Hilal SARI
Başkan Donald Trump liderliğindeki ABD hükümeti pandemiye rağmen uluslararası ticarete yeni engeller getireceğine işaret eden adımlar atmaya devam ediyor. Yeni cephe dijital hizmet vergileri. ABD önceki gün aralarında Türkiye’nin de bulunduğu ülkelerin uyguladığı ‘dijital hizmet vergisi’ hakkında inceleme başlattı.
COVID-19 sanayi ve hizmet sektörlerinin gelirlerini sert vururken, Amazon ve Facebook gibi şirketler krizin kazananlarından olmaya devam ediyor. Avrupa Birliği ve Fransa öncülüğünde görüşülmeye başlayan dijital vergiler 160 milyar dolar geliri olan Google gibi devlerin çoğunun ABD merkezli olması nedeniyle ABD’den dirençle karşılandı ve bu nedenle uluslararası bir dijital vergi konusunda henüz bir gelişme olmadı. Türkiye’nin de aralarında olduğu İtalya, Birleşik Krallık ve Hindistan gibi ülkeler kendi ulusal yasalarını çıkarmaya başladı. ABD’nin inceleme başlattığı bu durumun dijital hizmet vergisi kaynaklı yeni ticaret gerilimlerine neden olabileceği öngörülüyor.
‘ABD şirketlerini savunacak’
ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, 2 Haziran akşamı yaptığı açıklamada ‘Dijital hizmet vergisi uygulayan veya uygulamayı planlayan tüm ülkeleri Google, Amazon, Facebook, Apple ve diğer ABD’li büyük teknoloji şirketlerine karşı ayrımcılık yapıp yapmadıkları konusunda inceleyeceğini’ söyledi. Lighthizer yaptığı açıklamada "Başkan (Donald) Trump ticaret yaptığımız ülkelerin bizim şirketlerimizi adil olmayan bir şekilde hedef alan vergiler uyguladığını düşünüyor" dedi ve ABD’nin şirketlerini ve çalışanlarını ayrımcılığa karşı savunmak için gerekli tüm adımları atmaya hazır olduğunu belirtti.
Ülkeler 15 Temmuz’a kadar yanıt verecek
ABD resmi gazetesinde yayımlanan belgeye göre Avusturya, Brezilya, Çekya, Avrupa Birliği, Hindistan, Endonezya, İtalya, İspanya, Türkiye ve İngiltere'yi kapsayan inceleme çerçevesinde bu ülkelerin yetkili makamları ile konsültasyon talep edildi. İnceleme başlatan ülkelerin değerlendirmelerini 15 Temmuz’a kadar ABD yetkililerine teslim etmesi isteniyor. İnceleme ABD'nin bu ülkeler aleyhine ek gümrük vergisi başlatmasıyla sonuçlanabilir ve ülkeler arasında süregelen uluslararası ticaret gerilimlerini artırabilir.
Fransa, ABD tehdidi sonrası 2020 sonuna ertelemişti
Geçen yıl Fransa’nın dijital hizmet için yüzde 3 vergi uygulayacağını açıklaması sonrası ABD aralarında peynir ve şampanya gibi ürünlerin olduğu 2,4 milyar dolar değerinde ürüne gümrük vergisi getirmekle tehdit etmiş, Fransa da vergilerin toplanmasını 2020 sonuna kadar ertelemişti. Bu vergiler Google ve Facebook gibi şirketlerin yerelde sağladığı hizmetlerden vergi geliri elde etmek için uygulanıyor.
Birleşik Krallık’ın 1 Nisan’da yürürlüğe giren dijital hizmet vergisi de ocak ayında ilk açıklandığında ABD’den ek vergi misillemesi tehdidiyle karşılaşmıştı. ABD Ticaret Bakanı Steve Mnuchin yasa iptal olmadığı takdirde Birleşik Krallık’taki otomobil üreticilerini hedef alan yeni gümrük vergileri getireceklerini söylemişti.
Endonezya’da %10 KDV yolda
İnternet ekonomisinin devlerinden birine ev sahipliği yapan Endonezya, 15 Mayıs’ta yaptığı açıklama ile Netflix ve Spotify gibi streaming hizmetler veren şirketlerin hizmetlerine Temmuz’dan itibaren %10 KDV uygulamaya başlayacağını duyurdu. Google, Temasek Holdings ve Bain & Company tarafından yapılan bir araştırmaya göre Endonezya’nın internet ekonomisi 2025 itibariyle 130 milyar dolara ulaşacak.
OECD’de uluslararası yasa görüşülüyor
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesi 140’a yakın ülke daha önce benzeri bulunmayan ve büyük teknoloji şirketlerinin yükselişini hesaplara daha iyi katmayı amaçlayan uluslararası bir vergi yasası üzerinde müzakerelerine devam ediyor. Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Maire, yıl sonuna kadar uluslararası bir yasada uzlaşılmadığı takdirde ulusal yasalar kapsamında vergilendirmeye başlayacağını duyurdu. Maire COVID-19 krizinde teknoloji şirketlerinin çoğu şirketten daha iyi durumda olduğuna dikkat çekerek “Dijital bir vergi hiç bu kadar meşru ve gerekli olmamıştı” dedi.
Hem stopaj hem DHV alan tek ülke Türkiye
DÜNYA gazetesi köşe yazarı Ussal Şahbaz, teknoloji şirketlerinden hem dijital hizmet vergisi hem de stopaj alan tek ülkenin Türkiye olduğuna dikkat çekiyor ve bunun makul bir yaklaşım olmadığı değerlendirmesini yapıyor. “Türkiye’nin uygulamaya koyduğu düzenlemelerde stopaj da var. Facebook’un ödeyeceği gelir vergisini peşin olarak reklamverenden alıyorsunuz” diyen Ussal Şahbaz, Facebook ve Google platformlarındaki hedefli reklamların birçok ülkede genel dijital hizmet vergilerinden daha yüksek oranlarda vergilendirildiğini de hatırlatarak “Bizde tüm oranların aynı olması haksızlık” diyor.
İncelemenin amacı yaygınlaşmasını önlemek
ABD’nin başlattığı inceleme ile dijital hizmet vergilerinin yaygınlaşmasını önlemeyi amaçladığını belirten Şahbaz, görüşlerini şöyle aktardı. “ABD’nin başlattığı inceleme, dijital hizmet vergisi uygulayan ülkelere gözdağı vererek bu verginin yayılmasını önlemek istiyor. Çünkü vergiyi ödeyecek Facebook ve Google Amerikan şirketleri. Ancak dünyada birçok ülkenin korona kriziyle ortaya çıkan vergi geliri ihtiyacı düşünülünce, ABD’nin bu amacına ulaşma ihtimalini düşük görüyorum"
Yorumlar
+ Yorum Ekle