İhracat taşımasında rota Asya’ya çevrildi

İhracat taşımasında rota Asya’ya çevrildi

DÜNYA 

Avrupa ülkelerine ihracat taşımalarının giderek azalması üzerine yeni pazarlar arayan nakliyeciler Türki Cumhuriyetler ve Rusya’ya yöneldi.

Türkiye’nin en önemli ihracat ve ithalat pazarı Avrupa’ya taşımalarda kan kaybı hızlandı. Bunun sonucunda nakliyeciler çareyi Asya ülkelerine yönelmekte buldu. Uluslararası Nakliyeciler Derneği’nin (UND) hazırladığı 2019 Ocak-Şubat verilerine göre; ihracat taşımalarında ilk iki ayda yüzde 3 düşüş yaşandı, bazı önemli Avrupa ülkelerinde ise bu oran yüzde 15’lere kadar çıktı. Buna karşın, Türki Cumhuriyetlere ve Rusya Federasyonu’na yapılan ihracat taşımaları önemli oranda arttı. Ortadoğu’da ise Irak’a ve Suriye’ye taşımalar hızlandı. İthalat taşımalarında da benzer durum yaşandı. Avrupa tarafında yüzde 10 düşüş olurken, BDT ve Orta Asya ülkelerinden ithalat taşımaları yüzde 20 arttı.

Yaşanan sıkıntılar nedeniyle 2018’de 4.7 milyar TL'lik navlun gelirini yabancıya kaptıran nakliyecilerin Avrupa taşımalarında kan kaybı hızlandı. Rota Asya ülkelerine çevrildi, Türki Cumhuriyetlere, Rusya’ya Irak’a ve Suriye’ye taşımalar hızlandı.

Ereke: Çin’e taşıma hızlanacak

Konuyla ilgili açıklama yapan UND İcra Kurulu Başkanı Erman Ereke, “Avrupa ülkelerine yapılan ihracat taşımalarında özellikle başta gelen ülkelerde Almanya’da yüzde 5, İtalya’da yüzde 15 ve Fransa’da yüzde 7 düşüş görülüyor. BDT ve Orta Asya ülkelerine yapılan ihracat taşımalarında ise özellikle Özbekistan’a yüzde 29, Türkmenistan’a yüzde 32, Rusya’ya yüzde 21, Kazakistan’a yüzde 40 artış görülüyor. İthalat yönünde ise Avrupa’da yüzde 10 düşüş olmasına rağmen, BDT ve Orta Asya ülkelerinde yüzde 20 artış dikkat çekiyor. Türk araçlarının Avrupa’dan boş dönüşleri yüzde 47 artarken, BDT ve Orta Asya ülkelerinden boş dönüşler yüzde 40 azalmış durumda. BDT ve Orta Asya ülkelerinde ihracat ve ithalat taşımalarının daha istikrarlı görünmesini olumlu sonuçlardan biri olarak değerlendiriyoruz” diye konuştu. Taşıma rakamları üzerinden ticaret akışına bakıldığında hem ihracat hem de ithalatta Avrupa’dan Asya ülkelerine doğru yön değiştirme olduğunu gördüklerini kaydeden Ereke, “Önümüzdeki dönemlerde Rusya ile ilişkilerin daha da iyileştirilmesi, TIR şoförlerine vize serbestleştirilmesinin uygulamaya girmesi, Çin ile imzalanan karayolu taşımacılığı anlaşmasının ve Özbekistan ile yenilenen karayolu taşımacılığı anlaşmasının TBMM’den geçmesiyle birlikte bölgenin öneminin daha fazla artacağını ve taşıma sayılarıyla birlikte dış ticaretimizin de hızlanacağını öngörüyoruz” diye konuştu.

Türki Cumhuriyetlerin payı artıyor

UND’nin son olarak açıkladığı 2019 Şubat ayı karayolu taşıma istatistiklerine göre; Türk araçlarının ihracat taşıma sayıları, geçen yılın şubat ayına göre yüzde 2 düşüşle 96 bin 515 adet oldu. Ocak-Şubat toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 düşüşle 192 bin 16 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi. Yabancı araçların taşıma sayıları şubat ayında yüzde 2 düşüşle 27 bin 183 adet oldu. Ocak-Şubat toplamında ise yabancı araçlar yüzde 3 düşüşle 51 bin 347 adet ihracat taşıması yaptı. Türkiye’nin ihracat taşımasında, Türk ve yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 düşüşle 243 bin 363 adet ihracat taşıması gerçekleştirdi. Irak ve Suriye’ye geçen yılın aynı dönemine göre artış olması nedeniyle bölgesel olarak sadece Ortadoğu ülkelerine ihracat taşımalarının yüzde 1 artış gösterdiği dikkat çekiyor. Diğer tüm bölgelerde ihracat taşımalarında düşüş görülüyor. Avrupa taşımalarında en önemli pazarlar olan Almanya’ya yüzde 5, İtalya’ya yüzde 15, Fransa’ya ise yüzde 7 düşüş dikkat çekiyor. Avrupa ülkelerine toplamda yüzde 1 düşüş yaşandı. BDT ve Orta Asya ülkelerinde ise Rusya Federasyonu’na yüzde 21 olmak üzere Özbekistan, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan’ın içerisinde olduğu Türki Cumhuriyetlerin tümüne taşımacılık sayılarının ciddi oranlarda arttığı görülüyor. Nahcıvan’a ise diğer ülkelerin aksine yüzde 70 oranında ciddi düşüş söz konusu.

