200 milyon $ ithalatçının cebinde kaldı!

200 milyon dolarlık vergi tutarı tekstilcinin cebinden çıkmad.

Tekstilde ithalata karşı ek vergi yürürlüğe girmeden önce pamuk ipliği, dokuma kumaş ve konfeksiyonda yurtdışından gelen mallar yüzde 26 ile 37 arasında arttı. Artış baz alındığında 200 milyon dolarlık teminat şeklinde vergi ithalatçının cebinde kaldı. Dokuma kumaştaki yüzde 37 olan 6.5 aylık artış oranı, soruşturmanın başlamasına neden olan 9 aylık oranla aynı çıktı

Tekstil ve konfeksiyonda AB dışı ithalatta Uzakdoğu’yu hedefleyen korunma önlemleri soruşturması kapsamında teminat şeklinde ek vergi uygulaması 21 Temmuz’da yürürlüğe girerken, uygulamanın yürürlüğe gireceği açıklandığı ocak ayından bu yana ithalatçının stok yapıp yapmadığı sorusunun yanıtı şekillenmeye başladı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanvekili Ahmet Akbalık, korunma önlemi kapsamındaki 34 kalem maldan pamuk ipliği, dokuma kumaş ve konfeksiyon kapsamına girenlerin 15 Temmuz itibarıyla toplulaştırılmış ithalat verilerini HT Ekonomi ile paylaştı.

Akbalık’ın kesinleşmemiş verilerine göre miktar bazında yüzde 28.57’lik düşüş olsa da pamuk ipliği ithalatı dolar bazında yüzde 26.14 arttı. Dokuma kumaş ve konfeksiyon ithalatı hem dolar hem de miktar bazında yüzde 37’yi aşan oranda yükseldi. Dolar bazında bakıldığında söz konusu üç ana grupta 2010 OcakTemmuz döneminde yaklaşık 2.4 milyar dolarlık ithalat yapılırken, bu yıl 15 Temmuz itibarıyla yaklaşık 3.1 milyar dolar ithalat yapıldı.

Yani geçtiğimiz yıldan bu yana 785 milyon dolarlık bir ithalat artışı oldu. Teminat şeklinde getirilen ek vergi uygulamasında gümrük vergi oranlarının yüzde 11 ile 30 aralığında uygulanacağı daha önce açıklanmıştı. Ancak söz konusu mal gruplarında 2030 aralığında uygulanacağı dikkate alınırsa, ortalama yüzde 25’ten yapılan hesaplamaya göre 2011 Ocak-Temmuz döneminde yaptıkları ithalatla tekstilci ve hazırgiyimciler tam olarak 196 milyon 373 bin 965 liralık ek vergiden kurtulmuş oldu.

6.5 AYDA AYNI ARTIŞ ORANI
2011 Ocak-Temmuz döneminde dokuma kumaşın ithalatının yüzde 37.84 yükselmesi akla aynı mal grubunun korunma önlemi soruşturmasının gizli olmayan özetindeki artış oranını getirdi. Dokuma kumaşın soruşturma kapsamına girmesi 2009 Ocak-Eylül ile 2010’un aynı dönemi arasındaki ithalat farkından kaynaklandı. Söz konusu dönemde dokuma kumaşın ithalatındaki artış da yüzde 37 oranında gerçekleşti. Rakamlar, ek vergi gündeme geldiğinden bu yana ‘ithalat talebini öne çekecek’ tartışmalarını hatırlattı. 2009 ile 2010 arasındaki 9 aylık ithalat artışı, 2011’de 6.5 ayda gerçekleşmiş oldu.

"CİDDİ MİKTARDA STOK YAPTILAR
Rakamları ciddi bir artış olarak yorumlayan TİM Başkanvekili Akbalık, “Önlemlerin getirileceğinin konuşulmaya başlamasıyla hem üreticiler, hem de kumaş ticareti yapanlar ciddi manada mal ithalatı yaparak stoka girdiler. O dönemde yüksek pamuk fiyatları ile yapmış oldukları bağlantılar, daha sonra pamuk fiyatlarının düşmesiyle birlikte yüksek maliyetli kumaş stokuna girmelerine neden oldu” diye konuştu.

İHRACATTA ARTIŞ YOK
Konfeksiyon ihracatında ciddi bir artış gerçekleşmediğine dikkat çeken Akbalık, “Özellikle kumaşa bakıldığında gelen kumaşların birçoğu stokta bekliyor. Ağırlıklı ithalatı yerli kumaş üreticileri yapıyor. Mevcut durumu kullanarak zam yaptılar. Şimdi pamuk fiyatları düştü ama fiyatlarından taviz vermiyorlar” dedi.

DÜŞERSE İADE VEYA MAHSUP
Teminat şeklinde ek vergi uygulamasıyla tekstil ve konfeksiyonda 3 milyar dolarlık ithalatı kapsıyor. Ek verginin yürürlüğe girmesiyle birlikte soruşturma süreci de halen devam ediyor. Soruşturmanın kesin sonucunda korunma önlemi gündemden düşerse teminat olarak yatırılan ek vergi tutarlarının iadesi ya da devletle mahsuplaşılması yoluna gidilecek. Soruşturmada tarafların dinlenmesi tamamlanmıştı.

İKİ ŞAPKA İLE KONUŞMAK OLMAZ
Ek vergi ve kur konusu tartışılırken aynı kişilerin bazen ihracatçı, bazen de ithalatçı şapkası takarak açıklama yaptığını belirten Akbalık, “Bu tezat durum ülke sanayiisine ve sektöre ciddi zarar veriyor. Benzer durum son olarak dövizin değerlenmesiyle ortaya çıktı. Anormal bir sıçramaya varmayan döviz artışları ihracatçıların lehineyken kimilerinin artıştan rahatsız olması çelişkidir” diye konuştu.