki döviz satış kuru kullanılarak günlük olarak belirlenecek, fiyat ve kur hareketleri gibi nedenlerden dolayı ilave teminat istenebilecektir.

İhalelere katılım ve teklif verme     

5. İhalelere Döviz Piyasalarında işlem yapmaya yetkili bankalar katılabilecektir.     

6. İhaleler PVDS aracılığı ile DV012 sayfasında duyurulacaktır.     

7. Bankalar ilan edilen ihalelere tekliflerini 15 dakika içerisinde İhS aracılığıyla ileteceklerdir.   

8. Tekliflerin ABD doları miktarı ve ABD doları/Türk Lirası kurunu (fiyatını) içerecek şekilde "İhale Teklifi (H05)" mesajı ile iletilmesi,     

9. H05 mesajındaki ihale kodu alanına "11- TL Uzlaşmalı Vadeli Döviz İşlemi" yazılacaktır.     

10. Tekliflerde yer alacak fiyatın (kurun) tam ve tamın yüz binde biri ve katları (Örnek: x.xxxxl, x.xxxx9 vb.) şeklinde tanımlanacak ve bunların dışında küsurat kullanılmayacaktır.     

11. Her bir bankanın ihalede verebileceği maksimum teklif tutarı toplam ihale tutarının yüzde 20'si ile sınırlı olacaktır.     

12. İşlem teklifi miktarı en az 1.000.000 ABD doları ve katları olacaktır.     

13. İhalenin kesildiği fiyatta birden fazla teklif olması halinde dağıtım oransal olarak yapılacaktır.     

14. İhale sonucu PVDS aracılığı ile DV012 sayfasında ilan edilecektir.     

15. İhaleye ilişkin sonuçların ilan edilmesinden sonra işlemlere ilişkin bilgiler kazanan bankalara İhS aracılığı ile gönderilecektir." 

Bankacılar, DÜNYA'ya yaptıkları yorumda TCMB'nin bir benzerini 1994'te, en son Meksika'nın şubatta yaptığı uygulamada rezerv harcamadan kurda volatiliteyi azaltmak olduğuna işaret etti.

Bir bankacı, "Merkez Bankası, bankalara piyasadan talebi topla, Londra'ya gitme, bana gel diyor" ifadesini kullanarak bankaların her durumda aracı olduğuna değindi. 

Bir başka bankacı da ağustos sonu itibarı ile 212 milyar dolar gibi oldukça yüklü bir döviz açık pozisyonu bulunan özel sektörün, kur riskini daha likit bir piyasada, daha iyi fiyatlarla yönetmelerinin mümkün olacağına aktardı.