Enerjide hararetli tarife!

Hemen her eve giren klimalar, elektrikte günlük tüketim miktarlarının en çok olduğu ‘puant’ saatlerin 17.00-22.00 aralığından öğlene kaymasına yol açtı...

Türkiye’de hızla her eve giren klimalar, sıcakların da artmasıyla birlikte elektrikte günlük tüketim miktarlarının ve puant (en çok tüketimin olduğu) saatlerin değişmesine yol açtı. Daha önce televizyon ve lambaların etkisiyle 17.00’den sonra elektrikte görülen tüketim zirvesi, klimalarla birlikte öğlen saatlerine kaydı.

ÜÇ ZAMANLI ÖLÇÜM
Türkiye’de, abonelerin günlük elektrik tüketimi, ‘gündüz’, ‘gece’ ve ‘puant’ olmak üzere üç zamanlı olarak ölçülüyor ve faturalandırılıyor. Tüketimin en yoğun olduğu (puant olarak nitelendirilen) saatlerde (saat 17.00-22.00 arası) elektrik tarifesi, geceye göre 2 kat daha pahalı. Üç zamanlı sayacı (akıllı sayaç) bulunan bir abone, gece saat 22.00’den sonra ütü yaptı, çamaşır ve bulaşıklarını makinede yıkadı. Elektrik abonelerinin, aylık faturası neredeyse 3’te 1 oranında düşüyor.

SPOT PİYASA GÖSTERDİ
EPDK, konuyla ilgili çalışmasında elektrikte arz-talep ve tüketime ilişkin tabloyu ortaya koymak için ‘borsa’ olarak da anılan Dengeleme Uzlaştırma Yönetmeliği (DUY) kapsamındaki piyasayı inceledi. Türkiye Elektrik İletim AŞ’nin (TEİAŞ) yük ve tüketim eğrisine ilişkin verilerini masaya yatırdı. Bu veriler, (özellikle yaz aylarında) gündüz saatlerinde (saat 13.00’ten sonra) yoğun tüketime bağlı olarak birim elektrik fiyatlarının arttığını, akşama doğru düşen tüketimle birlikte birim fiyatların da gerilediğini gösterdi.

PUANTTA DEĞİŞİKLİK SİNYALİ
EPDK kaynakları, çalışmanın gerek mevsimsel, gerekse de günlük bazda uygulanan tarifede zorunlu sayılabilecek bazı değişikliklere işaret ettiğini belirtti. EPDK kaynaklarından alınan bilgiye göre gündeme getirilen öneriler şöyle:

* Halen, puant olarak uygulamada bulunan 17.00-22.00 arasında elektrik birim fiyatları belli oranda düşürülmeli,
* Gündüz saatlerinde elektrik fiyatları artırılmalı,
* Gece tarifesinde de bir miktar artış olmalı.

"YAZ VE KIŞ PUANTLARI DEĞİŞMELİ"
Eski TEDAŞ Genel Müdürü Osman Nuri Doğan, puant ile ilgili şunları söyledi: "1978-1983 arasında elektrik arz sorunu yaşanıyordu. Günlük, 4 saat kesintiler oluyordu. Bulduğumuz çarelerden biri de üç zamanlı tarife modeliydi. Puanttaki talebi, görece tüketimin az olduğu saatlere kaydırmayı düşündük. Tarife sistemi, yeniden ele alınmalı, yaz ve kış puantları yeniden dizayn edilmeli."

KLİMA TÜKETİMİ ARTIRIYOR
Türkiye’de daha önce günlük tüketim ölçümlerinde ağırlıklı olarak televizyon ve akşam belli bir saatten sonra yanan lambaların payı bulunuyordu. Bireylerin refah düzeyinin artmasına bağlı olarak elektrik tüketim miktarı ve tüketim saatleri de köklü biçimde değişliğe uğradı. Giderek her eve giren klimaların etkisiyle tüketimin yoğun olduğu puant saatler, gündüze kaydı. Yaz aylarında klima ve soğutucuların etkisiyle saat 13.00’ten itibaren tüketim hızla artıyor ve zirveye ulaşıyor.

İŞTE KONUTLAR İÇİN TARİFELER
Gündüz (06.00-17.00): Abone, halen bu saatler arasında tükettiği elektriğin her kilovat saati için yaklaşık 21 kuruş ödüyor,

Puant (17.00-22.00): Abone, bu saatler arasında tükettiği her birim elektrik için 32 kuruş ödüyor,

Gece (22.00-06.00): Abone, bu saatler arasında yapacağı tüketim için kilovat saat başına 12 kuruş ödüyor.