Sıra işsizlik fonundaki paralara geldi

2 Mayıs 2008 18:12 tsi
Biz belli amaçla oluşturulan fonlarda para birikince, hemen bu paraları nasıl “ham hup” yaparız arayışı başlar.

Sıra işsizlik fonundaki paralara geldi
Güngör Uras
guras@milliyet.com.tr

İşsizlik Fonu’ndaki işçi paraları harcanacak

Biz belli amaçla oluşturulan fonlarda para birikince, hemen bu paraları nasıl “ham hup” yaparız arayışı başlar.
Daha önce Konut Edindirme Fonu, Tasarruf Fonu gibi fonlardaki paralar nasıl “ham hup” yapıldıysa, şimdi de sıra işçilerin işsizlik fonundaki paralara geldi.
İşsiz kalan işçilere, belli bir süre ödeme yapmak için oluşturulan İşsizlik Fonu’nda biriken para uzun süredir iştah kabartıyordu. Bu paraya nasıl el konulacağının hesabı yapılıyordu. Hükümet nihayet formülü buldu. Tasarı hazırlandı. Fondaki paraların “deve” edilmesinin kapısı açılıyor.
İşsizlik sigortası sisteminin kurulmasını, bunun için bir İşsizlik Sigortası Fonu’nun oluşturulmasını öngören ve bu arada, emeklilik yaşını 58-60 olarak belirleyen tasarı, Ecevit hükümeti tarafından TBMM’ye sunuldu. 25 Ağustos 1999’da TBMM’de kabul edilerek yasalaştı.
İşsizlik sigortasının amacı, işsizlik sigortasına ilişkin kuralları ve uygulama esaslarını düzenlemek ve sigortalılara işsiz kalmaları halinde, bu kanunda öngörülen ödeme ve hizmetlerin yerine getirilmesini sağlamaktır.
İşsizlik sigortası ödemelerini karşılamak için oluşturulan fona her ay işçi ücretlerinden kesinti yapılır. İşveren ve devlet katkı payı öder. Her ay işçilerin brüt ücretlerinin (toplam) yüzde 7’si kadar fona kesinti ve katkı payı akar. Brüt ücretinin yüzde 2‘sini sigortalı, yüzde 3‘ü oranındaki katkı payını işveren ve yüzde 2 oranındaki katkı payını devlet verir.

Para işçilerin parası
Kanuna göre, kendi kusurları olmadan işsiz kalacak olan işçilere (daha önce bir işte çalışmış ve SSK’ya belli bir gün sayısı prim ödemiş olmak şartıyla) en az 180 gün en fazla 300 gün işsizlik parası ödenir.
-  İşçiden kesilen primler, işverenin ve devletin katkı paylarıyla 2000 yılından bu yana fona 10.7 milyar YTL para girdi.
- Türkiye’de işsiz sayısının çok olmasına, işini kaybedenin çok olmasına rağmen, işsizlik ödemesinden yararlanma şartlarının sıkılığı nedeniyle, fondan büyük ölçüde para çıkmamış olması. 2000 yılından bu yana çıkan para sadece 1.6 milyar YTL oldu.
-  Giren ve çıkan para arasındaki fark, faizle değerlendirildi. Bu sayede 19.7 milyar YTL faiz geliri elde edildi. Bu da fona eklendi.
-  Sonuç olarak 2008 yılı Mart ayı sonunda fonun net varlığı 32.7 milyar YTL’ye yükseldi.
Fonun bu zenginliği uzun süredir çok çevrenin iştahını kabartır oldu. Önce işverenler fona göz dikti. “Burada paralar boş yere duruyor. Bunlar teşvikli kredi olarak işadamlarına dağıtılsın. İşadamları yatırım yapınca iş imkânları artar. Bundan işçi de yararlanır” deniliyordu. Ardından devlet fondaki paraları kullanma arayışlarına girdi.

Amacının dışında kullanılamaz
Burada bir noktaya açıklık getirmekte yarar vardır. 32.7 milyar YTL para, kasada “boş boş” durmuyor. Faiz getirmesi için bu parayla Hazine bonosu satın alınmış. Açık anlatımıyla, fondaki parayı dolaylı olarak devlet almış. Kullanmış. Karşılığında fona faiz ödüyor.
“İstihdam Paketi” adı altındaki kanun tasarısıyla ise fondaki paraların kullanılmasının yolu açılmak isteniyor. (1) “ İstihdam Teşviki” adı altında fondan birçok alana para dağıtılmasına imkân yaratılıyor. (2) Güneydoğu Anadolu Kalkınma Projesi kapsamında devletin yapacağı harcamalar için fondaki paraların harcanacağı belirtiyor.
Bu yaklaşım işçi için kurulan işsizlik fonundaki paraların paylaşılma ve harcanma yaklaşımıdır. Olan biten karşısında işçinin yapacağı hiçbir şey yoktur.

Bu haber 1,967 defa okundu.