Doğu illerinde büyük bir heyecana neden olan "Cazibe Merkezleri Programı"nın duyurulmasının üzerinden bir yılı aşkın zaman geçti ancak bu sürede desteklenecek projeler ilan edilmediği gibi destek kapsamında da değişikliğe gidildi. Ancak bazı sivil toplum örgütleri programın özünü oluşturan bölgeler arası gelişmişlik farkını ortadan kaldırma ilkesine sahip çıkma adına çalışmalar yürütüyor.

Moda ve Hazır Giyim Federasyonu (MHGF), cazibe merkezi kentlerine yönelik tanıtım toplantıları kapsamında Iğdır ve Van'ın ardından Mardin'de sektör temsilcilerini bir araya getirdi. MHGF yola "Cazibe Merkezleri Programı"nı tanıtmak için çıksa da Federasyon Başkanı Hüseyin Öztürk'e göre cazibe devletin verdiği teşvikten ibaret değil.

Öztürk, "Sadece devlet teşviğine bakılırsa göçebe bir anlayış ortaya çıkar. Nerede teşvik, orada sanayici, hayır önemli olan kentin ve oranın insanının sunduğu fırsatlar. Önemli olan göçü önleyerek kentleri kalıcı olarak kalkındırmak" dedi.

Otomobil fiyatına 200 istihdam

"Biz Türkiye'nin doğusu ile batısını tanıştırmak için yola çıktık" diyen Öztürk, "Bölgedeki zorluklara karşın her koşulda yatırımı düşünüyoruz. Tekstil, Türkiye'yi ihracat kültürüyle tanıştıran sektördür" ifadelerini kullandı.

Hazır giyimde her bin dolar yatırımla bir kişinin istihdam edilebildiğini, bunun diğer sektörlerle kıyaslayınca oldukça düşük bir maliyet olduğunu vurgulayan Öztürk, neredeyse bir otomobil fiyatına 200 kişinini istihdam edilebileceğini söyledi. Öztürk, "Üreten toplumda sosyal barış olur. Partner şehirler, partner firmalar yaratarak üretim kültürünü geliştirmeliyiz" diye konuştu.

"Tedarikçilerimiz Doğu'ya gelsin"

DİKA Genel Sekreteri Yılmaz Altındağ da, geçmiş yıllarda bölgeden göç edenlerin İstanbul'da başta tekstil olmak üzere emek yoğun sektörlerde çalıştıklarını, buraya yatırımların artması halinde yaşanabilecek tersine göç ile İstanbul'daki yetişmiş insan gücünün önemli bir fırsat haline geleceğini söyledi. 

Öte yandan kentteki faaliyetlerine ilişkin bilgi veren LC Waikiki Tedarik Direktörü Şenol Dallı, Midyat'ta 18 atölye ile çalıştıklarını, tedariklerinin yüzde 10'unu Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinden sağladıklarını söyledi. Dallı, "Tedarikçilerimizin doğu illerine gelmesini istiyoruz, 6. bölgede yatırım yapmak isteyenlere destek veriyoruz" şeklinde konuştu.

Cazibe Merkezleri neydi, ne oldu? 

Temelleri 22 Kasım 2016'da atılan teşvik mekanizması henüz çalışmaya başlamış değil. Yatırımcılar Şubat 2017'den bugüne yani tam bir yıldır başvurularının sonuçlarını bekliyor.

Bu süreçte programın koordinasyonu ilk olarak Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan'a, ardından ağustosta Başbakan Yardımcısı Fikri Işık'a verildi. Son olarak 2017 sonunda yayımlanan bir KHK ile programın Ekonomi Bakanlığı tarafından yürütülmesine karar verildi. 

Programın duyurulmasından bu yana geçen sürede sorumlu isimlerle birlikte içerikte de büyük değişiklikler oldu. Yola çıkıldığında, anahtar teslimi fabrikadan, faizsiz yatırım kredisine kadar birçok alanda "süper" teşvikler verilmesi öngörülürken; geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımlanan bir karar ile program "güçlendirilmiş 6. bölge" halini aldı.