Türk şirketlerine mali röntgen

14 Şubat 2012 10:34 tsi
Türkiye’de net satış hasılatının yüzde 99.5’ini gerçekleştiren 887 bin firmanın mali bilgileri Türk şirketlerinin özkaynakları toplamının 1 trilyon lira, borçlarının ise 1.2 trilyon lira olduğunu ortaya koydu.

Türk şirketlerine mali röntgen

HABERTÜRK

Türkiye’de net satış hasılatının yüzde 99.5’ini gerçekleştiren 887 bin firmanın mali bilgileri Türk şirketlerinin özkaynakları toplamının 1 trilyon lira, borçlarının ise 1.2 trilyon lira olduğunu ortaya koydu. Krediye erişimleri sınırlı.

Bugün Girişimci Bilgi Sistemi’yle Türk şirketlerinin röntgenini çeken Sanayi Bakanlığı’nın verilerinden özkaynak, borç ve finansman maliyetlerini açıklıyoruz. 2010 yılına ait bu verilerin birinci sınıf tacir statüsünde bilanço usulü defter tutan 887 bin 664 gelir ve kurumlar vergisi mükellefi şirkete ait olduğunu hatırlatalım. Okuyucularımızdan gelen başlıca iki soruya da bu noktada cevap verelim: Toplam 3 milyon 828 bin mükellef var. Ancak röntgeni çekilen firmalar Türkiye toplam net satış hasılatının yüzde 99.5’ini gerçekleştiriyor. Aktiflerine göre 25 milyon lira ve üstü olanlar büyük ölçekli, 25-5 arası olanlar orta ölçekli, 5-1 arası olanlar küçük ölçekli ve 1’in altındakiler küçük ölçekli kabul ediliyor. Şirketlerin mali durumlarına gelirsek:

* Dün şirketlerin toplam aktiflerinin 2 trilyon 222 milyar lira olduğu yazmıştık. Firma dışından gelen finansman anlamına gelen yabancı kaynakların toplamı ise 1 trilyon 259 milyar lira tutuyor. Bu da bize özkaynakların yaklaşık 1 trilyon lira tuttuğu sonucunu veriyor. Hatta tam olarak 962 milyar lira özkaynakları var. Bunun 685 milyarı büyüklere ait. Şirketlerin yüzde 82’sini oluşturan mikro ölçeklilerin özkaynakları sadece 7.3 milyar lira. Orta ölçeklilerin 112 milyar, küçüklerin ise 90 milyar lira özkaynağı var.

* 2010 yılında şirketler 348 milyar lira banka kredisi kullandı. Bunun yüzde 74’ünü büyükler aldı. Geriye kalanların oranı yüzde 3 ila 15 arasında değişiyor. Yani büyükler dışındaki şirketler için krediye erişim çok sınırlı. Şirket başına ortalama bir hesaplamayla mikro firmalar bankalardan yaklaşık 14 bin lira kredi aldı. Büyük şirketler ise firma başına yaklaşık 25 milyon lira kredi kullandı. Küçükler 222 bin lira kredi kullanırken, orta ölçekliler 162 bin liralık banka kredisine erişti. Birbirlerine 910 milyar borçlandılar Kredilerden aslan payını büyükler alsa da tüm şirketler finansmanını birbirlerine borçlanarak gerçekleştiriyor. Büyüklerin yabancı kaynaklarından banka kredileri çıkarıldığında 520 milyarlık bir meblağ kalıyor. Ortalarda 150 milyar, küçüklerde ise 140 milyar liralık bir tutar söz konusu. Mikrolar krediden tamamen uzak duruyor. 104 milyar lira yabancı kaynak kullanan mikro şirketler, 94 milyarı başka kaynaklardan aldı. Türk şirketleri toplamda 910 milyar lira kredi dışı finansman kullandı. Küçük ve ortaların kaldıracı yüzde 65 Şirketlerin dışarıdan aldıkları finansman olan yabancı kaynakların toplam varlıklara oranı anlamına gelen kaldıraç oranlarına bakıldığında küçük ve orta ölçekli firmaların dış finansmana daha bağımlı olduğu görülüyor. İki grup da yüzde 65 kaldıraç oranıyla faaliyetlerini sürdüyor. Yüzde 53 ile en düşük kaldıraç oranına büyük ölçekli şirketler sahip. Mikro ölçekli şirketlerin kaldıraç oranı yüzde 59’ken, Türk şirketlerinin ortalama kaldıraç oranının yüzde 57 olduğu görülüyor.

"KRİZDE KOBİ KIRILGANLIĞI ARTIYOR"
Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, Girişimci Bilgi Sistemi’nin pilot proje sonuçlarını bizim için yorumladı. KOBİ’lerin büyüklere oranla daha yüksek kaldıraç oranlarıyla çalıştığının görüldüğüne dikkat çeken Ergün, “Bu durum oluşabilecek finansal krizlerde KOBİ’leri daha riskli hale getiriyor. KOBİ’lerin banka kredilerine daha zor ulaştığı da dikkate alındığında, KOBİ’lerin krizler karşısındaki kırılganları artırıyor” diye konuştu. Ergün, KOSGEB’in KOBİ’lere verdiği halka arz desteklerinin önemine dikkat çekti.

"KURUMSAL OLMANIN ÖNEMİ BELLİ"
En düşük finansman maliyetinin büyük ölçekli firmalar için söz konusu olduğunun tablodan görüldüğünü belirten Ergün, şunları söyledi: “Bu bile tek başına ölçek ekonomilerinin ve kurumsallaşmanın ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Buradan hareketle, kamu olarak oluşturacağımız politika ve stratejilerde firmaların ölçek yapılarına odaklanmamız gerektiği görülüyor.”

KÜÇÜK ÇİFT HANE BÜYÜK TEK HANE FAİZLE BORÇLARINIYOR
Yukarıdaki tablonun son satırı çok çarpıcı bir veriyi gün ışığına çıkarıyor. Öyle ki büyük firmaların finansman giderlerinin banka kredilerine oranı yüzde 9.51 iken KOBİ’lerin finansman maliyeti yüzde 10’u geçiyor.

 

Bu haber 1,199 defa okundu.