Asgari ücret ne kadar artacak?

Türkiye’de yüzde 47- 50 civarında çalışanın asgari ücret aldığını belirten Sosyal Güvenlik Uzmanı Resul Kurt, Aralık ayı boyunca devam edecek olan “asgari ücret pazarlığı”ndan çıkabilecek sonuçları RS FM’de değerlendirdi.

Asgari ücrette pazarlık masası kuruldu. Henüz ortada bir zam oranı telafuz edilmese de hükümetin orta vadeli programında önerdiği zam oranı ‘yüzde 3+3’. Yani buna göre halen 740 lira olan net asgari ücret, bu zamla "22 lira" aratcak ve 762 liraya yükselecek. İşçi konfederasyonları ise asgari ücretin en düşük memur maaşına yükseltilmesini istiyor. Komisyon, Aralık ayı boyunca görüşmelerine devam edecek.

Resul Kurt: Ocak ayı için yüzde 3, Temmuz ayı için de yüzde 3 gibi bir oran ortaya koyduğumuz zaman çalışanlar açısından 20 liralık 22 liralık bir artış anlamına geliyor. Tabi bu yeterli midir? Günlük 1 liralık bile bir artış olmadığını düşündüğümüzde çok yeterli olduğunu hakikaten söylemek vicdansızlık olur. Asgari ücretin bir de şöyle bir sorunu var. İstihdamla ilgili, emek arzının yani çalışan, çalışmayı düşünen insanların fazla olduğu, iş bulabilme imkânlarının düşük olduğu yerlerde ücretlerde buna bağlı olarak emek arzı fazla olduğu için daha düşük belirleniyor. Özellikle doğu illerimizde inanın bu asgari ücretin bile altında çalışan o kadar çok insan var ki. Ama batıya doğru geldikçe, istihdam piyasaları arttıkça, iş olanakları arttıkça bu sefer asgari ücretle gerçekten çalışanların sayısı da çok az bir orana düşüyor. Ülkemizde aşağı yukarı yüzde 47- 50 civarında insan düz asgari ücretli olarak çalışıyor. SGK kayıtlarına baktığımız zaman her iki kişiden birisi düz asgari ücretli, gerçekten veya resmi olarak gösterilen ücret açısından değerlendirdiğimizde böyle bir sıkıntı var. İkinci bir sıkıntı da ülkemizde kayıt dışı ücret ödemeleri çok fazla. Çalışanların üzerindeki, emekçilerin üzerindeki vergi, sigorta prim yükü çok fazla olduğu için kayıt dışı ödemeler fazla olabiliyor, insanlar bu noktada resmi ücretin dışında ikinci bir gayri resmi dediğimiz kayıt dışı ödenen bir ücret daha alıyor. Dolayısıyla bu da ülkemizin bir an önce düzeltmesi gereken konulardan birisi. Çalışanların, emekçilerin bu yönde de bir kayıpları var. Asgari ücret tespit edilirken kişilerin bu noktadaki talepleri, beklentileri de mutlaka daha fazla oluyor. İşçi kesimi daha yüksek bir beklenti içerisinde olabiliyor. İlk defa geçen yıl çok nadirdir bizde üç tarafın işçi, işveren, devletin birlikte belirlediği asgari ücret çok nadirdir. Geçtiğimiz yıl ortak bir açıklamayla bu noktada birlikte herhangi bir itiraz olmadan asgari ücret belirlendi. Ümit ediyoruz bu senede böyle bir düzenleme yapılır.

MAAŞ ARTIKÇA VERGİ YÜKÜ ARTIYOR

Mehtap Kepenek: Bu sene işçi konfederasyonları asgari ücretin en düşük memur maaşına yükseltilmesini istiyor.

Resul Kurt: 740 lira ödenebilir rakam var ortada. Asgari ücreti bunun çok daha üzerine yüzde 3 değil de yüzde 30-% 40 daha artırmak herhalde çok mümkün görünmüyor. Asgari ücretin en düşük memur maaşıyla karşılaştırmak bile şu anki rakamlar açısından çok doğru değil. En düşük memur maaşıyla olmalı mıdır? Bir taleptir, bu noktada işverenlerin üzerindeki, bakın 1000 liralık bir maliyetin, 1000 liralık net ücret ödediğiniz bir işçi için 500 lira sigorta primi vergi yükü var. 1000 lira ödeyebilmeniz için. Yüksek ücretlerde 10000 lira, 20000 lira ücret alan, net ücret alan yüksek ücretlerde bu rakam 10000 lira için 5000 lira 6000 liralık bir vergi yüküne, sigorta prim yüküne karşılık geliyor. Rakam artıkça vergi yükü ve sigorta prim yükü de buna bağlı olarak artıyor. Ama biz her 10 lira için 5 lira da devlete ödendiğini kabul edersek, varsayarsak bu noktada ciddi bir sıkıntı olduğunu herhalde herkes kabul etmiş olur.

Resul Kurt'un hazırlayıp Mehtap Kepenek'in sunduğu Resul Kurt'la Soru-Yorum programı her hafta Perşembe günleri saat 15'de RS FM'de.

Sorularınızı resulkurt@rsfm.com.tr veya twitter/resulkurt34 adreslerinden sorabilirsiniz.