2019 Ocak-Şubat toplamında Türkiye’nin ihracat yükünü taşıyan yabancı araçlar arasında en büyük paya sahip Bulgaristan taşıma sayısını yüzde 2 artırırken, Sırbistan plakalı araçlarda ise yüzde 23 artış dikkat çekti.

İthalat taşımalarında büyük düşüş

Türk araçlarının şubat ayında ithalat taşıma sayıları yüzde 4 düşüşle 33 bin 722 adet oldu. Ocak-Şubat toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 11 düşüşle 60 bin 517 adet ithalat taşıması gerçekleştirdi. Yabancı araçların taşıma sayıları şubat ayında yüzde 15 düşüşle 15 bin 747 adet oldu. Ocak-Şubat toplamında ise yabancı araçlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 düşüşle 29 bin 719 adet ithalat taşıması gerçekleştirdi. Türkiye’nin ithalat taşımasında, Türk ve yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14 düşüşle 90 bin 236 adet ithalat taşıması gerçekleştirdi.

UND’nin raporunda transit taşımalar incelendiğinde İran araçlarının yoğunlukta olduğu görülüyor. Öte yandan Almanya’nın Türkiye’yi transit güzergâh olarak kullanmaya başlaması dikkat çekerken, bu ülkelerin ardından komşu ülkeler Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan geliyor. Türk araçları ise geçen yılın aynı dönemine göre transit taşımalarda yüzde 12 artış sağladı, ağırlıklı olarak Irak’a ve Azerbaycan’a taşıma gerçekleştirdi.

Türkiye’nin Avrupa’ya ihracat yükünü yabancı kaptı

İthalat taşımalarındaki büyük düşüşe bağlı olarak, Türk taşımacıların Ocak-Şubat döneminde özellikle Avrupa ülkelerinden boş dönüş sayıları toplamda yüzde 50’e yakın arttı. Batı Avrupa, Doğu Avrupa ve Güney Avrupa ülkelerinde boş dönüş sayılarındaki artış daha fazla oldu. Yabancı araçların Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye boş girişleri sayıları ise yüzde 82 oranında arttı. Özellikle Batı Avrupa’dan boş dönüş sayıları hızlandı. Türk araçların batı Avrupa’dan boş dönüşleri yüzde 391 oranında artarken, yabancı araçların artış oranı ise yüzde 567 oldu. Ocak-Şubat 2019 döneminde sadece Avrupa’dan 18 bin 683 adet yabancı araç yük almak üzere ülkemize boş giriş yaptı. Boş giriş yapan yabancı araçların başında yüzde 102 artış ve 5 bin 722 adetle Bulgaristan, ardından Gürcistan ve Romanya geliyor. Türk taşımacılar aylık 70 bin araçla ile kendi ülkelerine boş dönüş yaparken, yabancı araçlar ise aylık 14 bin adet boş giriş yaptı.

“Sektörün en önemli sorunu ihracat-ithalat dengesizliği”

Ekol Lojistik Türkiye Ülke Müdürü Murat Kavrar, lojistik sektörünün şu andaki en önemli sorununun kur dalgalanmalarına bağlı yaşanan ithalat – ihracat dengesizliği olduğunu belirterek, “ Araçların verimliliği ancak round-trip dediğimiz gidiş ve gelişlerin yüklü olması ile sağlanabilir. İçinde bulunduğumuz dönemdeki ithalat – ihracat dengesizliğinden kaynaklı boş araç çekmenin maliyeti nedeni ile sektör büyük bir kar problemi yaşanıyor. Ekol olarak ülke ve pazar çeşitliliğimiz ile 15 ülkedeki şirketlerimizin yarattığı iş hacmisayesinde taşımalarımızda önemli bir kayıp yaşamadık. Hedefimiz; ciromuzun yüzde 20’nin üzerinde bir kısmını yurt dışındaki Ekol şirketlerinden elde etmek” diye konuştu.

İhracatçı Avrupa’ya alternatif pazar arayışında

Avrupa’daki daralma nedeniyle ihracatçının yeni pazar arayışına girdiğini belirten Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) Başkan Yardımcısı Bülent Aymen, "En önemli ihracat pazarımız olan Avrupa’da 2018 yılından beri küçülme söz konusu. 2019 yılında da küçülme bekleniyor. Avrupadan alımlar yavaşladı. İhracatta en önemli 2. pazarımız olan İngiltere’de düşüş var. Yine en önemli pazarlarımızdan Fransa ve İtalya’da küçülme söz konusu. İhracatımızın yüzde 52’sini Avrupa’ya yaptığımız düşünüldüğünde yeni pazar arayışlarına girmemiz kaçınılmaz. İhracat taşımalarının artmasının nedeni de ihracatçının Asya pazarlarına yönelmiş olması. Özellikle İthalatta en önemli pazarımız olan Çin ile karayolu anlaşması yürürlüğe girdiği zaman taşıma maliyetlerimiz düşecek, dolayısıyla taşımalar hızlanacak” diye konuştu.