Büyük kapışma
9 Aralık 2012 11:51 tsi
Hazar gazını, Türkiye üzerinden Avrupaya ulaştıracak boru hattı, yıllar süren bir sürecin ardından Trans Anadolu (TANAP) olarak netleşti. TANAPın Avrupaya uzanacak kolu 2013te seçilecek. Son iki aday olan Nabucco ile TAP arasında büyük rekabet yaşanıy
Büyük kapışma
HÜRRİYET
Hazar gazını, Türkiye üzerinden Avrupaya ulaştıracak boru hattı, yıllar süren bir sürecin ardından Trans Anadolu (TANAP) olarak netleşti. TANAPın Avrupaya uzanacak kolu 2013te seçilecek. Son iki aday olan Nabucco ile TAP arasında büyük rekabet yaşanıyor.
AZERBAYCAN ve Hazar doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupaya ulaştıracak yeni bir boru hattı oluşumu 20 yılı aşkın süren tartışmalara rağmen bir türlü hayat bulamadı. Ancak Azerbaycan ve Türkiye sürpriz bir hamle yaparak, Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Projesini (TANAP) ortaya çıkardı. 2018de hayata geçmesi planlanan TANAP, Azerbaycanın Şahdeniz 2 sahasında üretilecek gazı Türkiyeye, Türkiye üzerinden de Avrupaya ulaştırmayı hedefliyor. Ancak gazın Avrupaya nasıl ulaşacağı henüz belirlenmedi. Bu konuda Şahdeniz 2 ortakları, 2013te nihai kararını verecek.
YARIŞIN SONU
Adını Batı Nabuccoya çeviren (Nabucco West) ve orijinal halinden daha kısa hale gelen Nabucco Projesi ile Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP), TANAPın Avrupa uzantısı olma yarışında son ikiye kaldı. İki projenin yöneticileri projelerinin neden daha üstün olduğunu kanıtlamaya çalışırken, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladılar.
Şahdeniz gazı ucuz olmayacak
TUNGLAND, Avrupanın ana gaz tedarikçisi Rusyanın rakip projelere nasıl bir bakışı olduğu sorusuna, Ruslar tedirgin olmamalı çünkü Şahdeniz 2 gazı ucuz olmayacak. Boru hatlarına yapılması gereken dev yatırımlar var. Bu yatırımların ödemesini satılan gazın fiyatı karşılayacak dedi.
Nabucco: TANAP limitli bir hat
Nabucco Gas Pipeline International GmbH Genel Müdürü Reinhard Mitschek:
- Nabucco West, Avrupanın tümüne gaz taşınmasını öngörüyor: Doğu Avrupa, Batı Balkan ülkeleri, Batı Avrupa ülkeleri, Avrupanın merkezindeki Baumgarten doğalgaz istasyonundan buralara doğalgaz sevk edilebilecek.
- Nabucco Westin sağlam bir çerçevesi, onaylanmış hükümetlerarası anlaşmaları, Nabucco International ve beş ev sahibi ülke arasında imzalanan proje destekleme anlaşması var.
- TANAP ile Türkiye-Bulgaristan sınırındaki bağlantı hattı için müzakerelere başladık.
- Şahdeniz Konsorsiyumu daha önce Nabuccoyu Güney Doğu Avrupa Boru Hattı (SEEP) projesine tercih etmişti. Eylül ayında veri odamızı (data room) Şahdeniz Konsorsiyumuna açtık.
- Bugün biz İstanbuldayken, Baküde Şahdeniz Konsorsiyumu ve Nabucco Westin ortakları arasında müzakereler yapılıyor. Müzakerelerde Nabucconun tüm ortakları temsil ediliyor.
- TANAP, Türkiye sınırlarıyla limitli bir boru hattı. BOTAŞ, Nabucco ile Avrupa pazarlarına ulaşacak. Orta Avrupadaki doğalgaz merkezine (HUB) bağlanmış olacak.
- Bizim hissedarlarımız kendi ülkelerindeki şampiyon şirketler. Türkiyeden BOTAŞ, Bulgaristandan Bulgarian Energy Holding, Macaristandan MOL, Romanyadan Transgaz gibi.
TAP: En kısa yoldan ulaşırız
TAP Proje Direktörü Kjetil Tungland
- İtalya hükümeti TAPı destekliyor ve İtalya Avrupa kıtasındaki en büyük ikinci doğalgaz pazarı. Bu nedenle gazı İtalyaya götürmek Avrupaya ulaştırmak anlamına geliyor.
- İtalya bugün Almanyadan gaz alıyor. Bugün bu sistemde yer alan şirketler, bu akışı tersine çevirmeyi öneriyor. Yani doğalgaz İtalyadan Almanyaya da akabilir. Yani gazı İtalyaya götürürseniz, Almanyaya da götürebiliyorsunuz. Bu da TAPın sadece İtalya değil, Avrupanın kalbine en kısa bağlantıdan ulaşabileceğini gösteriyor.
- Nabucco gazı Avusturyaya götürmeyi garantiliyor ama oradan Almanyaya götürülmesi için daha çok kapasite gerekecek. Nabucco Avusturyayı, biz İtalyayı hedefliyor olsak da, iki projenin de Avrupanın kalbindeki pazarlara ulaşabileceğini düşünüyorum ve TAP bunu daha kısa mesafe ve yatırımla yapabilecek.
- Nabucco hala Türkiye için iyi bir fırsat. Türkiye için TAPın parçası olmak da iyi bir fırsat. Çünkü, Nabucco veya TAPtan akacak bütün gaz Türkiye üzerinden geçecek. İki proje de kapasitesini artırabilecek. TAP olarak biz Güneydoğu Avrupa ülkeleri ve Balkan ülkelerine ulaşabiliyoruz. BOTAŞ istediği yerden doğalgaz alıp, Balkanlarda satabilir.
- Pazarlara en kısa yoldan biz ulaşıyoruz. Finansal olarak sağlam proje sahiplerimiz var, teknik olarak altyapımız var, şimdi de hükümetlerden desteğimiz var. Finale kaldık.
Klasik boru hatları hala gerekli mi
ABDda yaşanan kaya gazı devrimi, henüz etkisini dünya piyasalarında tam olarak hissettirmese de, LNG seçeneği ile birlikte klasik boru hatlarına olan ilginin önümüzdeki dönemde azalması muhtemel gözüküyor. Bu konuda Nabucco ile AP ise şunları düşünüyor...
Mitshcek: Avrupaya LNG sevkiyatının, İtalya gibi uzun kıyısı olan ülkelerde gerçekleşeceğini düşünüyorum. Boru hattı gazı ise Romanya, Avusturya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan gibi denize kıyısı olmayan ülkeler için orta ve uzun vadeli bir çözüm olacak. Azerbaycan ve Hazar gazı daha çok Güneydoğu ve
Orta Avrupaya gidecek
çünkü İtalyada LNG rekabetiyle karşı karşıya olacak. Bu da Nabucco West için bir fazla artı daha yaratıyor.
Tungland: Avrupa gaz tüketiminin ekonomik krizde azalmış olması, uzun vadede enerjiye ihtiyacı olmadığı anlamına gelmiyor. Avrupanın gaz ihtiyacının büyük bölümü ithal gazdan karşılanacak. Burada önemli olan birçok kaynaktan doğalgazın geldiği bir portföy olması. Avrupa tüm ihtiyacını LNG ile karşılayamaz, bu yüzden istikrarlı boru hattı teslimatlarına da ihtiyaçları var. LNG gemiyle geliyor ve gemilerin nereye gideceğini fiyatlar belirliyor. Japonyada fiyatlar daha yüksekse, bir anda rotasını oraya kırabilir. Boru hattı kalıcı olduğu için arz güvenliği açısından daha önemli.
Bu haber 1,109 defa okundu.
Yorumlar
+ Yorum Ekle